شهاب الدین کریمی

سوره های نجم و قمر، در حوزه مفاهیم طبیعت، تصاویری شگرف از زیبایی شناسی استعاری را انعکاس می دهند؛ این زیبایی ها، آمیزه ای از طرح واره های گوناگون انتزاعی است. از آنجا که پیشینیان، استعارات کلاسیک مانند استعاره و مجاز را در بررسی تصاویر قرآنی مد نظر قرار می دادند، لازم است به استعاره از دیدگاه نوین و معاصر نگریسته شود تا زوایای زیبایی شناسی آن فراگیرتر و شیواتر گردد. از این رو در این حوزه به دو تن از اندیشمندان علوم شناختی، لیکاف و جانسون ، برمی خوریم که با ارائه نظریه استعاره های مفهومی در صدد بیان استعاره از زبان دیگر برآمدند. با این وجود در بررسی سوره های نجم و قمر از دیدگاه استعارات مفهومی به نکاتی زیبایی شناسانه در مواجه با طبیعت و بیان زبانشناسی جدید دست یافته ایم. همچنین به منظور بررسی این کارکرد ادبی- هنری از نمونه های متعدد تصویرسازی و جانمایی طرح واره های طبیعی استفاده نموده ایم. بر این مبنا، شیوه پژوهش در چارچوب توصیفی- تحلیلی-کاربردی تنظیم گردیده است.

ادبیات تطبیقی شاخه ای از مطالعات میان رشته ای است که مرزهای ادبی را در می نوردد و راه را برای کشف یافته های نو و تازه می گشاید. از این رو اشعار تغزلی در حوزه ادبیات غنایی، زمینه های بسیاری را پیش روی پژوهشگر فراهم می آورد. پردازش گزاره های شعری در آثار شاعران غزل سرا، ناجی و کریمی ، با این هدف انجام می پذیرد که آنان در سرایش غزل پویا و کارآمد بودند. دو رکن اساسی را در بررسی خود مد نظر قرار داده ایم تا به یافته های ارزشمندی در لابه لای مضمون، محتوا و نوع غزل آن دو دست یابیم. روش کار بر مبنای تحلیل درونمایه های تغزلی استوار گردید و دیگر مؤلفه های موضوعی موازی با درونمایه ها، نکات بدیعی را از تداخلات مفهومی ارائه نمود. روش آمریکایی را در ادبیات تطبیقی برمی گزینیم چراکه تأثیر و تأثر مد نظر نبوده است.