یوسف قائمی

ثبت وقایع و رویدادها، مهم ترین و اصلی ترین وظیفه یک مورخ است. در طول تاریخ، مورخان بزرگ همواره در تلاش بودند تا بتوانند حوادث رخ داده را به صورت دقیق ثبت و ضبط نمایند. روش مورخان در ثبت رویدادها، متفاوت بود؛ برخی واقعه را به شکل مفصل و با جزئیات و با نقل از چندین راوی می نگاشتند؛ نظیر کتاب تاریخ طبری. بعضی دیگر، به نکات اصلی یک حادثه می پرداختند و از بیان جزئیات صرف نظر می کردند؛ مثل کتاب تاریخ یعقوبی. برخی نیز فقط در یک عنوان بسیار کوتاه اصل واقعه را گزارش می کردند؛ همانند کتاب های ترجمه تقویم التواریخ و مجمل فصیحی.با پیشرفت علم و تکنولوژی و ایجاد و گسترش فضای مجازی، امکان ترکیب این سه روش ثبت وقایع در «ابزار ورود اطّلاعات پایگاه جامع تاریخ» (1) با همکاری پژوهشگران و مهندسان «مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی» به وجود آمد و در ثبت وقایع تاریخی به نوعی از این سه شیوه و روش برای ارائه در «پایگاه جامع تاریخ» (2) استفاده شد؛ بدین صورت که در ابتداء پس از مطالعه منبع تاریخی، عنوان رویداد ثبت می شود و سپس، توضیحات مختصری ذیل آن اضافه می گردد و در انتهاء، مخاطب برای کسب جزئیات بیشتر، به متن کتاب تاریخی هدایت می شود. از آنجا که ورود اطّلاعات در این ابزار، توسط افراد مختلفی از پژوهشگران با دیدگاه و ادبیات متفاوت انجام می شود و از طرفی، این کار مستلزم دقّت بسیاری است و در طولانی مدّت، احتمال خطا و ناهماهنگی وجود دارد، بنابراین، وجود یک ناظر برای بازبینی رویدادها و اطّلاعاتِ ثبت شده و هماهنگ سازی آنها و برطرف کردن اشتباهات سهوی که توسط چندین محقّق ایجاد شده، ضروری به نظر می رسد. در این نوشتار، قصد داریم به توضیح این فرایند بپردازیم.