فرشته قویدل

سودآوری مقاصد گردشگری به سبب بهره مندی از توریست های وفاداری که باز می گردند باعث شده که گردشگری به منزله یکی از بخش های پیشرو در اقتصاد جهانی شناخته شود که به شدت به منابع طبیعی و فرهنگی وابسته است و باید به صورت مسئولانه از آن ها بهره برداری شود. هدف پژوهش حاضر، کشف ابعاد مسئولیت اجتماعی مقاصد گردشگری استان گیلان از دیدگاه گردشگران و بررسی تأثیر آن ها در قصد بازدید مجدد و تأثیر اعتماد به مقصد و رضایت گردشگر درحکم میانجی و شهرت مقصد به منزله تعدیلگر در این رابطه است. پژوهش حاضر از نظر روش، از نوع ترکیبی متوالی اکتشافی است. در ابتدا و در مرحله کیفی تحقیق، با روش پژوهش داده بنیاد کلاسیک و از طریق مصاحبه عمیق با دوازده نفر از گردشگران و کدگذاری با نرم افزار مکس.کیو.دی.ای ابعاد مسئولیت اجتماعی مقصد شامل ابعاد اقتصادی، زیست محیطی، فرهنگی، قانونی و اخلاقی به دست آمد. سپس به همراه مدل مفهومی، که با مطالعه ادبیات داخلی و خارجی طراحی شد، از طریق پرسش نامه و با روش نمونه گیری غیراحتمالی در دسترس و گلوله برفی و به کمک 236 گردشگر داخلی و با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری به روش پی.ال.اس و با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس آزمون شدند. یافته ها نشان می دهد مسئولیت اجتماعی مقصد در قصد بازدید مجدد تأثیر مستقیم و معنی دار ندارد؛ اما این رابطه به صورت غیرمستقیم از طریق اعتماد به مقصد و رضایت گردشگر تأیید شد. شهرت نیز در رابطه بین ابعاد زیست محیطی، فرهنگی، قانونی با اعتماد به مقصد و همچنین بعد اخلاقی با رضایت گردشگر نقش تعدیلگر دارد.

  امروزه جهت حفظ و ترغیب به بازگشت گردشگران در صنعت گردشگری، با وجود نگرانی روزافزون در مورد تخریب محیط زیست، کاهش منابع طبیعی، موضوعات حقوق بشر و تجارت عادلانه، مسئولیت پذیری اجتماعی مورد توجه گرفته است. هدف این پژوهش کشف ابعاد مسئولیت اجتماعی مقاصد گردشگری استان گیلان از دیدگاه گردشگران و بررسی تأثیر آن بر قصد بازدید مجدد و تأثیر اعتماد به مقصد و رضایت گردشگر به عنوان میانجی و شهرت مقصد به عنوان تعدیل گر در این رابطه با استفاده ازروش تحقیق ترکیبی است. ابتدا در مرحله کیفی تحقیق از روش پژوهش داده بنیاد کلاسیک و از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند با 12 نفر از گردشگران داخلی و خبرگان و کدگذاری با استفاده از نرم افزار مکس.کیو.دی.ای، ابعاد اقتصادی، زیست محیطی، فرهنگی، قانونی و اخلاقی به دست آمد. سپس در مرحله کمی، این ابعاد به همراه مدل مفهومی که با مطالعه ادبیات پیشین داخلی و خارجی شکل گرفت، از طریق پرسشنامه و با روش نمونه گیری در دسترس و گلوله برفی با نمونه 236 گردشگر داخلی و استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری به روش" پی.ال.اس"و با کمک نرم افزار "اس.پی.اس.اس" آزمون شدند. یافته ها نشان می دهد مسئولیت اجتماعی مقصد بر قصد بازدید مجدد تأثیر مستقیم و معنی دار ندارد. اما این رابطه به صورت غیرمستقیم از طریق اعتماد به مقصد و رضایت گردشگر تأیید شد. همچنین رابطه معنی دار اعتماد به مقصد بر رضایت گردشگر تأیید شد. نقش تعدیلگر شهرت نیز در رابطه بین ابعاد اقتصادی، زیست محیطی، فرهنگی و قانونی با اعتماد به مقصد و همچنین بعد اخلاقی با رضایت گردشگر تأیید شد.

مقدمه: صنعت گردشگری یکی از مهمترین منابع کسب درآمد کشورهای جهان است و در قرن 21 به عنوان دومین صنعت مهم دنیا برشمرده شده است. گردشگری یک مقصد، به شدت به منابع طبیعی و فرهنگی آن وابسته است و تأثیرات مثبت و منفی بر محیط دارد. بنابراین مسئولیت پذیری اجتماعی، به عنوان دغدغه مسئولین مقاصد گردشگری شهری و روستایی بیش از گذشته مورد توجه گرفته است.هدف: شناسایی ابعاد مسئولیت اجتماعی مقاصد گردشگری شهری و روستایی استان گیلان از دیدگاه گردشگران، هدف اصلی این پژوهش است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر بر اساس نوع داده ها، کیفی و بر اساس نوع هدف، بنیادی و بر اساس مکان، تحقیق میدانی و از نظر روش و فرایند، داده بنیاد کلاسیک است. جامعه آماری این تحقیق گردشگران و خبرگان از سراسر ایران می باشند که حداقل دو سال گذشته به مقاصد گردشگری استان گیلان سفر کرده باشند. روش نمونه گیری، به دلیل نامحدود بودن جامعه آماری و عدم امکان دسترسی به کل نمونه مورد نیاز، غیراحتمالی در دسترس و گلوله برفی و ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند است که به دلیل محدودیت های قرنطینه، بیشتر به صورت تلفنی انجام شد. تعداد نمونه با توجه به رسیدن به اشباح نظری 12 نفر بود. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق کدگذاری باز، نظری و برپایه نظریه با استفاده از نرم افزار مکس.کیو.دی.ای 2020 انجام شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه پژوهش شامل تمامی مقاصد گردشگری سیاحتی، زیارتی، سرگرمی، پارک ها و فضاهای سبز، هتل ها، اقامت گا ه ها، رستوران ها در کلیه شهرها و روستاهای استان گیلان می باشد.یافته ها: یافته ها نشان می دهد ابعاد قانونی، زیست محیطی، اقتصادی، فرهنگی و اخلاقی به ترتیب به عنوان ابعاد مسئولیت اجتماعی مقصد مورد نظر گردشگران    می باشند.نتایج: از آنجا که این مطالعه دیدگاه گردشگران را در مورد مسئولیت اجتماعی مقصد آشکار ساخت، نتایج آن می تواند پیامدهای مهمی برای بازاریابان و مدیران مقاصد داشته باشد؛ چرا که می توانند محصولات مقصد خود را از دیگران متمایز کنند و در طولانی مدت از مزایای بزرگی همچون پیوندهای طولانی مدت بین گردشگران و مقصد برخوردار شوند.