بررسی تأثیرپذیری تصمیم گیری اخلاقی حسابداران حرفه ای از ویژگی های شخصیتی و رفتاریشان
منبع:
پژوهش های حسابرسی حرفه ای سال اول بهار ۱۴۰۰ شماره ۲
56 - 83
حوزه های تخصصی:
لزوم توجه به اخلاق در حرفه حسابداری و حسابرسی امری حیاتی برای جامعه است؛ به طوری که رعایت رفتار و معیارهای اخلاقی می تواند به عنوان هسته علت وجودی حرفه باشد و درصورتی که به ویژگی های شخصیتی مرتبط بااخلاق توجه نشود، حرفه با شکست اخلاقی و نهایتاً عواقب اقتصادی قابل توجهی مواجه می گردد. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر ویژگی های شخصیتی و رفتاری بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی حسابداران حرفه ای است. در این پژوهش از 226 حسابرس ارشد (داخلی و مستقل) و مدیر ارشد مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به روش نمونه گیری هدفمند پرسشنامه اخذ شد و اطلاعات حاصل از آن با استفاده از رگرسیون مقطعی بررسی شد. یافته های پژوهش نشان داد که از ویژگی های شخصیتی وضعیت اقتصادی، آموزش وپرورش، آرمان گرایی اخلاقی تأثیر مثبت و معنادار و نسبیت گرایی اخلاقی تأثیر منفی و معناداری بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی دارند. لذا، فرضیه اصلی اول پژوهش مبنی بر تأثیر ویژگی های شخصیتی بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی تأیید شد. همچنین، نتایج بررسی فرضیه اصلی دوم حاکی از آن بود ویژگی های رفتاری نیز بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی تاثیر مثبت معناداری دارند و فرضیه دوم نیز تأیید شد. در نهایت، مشخص شد از ویژگی های جمعیت شناختی وضعیت اقتصادی، آموزش وپرورش و سن بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی تأثیر مثبت و معنادار و جنسیت بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی تأثیر منفی و معنادار دارد. نتایج این پژوهش می تواند، به توسعه و بسط مبانی نظری در حوزه رفتار اخلاقی در حسابداران و افزایش سطح آگاهی و توسعه اخلاقی آن ها کمک کند.