سجاد علامی

در دنیای امروز و در عرصه فعالیت های اقتصادی، یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده در سرنوشت شرکت ها و سازمان ها، رقابت است. در بیشتر موارد، رقابت شرکت ها برای تصاحب سهم بازار، به شکل رقابت در قیمت پدیدار می شود و قیمت گذاری مناسب محصولات و خدمات، تأثیر زیادی بر درآمد شرکت ها دارد و تعیین قیمت بهینه نیز سبب ایجاد هماهنگی و تعادل در بین اعضای حاضر در زنجیره تأمین می شود و درنهایت، کل زنجیره به بیشترین مقدار سود دست می یابد. در سال های اخیر نیز پژوهشگران به استفاده از مدل های انتخاب گسسته برای استخراج تابع تقاضا در مدل های رقابت قیمت توجه زیادی کرده اند. در مطالعه حاضر و در بررسی موردی از زنجیره تأمین و فرآوری قهوه، یکی از شرکت های داخل کشور برای یافتن مناسب ترین مقادیر قیمت و حجم تولید برای حداکثرسازی سود و با کاربرد نظریه بازی ها بررسی شده است. این مطالعه ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ روش جمع آوری داده ها، توصیفی- تحلیلی است. به همین ترتیب، مدل استفاده شده، بر رقابت در بین اعضای این زنجیره در فضایی احتمالی تمرکز داشته و بر مبنای مدل های انتخاب گسسته پایه ریزی شده و در آن، تأثیر هزینه های موجودی و مسیریابی در مدل تعیین قیمت، بررسی هم زمان شده است. علاوه بر این، برای حل مدل طراحی شده نیز از تقریب توزیع نرمال به جای توزیع دوجمله ای استفاده شده است. نتایج مدل نشان می دهد زمان حل در مدل تقریبی مورد استفاده، با افزایش تعداد مشتریان، تغییری ندارد و مدل، میزان تولید و قیمت بهینه را مشخص می کند. مزیت مدل پیشنهادی نسبت به سایر مدل های کلاسیک، لحاظ کردن هم زمان هزینه های مسیریابی، کمبود و ذخیره موجودی هاست که کاربرد آن در آن دسته از مدل های رقابت قیمت که برپایه مدل های انتخاب گسسته استوار است، نادر است.