صدرالله طیبی

زمینه و هدف: شیوع کووید-19 آثار روان شناختی گوناگونی بر روی مردم جهان داشته است. با وجود رونق فضای مجازی در این دوره، بررسی پست های روان شناختی مردم در این فضا اهمیت خاصی دارد. این تحقیق با هدف تبیین و طبقه بندی پست های روان شناختی در دوران شیوع کووید-19 انجام شد. روش پژوهش: روش این مطالعه کیفی از نوع تحلیل محتوای متن قراردادی و جهت دار بود که به روش آنتروپی شانون در بازه زمانی خرداد 1399 تا اسفند 1399 انجام شد. جامعه این مطالعه شامل کلیه پست های روان شناختی در شبکه های اجتماعی درباره کووید-19 در دوران شیوع این ویروس بود. به دلیل ماهیت کیفی این مطالعه بر اساس قاعده اشباع نظری و با توجه به نظر متخصصان این حوزه، 223 پست با مضمون روان شناختی به صورت هدفمند انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. سپس به صورت دستی طبقات و زیرطبقات تحلیل شدند. یافته ها: پست های روان شناختی در دوران شیوع کووید-19، در دو طبقه اصلی بهزیستی روان شناختی و آسیب شناسی روانی قابل تقسیم هستند. بهزیستی روان شناختی دارای زیرطبقه های مهارت های زندگی، مثبت نگری، معنا و هدف مندی، حمایت اجتماعی و شکرگزاری و قدردانی است. آسیب شناسی روانی نیز دارای سه زیرطبقه برون سازی و درون سازی مشکلات روانی- رفتاری و مکانیسم های دفاعی است. همچنین هرکدام از زیرطبقه ها دارای زیرطبقه های ردیف دوم می باشند که زیرطبقه ها به واسطه آنها مشخص و متمایز می شوند. نتیجه گیری: پست های گوناگون روان شناختی و غیر روان شناختی ارائه شده در دوران شیوع کووید-19 نیاز به مطالعه بیشتری دارند. بر این اساس پیشنهاد می شود در مطالعات آتی پست های روان شناختی با توجه به بیماری های روانی بررسی شوند.

شهر مقدس مشهد، شهری با کارکرد مذهبی - زیارتی، زمینه ی مناسبی را برای توسعه ی گردشگری مذهبی به عنوان یکی از اشکال عمده ی گردشگری فراهم کرده است. وجود چنین زمینه ای، علاوه بر ارتقای فرهنگ و عناصر وابسته به آن، پویایی جریان های مولّد اقتصاد شهری منتج از جذب گردشگران داخلی و خارجی را فراهم کرده است. نحوه ی هزینه ی گردشگران، یکی از مباحث مورد توجّه در فرایند اقتصاد گردشگری است. به طور کلی هزینه های یک گردشگر در مقصد، شامل مواردی چون هزینه ی غذا و خوراک، تفریحات، بازدید، تردد و حمل و نقل، اقامت، گشت و گذار، خدمات ارتباطی، خدمات شهری و مانند آن است. طبق مطالعات انجام شده، به طور معمول بیش از 60 درصد از هزینه های گردشگران صرف اقامت می شود.این پژوهش به دنبال یافتن پاسخی درخور به این سؤال است که بیشترین هزینه های گردشگران مذهبی در شهر مشهد، به کدام یک از موارد یاد شده مربوط می شود. بر این اساس و با بهره گیری از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و به کارگیری شیوه های اسنادی و پیمایش میدانی، همچنین استفاده از مدل هزینه ی اقامت، داده های لازم، جمع آوری شدند و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان داد که عمده ی هزینه های گردشگران در شهر مشهد، مربوط به خرید از بازار می شود در عین حال بر خلاف یافته های تحقیقات پیشین در مورد اختصاص بیش از 60 درصد از هزینه های گردشگری به اقامت در مقصد، یافته های تحقیق حاضر مؤید این است که گردشگران، کمترین هزینه را برای تأمین محل اقامت خود صرف کرده اند. بالا بودن هزینه ی واحدهای اقامتی، وجود تنوع در واحدهای اقامتی، گسترش واحدهای اقامتی غیرمجاز و میزان درآمد سالانه ی زائران، از جمله دلایلی است که می توان برای توجیه این وضعیت مطرح نمود.

گردشگری شهری به عنوان یکی از عوامل مهم توسعه ی اقتصادی و فرهنگی شهرها محسوب می شود. نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به عنوان یکی از معتبرترین نمایشگاه های فرهنگی در تقویم نمایشگاه های جهان ثبت شده است. بر این اساس، هدف این تحقیق شناخت اثرات اقتصادی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران است. روش تحقیق این پژوهش مبتنی بر روش توصیفی - تحلیلی می باشد و داده های مورد نیاز آن از طریق پرسش نامه و به صورت میدانی جمع آوری و با استفاده از مدل ضریب تکاثری (LQ) مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. براساس یافته ها، می توان گفت نمایشگاه کتاب     به عنوان یک فرصت گردشگری، نقش مهمی درجذب گردشگر، توسعه ی گردشگری و اقتصاد شهر دارد. از مهم ترین تأثیرات اقتصادی این رویداد فرهنگی، اشتغالزایی و درآمدزایی برای شهروندان شاغل در بخش خدمات می باشد. ضریب تکاثری در قالب داده های این پژوهش در بخش هتل و اقامت حدود 81/1 و در حالتی دیگر 875/0 می باشد. همچنین، حداکثر ضریب تکاثری کلیه بخش ها 66/1 و حداقل آن 875/0 محاسبه شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که ضریب تکاثری گردشگری در تهران تقریباً نزدیک به سطحی از ضریب تکاثری است که دیگر شهر ها و کشور های توریستی جهان دارند و یا حداقل در سطح متوسط جهانی قرار دارد. به طور کلی می توان گفت نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نقش یک فرصت گردشگری شهری را ایفا می کند و تأثیراتی را در حوزه ی اشتغال، درآمد، ارزآوری، پویایی جریان های مولد اقتصادی، سرمایه گذاری و فعال کردن جریان های مولد اقتصادی و تقویت فرهنگ اعمال می کند.