فهیمه قشقایی

الگوی مفهومی راهبردهای مقابله ای در مواجهه با مسئولیتهای زنان سرپرست خانوار:یک مطالعه پدیدارشناختی فهیمه قشقایی ،علی دلاور ، جوادخلعتبری ،عبدالله شفیع آبادی چکیده هدف ازپژوهش حاضر بررسی راهبردهای مقابله ای در مواجهه بامسئولیتهای زنان سرپرست خانوار بود .روش این پژوهش کیفی از نوع پدیدار شناسی ،با ابزار پژوهشی مصاحبه نیمه ساختارمندانجام شد.جامعه پژوهش، زنان سرپرست خانوار ،مددکاران و مدیران از بهزیستی استان تهران بود.نمونه گیری ابتدا به صورت طبقه بندی نسبی ازشهرستانهای شمیرانات،شهریاروشهر تهران انجام شد سپس باروش نمونه گیری هدفمندمتوالی در تیر-شهریور1398تا اشباع نظری پایان یافت. نمونه آماری 35زن سرپرست خانوار، 12مددکار و 6 مدیرازکلینیک های تحت پوشش بهزیستی،در مجموع(53)نفربود. دادههای حاصل ازمصاحبه باروش کدگذاری باز،محوری وگزینشی تحلیل شد.مشکلات زنان:روانشناختی؛جسمانی، اقتصادی؛ ؛مرتبط با فرزند؛ خانواده اولیه ،فرهنگی وحمایتی شناسایی شدند که مشکلات اقتصادی محسوس تر بود.بعلاوه 124 مفهوم، 17مقوله فرعی،4مقوله اصلی:1-عوامل فردی راهبردهای مقابله ای کارآمد(تاب آوری،خودکارامدی،خوشیینی،ارزیابی شناختی،معنویات)2-عوامل فردی ناکارآمد(تحریفات شناختی و هیجانی،سبک منفعل، اختلالات جسمانی-روانی، سبک ناکارامد فرزندپروری)3- عوامل اجتماعی کارآمد (مشارکت اجتماعی،انسجام اجتماعی، اعتماد اجتماعی)4-عوامل اجتماعی ناکارآمد ( مشارکت ناکافی،انسجام ناکافی، اعتماد ناکافی و عوامل وابسته ساز ) و 2 مضمون اصلی راهبردهای مقابله ای کارامد و ناکارامد شناسایی شد. بر اساس الگوی جامع چندمنبعه سلسله مراتبی، مولفه های کارامد معنویت،تاب آوری و مولفه های ناکارامدسازکاستی در اعتماد و انسجام اجتماعی بعلاوه سبک وابسته و منفعل درزنان سرپرست بهزیستی، محسوستر بود.کلیدواژه ها: الگوی مفهومی، راهبردهای مقابله ای ، مواجهه، مسئولیتهای زنان سرپرست،پدیدارشناختی

هدف ازپژوهش حاضتدوین مدل ساختاری راهبردهای مقابله ای بر اساس سرمایه های اجتماعی و روانشناختی با میانجیگری هوش معنوی در زنان سرپرست خانوار بود.پژوهش حاضر توصیفی ازنوع همبستگی و بر اساس معادلات ساختاری بود.جامعه موردمطالعه زنان سرپرست بهزیستی بود که در تیر-شهریور1398 به صورت طبقه بندی بعدی(سهمیه ای) ازشمیرانات،شهریار وشرق تهران نمونه گیری انجام شد.حجم نمونه باتوجه به تعدادمتغیرهای پژوهش،300 نفر درنظر گرفته شد.ابزار تحقیق پرسشنامه های راهبردهای مقابله ای بلینگز و موس(CRI)؛ سرمایه های اجتماعی بولن( SC- IQ)؛ سرمایه های روانشناختی لوتانز (PCQ )وهوش معنوی کینگ( SSI )بود.داده ها ازطریق نرم افزار SMARTPLS-3 به منظور برآوردپارامترهای مدل موردبررسی قرار گرفت.نتایج نشان دادمدل برازش مطلوب را داشت و اگرچه اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای پیش بین ومیانجی برمتغیرملاک(راهبرد مقابله ای) معناداربود ولی این ارتباط با همه مولفه های راهبردهای مقابله ای معنادار نبود.نتیجه گیری:رابطه مستقیم بین سرمایه های اجتماعی و روانشناختی باراهبردهای مقابله ای معناداربودولی رابطه سرمایه های روانشناختی با راهبرد حل مسئله معنادار شناسایی نشد. بعلاوه اگرچه رابطه غیر مستقیم بین سرمایه های اجتماعی ،روانشناختی و هوش معنوی با راهبردهای مقابله ای معناداربودولی با مولفه های راهبردی هیجان مداروجلب حمایت اجتماعی این ارتباط معنادار نشان داده نشد.واژگان کلیدی:مدل ساختاری ،سرمایه های اجتماعی ،سرمایه های روانشناختی ،هوش معنوی،زنان سرپرست