فروزان محمدی یاریجانی

در نظریه مالی- رفتاری، تجزیه و تحلیل تأثیر مؤلفه های روانشناسی سرمایه گذاران از جمله نگرش و رفتار آن ها بر تصمیم گیری های سرمایه گذاری می تواند منجر به توزیع عادلانه خدمت به فعالان بازار سرمایه شود. ایجاد چنین عدالتی مستلزم درک رفتارهای تصمیم گیری سرمایه گذاران است. لذا در پژوهش حاضر سعی بر آن شده تا چگونگی شکل گیری روند حجم معاملات در بازار سرمایه ایران که تحت تاثیر باورهای سرمایه گذاران شکل می گیرد را آشکار نماید و با تعریف مفهومی و عملیاتی مؤلفه های مؤثر بر این روند، مدل جامع شکل گیری روند حجم معاملات مبتنی بر مؤلفه های روانشناسی سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رویکرد شبکه عصبی فازی تدوین گردد. دوره پژوهش از سال 1392 تا 1397 و نمونه آماری متشکل از 138 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. مولفه های روانشناسی پژوهش شامل، منطقی بودن، خوش بینی و بدبینی سرمایه گذاران، زیان گریزی و مونتوم می باشند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که به ترتیب بین متغیرهای بدبینی و خوش بینی سرمایه گذاران با روند حجم معاملات رابطه منفی و مثبت معناداری وجود دارد؛ اما بین متغیرهای منطقی بودن سرمایه گذاران، زیان گریزی و مومنتوم با روند حجم معاملات رابطه معناداری وجود ندارد.