نعمت کرده

توسعه ی پایدار شهری، ایده ای با ابعاد گسترده و پیچیده است که در رشد و تکوین شهرها تأثیرگذار بوده، عوامل اقتصادی، اجتماعی، زیست-محیطی و اکولوژیک را موردتوجه قرار می دهد. آنچه امروزه مهم است، آگاهی از نقاط قوت و ضعف ابعاد اجتماعی اقتصادی، زیست - محیطی و اکولوژیک توسعه است. هدف از این پژوهش بررسی محلات ناحیه سه مهاباد بر اساس شاخص های اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، خدماتی و کالبدی برای شناسایی میزان سطوح پایداری محله ای است. این پژوهش ازنظر نوع «کاربردی- توسعه ای» و ازنظر روش «توصیفی-تحلیلی» است. با بهره گیری از مدل های ELECTRE و AHP و نرم افزارهایExpert Choice و Arc GIS وضعیت پایداری محلات شهری موردمطالعه مشخص شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد محله سنجان آباد در بعدهای اقتصادی (2 امتیاز) و زیست محیطی (4 امتیاز) محله ای کاملاً پایدار و در بعد خدماتی محله ای نیمه پایدار است. در رتبه ی دوم پایداری محله باغ سیسه در بعد اجتماعی – فرهنگی (2 امتیاز) محله ای کاملاً پایدار و در بعد کالبدی و خدماتی محله ای نیمه پایدار است. در رتبه ی سوم پایداری محله محمودکان (با 2 امتیاز) در بعد خدمات محله ای کاملاً پایدار و در بعد اجتماعی- فرهنگی محله ای نیمه پایدار است. در رتبه چهارم از بعد پایداری، محله باغ اسماعیل آقا (با 4 امتیاز) قرار دارد که در بعد کالبدی به عنوان پایدارترین محله شناخته شده است. در رتبه پنجم محله کوی هژار قرار دارد، به لحاظ شاخص های پایداری در پنج بعد کالبدی       (4باخت)، خدماتی (4باخت)،، اجتماعی-فرهنگی (4 باخت)، اقتصادی (4 باخت) و زیست محیطی (2 باخت)، در سطح بسیار پایینی قرار دارد و به عنوان ناپایدارترین محله در ناحیه سه شهر مهاباد شناخته شده است.

    این پژوهش به تحلیل فضایی سلسله مراتب شهری استان کرمانشاه طی سال های1390-1375 پرداخته است. هدف این پژوهش تبیین نابرابریهای جمعیتی به منظور کاهش این نابرابریها در سطح شهرهای استان است. بررسی ها مشخص می سازد که در استان کرمانشاه با 29 شهر در سال 1390،  شهر کرمانشاه به عنوان مرکز استان با جمعیتی حدود 851405 نفر تقریبا 62.8 درصد جمعیت شهری استان و 8 برابر شهر دوم و 16برابر  شهر سوم(کنگاور) جمعیت دارد.  در واقع کمبود شهرهای میانی در شبکه شهری استان زمینه های ناپایداری شهری را فراهم آورده است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و تطبیقی با بهره گیری از نرم افزارهای GIS،EXCEL، قانون رتبه اندازه، مدل حد اختلاف طبقه ای، ضریب آنتروپی و منحنی لورنز انجام شده است. نتایج حاصل از روشهای بکار گرفته  عدم تعادل در سلسله مراتب شهری و گرایش به ناپایداری شهری را نشان می دهد. براساس مدل حد اختلاف طبقه ای  در سال 1390 بیش از6/96درصد شهرها زیر141 هزار نفر جمعیت دارند معادلات بدست امده از قانون رتبه اندازه شهرهای استان کرمانشاه طی سه دوره بررسی شده بیانگر اختلاف زیاد با خط نرمال می باشد. بر این اساس ضریب آنتروپی از80/ در سال75 به79 / در سال 85 و در سال90 به69/ رسیده که نشانگر ناهمگونی در توزیع جمعیت استان است. در میان شهرستان های استان، شهرستان کرمانشاه به لحاظ توزیع فضایی جمعیت ناموزون ترین توزیع فضایی جمعیت را نسبت به سایر شهرستان ها دارد، به طوری که شهر اول (کرمانشاه) 216 برابر شهر دوم (کوزران) جمعیت دارد.