محمد منوچهر

خانه ها می توانند به غیر از سکونت دارای کارکردهای متفاوت دیگری مانند بستر وقوع فعالیت های مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی باشند. علاوه بر این ساخت خانه ها و نمای درونی و بیرونی آن متأثر از موقعیت های اجتماعی، اقلیمی، سیاسی و فرهنگی منطقه و ساکنین آن است و به همین دلیل است که تنوع بسیار زیادی را از حیث ظاهر خانه ها در نقاط مختلف همچنین سبک ویژه ای را در یک منطقه شاهد هستیم. یکی از ویژگی های موقعیتی اصفهان که حائز اهمیت است، حضور ارامنه در منطقه جلفای اصفهان است که از نظر فرهنگی با سایر ساکنین اصفهان یعنی مسلمانان متمایز بوده اند و این سؤال ایجاد می شود که این تمایز فرهنگ در بستر اصفهان با فرهنگ غالب اسلام، چگونه خود را در خانه های ارامنه نمایان کرده است. این مقاله با بررسی دو خانه خواجه پطرس و خانه سوکیاس به بررسی این وجوه تمایز و اشتراک می پردازد. آنچه در این بررسی مشخص می شود این است که ارامنه جلفای اصفهان هرچند بنا به دلایلی خانه های خود را متأثر از خانه های اصفهان ساخته اند؛ اما ویژگی های فرهنگیشان را نیز بر خانه هایشان تحمیل کرده اند که بیشتر در نمای درونی آن قابل ملاحظه است.