عباس تاج الدینی

تعیین محل مناسب دفن زباله های شهری به دلیل تأثیر فراوان بر اقتصاد، اکولوژی و محیط زیست هر منطقه یک امر مهم در فرآیند برنامه ریزی شهری می باشد. برای تحقق این هدف سعی می شود نقاطی با کم ترین احتمال خطر برای محیط زیست و سلامت انسان مد نظر قرار گیرد. سنجش امکان یافتن محل مناسب دفن زباله ها مستلزم انتخاب روشی کارآمد می باشد. بکارگیری روش های مبتنی بر منطق ریاضی می تواند به اعمال معیارهای لازم و نیز تعیین سهم هر معیار در اثرگذاری بر انتخاب محل مناسب بیانجامد. این تحقیق تلاش دارد تا شاخص ها و مؤلفه های موثر در مکانیابی مناسب ترین محل دفن زباله های شهر کرج را با رویکرد توسعه ی پایدار شناسایی، ارزیابی و اولویت بندی کند. برای تحقق این هدف، سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) فازی با یکدیگر تلفیق شدند. نتایج حاصل از تحلیل داده های تحقیق نشان داد که معیار "توسعه شهری" با وزن 0/270 مهم ترین معیار در انتخاب محل مناسب دفن پسماند شهری بود و بعد از آن معیار "زیست محیطی" با وزن 0/226 در رتبه دوم و معیار "اجتماعی- اقتصادی" با وزن 0/152 در رتبه آخر قرار گرفتند. همچنین، رتبه بندی زیر معیارهای مهم در هر گروه نیز انجام شد که شاخص های " گسل"، "شرایط اقلیمی"، "فاصله از آب های سطحی"، "بوی نامطبوع محل دفن"، "کاربری زمین"، "دسترسی به تجهیزات و تسهیلات"، "پذیرش مردم"، و "آبراهه اصلی و چاه" بالاترین اهمیت را یافتند. در تحلیل GIS با استفاده از روش وزن دهی افزایشی ساده نیز مشخص شد که منطقه "دشت نظر آباد" و سایت جدید "حلقه دره" ارجح ترین گزینه ها برای انتخاب محل جدید دفن زباله های شهر کرج هستند.

امروزه ساختمان های بدون کربن، به یکی از موضوعات داغ پژوهشی با هدف کاهش مصرف انرژی های فسیلی و کاهش انتشار گاز های گلخانه ای در صنعت ساختمان سازی تبدیل شده است. ساختمانِ کربن صفر می تواند نمودی از کربن زدایی باشد، بدین صورت که انرژی تجدید پذیر در داخل کارگاه تولید شده و به اندازه مصرف وارد شبکه می گردد. ساختمانِ با کربن صفر یعنی اینکه ساختمان به اندازه کافی انرژی تجدید پذیر تولید می کند تا هم نیاز سالیانه اش را بر طرف سازد و هم آن مقدار کربنی که در فرآیند ساخت منتشر شده را جبران نماید. به همین منظور، در این مطالعه به بررسی ریسکها و محدودیت های پیش روی سیاست-گذاری برای ساختمان های با کربن صفر پرداخته می شود. ابتدا با استفاده از روشهای تصمیم گیری چند معیاره شامل واسپاس، تاپسیس و رتبه بندی میانگین ریسک های پیاده سازی سیاست های ساختمان های کربن صفر شناسایی و ارزیابی شده و در ادامه، پیشنهاداتی به منظور توسعه و ارتقای ساختمان های با کربن صفر ارائه می گردد. یافته های این پژوهش می تواند به عنوان یک راهنما برای دولت ها مورد استفاده قرار گیرد. این یافته ها به سیاست گذاری و تدوین آیین نامه های ساختمانی موثرتر و کارآمدتر در حوزه ساختمان سازیِ تقریبا با کربنِ صفر کمک می کند، که هدف آن کاهش انتشار کربن در صنعت ساختمان است. با توجه به رشد سریع شهرنشینی و بهبود استانداردهای زندگی، انتظار می رود که در آینده نزدیک مصرف انرژی و انتشار آلاینده های کربنی افزایش یابد.