فیروزه کیهان

زمینه و هدف: روابط فرازناشویی از جمله عواملی است که سلامت خانواده را با چالش مواجه کرده و مهم ترین عامل تهدیدکننده عملکرد، ثبات و تداوم روابط زناشویی است. هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار و زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر شاخص های شناختی (اجتناب تجربه ای و تنظیم هیجان) در زوجین آسیب دیده از روابط فرازناشویی بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع طرح های کاربردی و تجربی میدانی از نوع پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل کلیه زوجین آسیب دیده از روابط فرا زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران در سال 1400 بود که از بین آن ها، تعداد 60 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در سه گروه زوج درمانی هیجان مدار، زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و گروه گواه (هر گروه 20 نفر) گمارده شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه اجتناب تجربی بوند و همکاران (2007) و پرسشنامه تنظیم هیجان گرانفسکی، کرایج و اسپینهوون (2001) به دست آمد. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد براساس بسته مک کی و همکاران (2012) و پروتکل درمان مبتنی بر زوج درمانی هیجان مدار (جانسون، 2004) در ده جلسه 90 دقیقه ای به صورت هفتگی اجرا شدند. گروه گواه، درمانی دریافت نکرد و در لیست انتظار قرار گرفت. در راستای تحلیل استنباطی از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS.22 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین سه گروه زوج درمانی هیجان مدار، زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و گروه گواه بر شاخص های شناختی اجتناب تجربه ای (08/54=F) و تنظیم هیجان (53/31=F) تفاوت معناداری از نظر آماری وجود دارد. اجتناب تجربه ای و تنظیم هیجان به ترتیب در گروه درمان پذیرش و تعهد در پایان پس آزمون پایین تر و بالاتر از گروه زوج درمانی هیجان مدار و گروه گواه بوده است (01/0>p). نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت از نظر تاثیرگذاری، درمان پذیرش و تعهد بیش ترین تاثیر را بر بهبود متغیرهای اجتناب تجربه ای و تنظیم هیجان داشتند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار و زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر شاخص های معنوی (صبر و بخشش) در زوجین آسیب دیده از روابط فرازناشویی بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع طرح های کاربردی و تجربی میدانی از نوع پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل کلیه زوجین آسیب دیده از روابط فرا زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران در سال 1400 بود که از بین آن ها، تعداد 60 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در سه گروه زوج درمانی هیجان مدار، زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و گروه گواه (هر گروه 20 نفر) گمارده شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه بخشش ری، لویادونو، فلوک، السزیوسکی، هیم و مادیا (2001) و پرسشنامه صبرخرمایی (1388) به دست آمد. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد براساس بسته مک کی و همکاران (2012) و پروتکل درمان مبتنی بر زوج درمانی هیجان مدار جانسون (2004) در ده جلسه 90 دقیقه ای به صورت هفتگی اجرا شدند. گروه گواه، درمانی دریافت نکرد و در لیست انتظار قرار گرفت. در راستای تحلیل استنباطی از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS.22 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین سه گروه زوج درمانی هیجان مدار، زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و گروه گواه بر شاخص های معنوی صبر (59/71=F؛ 001/0>P) و بخشش (80/136=F؛ 001/0>P) تفاوت معناداری از نظر آماری وجود دارد و بخشش و صبر در گروه درمان پذیرش و تعهد در پایان پس آزمون بالاتر از گروه زوج درمانی هیجان مدار و گروه گواه بوده است (01/0>p). نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت از نظر تاثیرگذاری، درمان پذیرش و تعهد بیش ترین تاثیر را بر بهبود متغیرهای بخشش و صبر داشتند.

هدف: یکی از وﻗﺎیﻊ اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬیﺮی کﻪ در زﻧﺪﮔی آدﻣی رخ ﻣیدﻫﺪ ﭘﺪیﺪه ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی اﺳ ﺖ و در ﻫﻤه ﺟﻮاﻣﻊ ﺑ ﺸﺮی ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان ﺗﻌﺪاد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬی از ﺟﻤﻌیﺖ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣی ﺷﻮﻧﺪ. بدین منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد امید درمانی بر شادکامی و بهزیستی روانشناختی سالمندان انجام گردید. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل و جامعه آماری پژوهش سراهای سالمندان مناطق 1و2 شهر تهران بود، با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 30 نفر(از 3 مرکز با میانگین سنی 65 تا70 سال) در پژوهش شرکت کردند و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله به پرسشنامه های شادکامی آکسفورد (1989) و بهزیستی روانشناختی ریف (1995) پاسخ دادند. گروه آزمایش تحت آموزش امید درمانی به مدت هشت جلسه 90 دقیقه ای بصورت هفتگی قرار گرفت و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت ننمودند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss-19  استفاده گردید و از طریق آزمون آماری کوواریانس چند متغیری داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین نمرات بهزیستی روان شناختی و شادکامی در گروه آزمایش، افزایش معنی داری در مرحله پس آزمون، نسبت به گرول کنترل داشته است. نتایج تحلیل کوواریانس حاکی از آن بود که امید درمانی به شیوه گروهی میزان بهزیستی روان شناختی و شادکامی سالمندان گروه تحت مداخله را در مرحله پس آزمون به طور معناداری افزایش داده بود(01/0>P). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد امید درمانی به عنوان یکی از روش های آموزشی توسط مشاوران در سراهای سالمندان دولتی و خصوصی می تواند استفاده شود.