آزاده دهقان پور

با هدف آگاهی از رابطه ی بین اندازه مدرسه، فرهنگ مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در مدارس راهنمایی و متوسطه دخترانه ی دولتی شهر اهواز، تحقیق پیمایشی- میدانی حاضر که از نوع تحقیقات همبستگی نیز محسوب می شود، با انتخاب تصادفی خوشه ای 17 مدرسه راهنمایی و 15 مدرسه متوسطه ی دخترانه انجام شده است. در این پژوهش از پرسشنامه فرهنگ مدرسه (سلفی و سعید، 2007) شامل مؤلفه های مربوط به فرهنگ مدرسه (صلاحیت حرفه ای معلمان، تعامل معلمان با کارکنان و مدیریت (صف و ستاد)، تعامل معلمان با یکدیگر، مشارکت والدین در فعالیت های مدرسه و تسهیلات فیزیکی مدرسه)؛ با مشارکت معلمان مدارس استفاده شده است. شناسنامه ی مدرسه نیز که مشتمل بر مجموعه سؤالاتی در باره ویژگی های هر مدرسه بود توسط مدیر هر مدرسه تکمیل شد. ضریب پایایی پرسشنامه فرهنگ مدرسه 95/0 و ضریب پایایی خرده مقیاس های آن بین 79/0 تا 92/0 محاسبه شد. یافته های تحقیق نشان داد در فرهنگ مدرسه و مؤلفه های آن (به جز در مؤلفه ی تسهیلات فیزیکی) در مدارس دارای اندازه های مختلف تفاوت معناداری وجود ندارد؛ اما در پیشرفت تحصیلی در مدارس دارای اندازه های مختلف تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد، فرهنگ مدرسه 12 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را پیش بینی می کند و از بین مؤلفه های فرهنگ مدرسه فقط تأثیر مؤلفه ی مشارکت والدین بر پیشرفت تحصیلی معنادار است. اندازه ی مدرسه و فرهنگ مدرسه روی هم قادر به تبیین 16 درصد از پیشرفت تحصیلی دانش آموزان هستند. بین مدارس راهنمایی و متوسطه در فرهنگ مدرسه و تمام مؤلفه های آن تفاوت معناداری وجود دارد.