محمدکاظم شکوه

مقدمه: عامل انسانی به عنوان مهم ترین عامل تصادفات جاده ای شناخته شده است. هدف پژوهش حاضر مقایسه نقش عامل انسانی در بروز تصادفات رانندگان صنوف مختلف شهرستان داراب در زمستان 89 بود. روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی همبستگی بود. نخست از 4 گروه رانندگان اتوبوس، کامیون، تاکسی و سواری شخصی 130 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و پرسشنامه رفتار رانندگی منچستر (MDBQ) را تکمیل کردند. داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند راهه، ضرایب همبستگی و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس نشان داد گروه ها در تمام عامل ها (اشتباهات، لغزش ها، تخلفات عمدی و تخلفات غیرعمدی) با یکدیگر تفاوت معنادار دارند(05/0>(p. همچنین بیشترین میزان نمرات در3 عامل اشتباهات، لغزش ها و تخلفات عمدی به ترتیب متعلق به گروه های رانندگان اتوبوس، کامیون، سواری و تاکسی بود؛ اما در عامل تخلفات غیرعمدی بیشترین نمرات به ترتیب متعلق به سواری، تاکسی کامیون و اتوبوس بود. نتایج ضریب همبستگی نیز نشان داد سن با تمام خطا ها و تخلفات رابطه مثبت و معنادار دارد (05/0>p). متغیر تحصیلات با خطای غیرعمدی خطرناک و اشتباه رابطه منفی و معنادار داشت (05/0>p)؛ اما با عامل تخلف غیر عمدی رابطه مثبت و معنادار داشت (05/0>p). همچنین با تخلفات عمدی رابطه ای نشان نداد (05/0< p). مدت سال های رانندگی و استفاده از کمربند ایمنی با هیچ یک از عوامل رابطه معناداری نشان ندادند (05/0< p). نتیجه گیری: از آنجا که بیشترین میزان نمرات خطا ها و تخلفات به ویژه متعلق به رانندگان اتوبوس و کامیون بود، پیشنهاد می شود به منظور کاهش میزان تصادفات، ارزیابی های روان شناختی و آموزش های کافی در هنگام گزینش و ارائه گواهینامه و همچنین پس از آن به طور متناوب صورت پذیرد. .