امید سلیمانی فرد

امروزه موفقیت پلتفرم ها سبب شده است تا مدل کسب و کار پلتفرمی به یک مدل کسب و کار موفق در سطح جهانی تبدیل گردد. اما آنچه موجب ارزش آفرینی پلتفرم می گردد تسهیل تعاملات بوده، که در این راستا تحلیل و بررسی انتظارات خدمت دهندگان و خدمت گیرندگان به عنوان مشتری پلتفرم ها بسیار مهم می باشد. هدف پژوهش طراحی مدل انتظارات مشتریان (خدمت دهندگان و خدمت گیرندگان) در راستای رشد و توسعه پلتفرم با استفاده از الگوریتم های فرا ابتکاری و تحلیل عاملی می باشد. لذا این پژوهش از لحاظ هدف، یک تحقیق توسعه ای و کاربردی است و از لحاظ ماهیت و روش، یک تحقیق توصیفی- پیمایشی بوده، رویکرد کلی تحقیق استقرایی می باشد. پژوهش دارای دو جامعه آماری شامل خبرگان، اساتید دانشگاهی و پژوهشگران این حوزه و همچنین خدمت گیرندگان و خدمت دهندگان ایرانی پلتفرم می باشد. که از دو روش نمونه گیری قضاوتی (تکنیک گلوله برفی) و تصادفی ساده استفاده شده است. در ابتدا برای یافتن انتظارات خدمت دهندگان و خدمت گیرندگان از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده گردید، سپس با استفاده از الگوریتم های فرا ابتکاری به خوشه بندی خودکار پرداخته شد و نتایج بیانگر آن است که خدمت گیرندگان شامل دو خوشه خدمت گیرندگان پرتوقع و تعامل محور و خدمت گیرندگان بی تفاوت در همه ابعاد انتظارات بوده، همچنین خدمت دهندگان نیز شامل دو خوشه خدمت دهندگان پرتوقع و اعتمادمحور و خدمت دهندگان بی تفاوت در همه ابعاد انتظارات می باشند.

یکی از با اهمیت ترین عوامل اثرگذار در درک رفتار مشتریان، شناسایی انتظارات آنها می باشد. به همین منظور این پژوهش در راستای طراحی مدل انتظارات مشتریان پلتفرم با رویکرد شبیه سازی عامل بنیان می باشد. که در ابتدا از مصاحبه نیمه ساختار یافته برای یافتن انتظارات خدمت دهندگان و خدمت گیرندگان استفاده گردید. در ادامه رویه، برای خوشه بندی خودکار در راستای یافتن انواع عامل ها از الگوریتم های فرا ابتکاری استفاده گردید و سپس با رویکرد شبیه سازی عامل بنیان به طراحی مدل در نرم افزار انی لاجیک پرداخته شد. پس از طراحی مدل، با استفاده از روش آزمایش های تاگوچی(نرم افزار کوالتیک چهار)، سناریوهایی در راستای رشد و توسعه پلتفرم براساس عوامل موثر( نقدینگی، کیفیت ایجاد ارتباط، اعتماد) در چهار سطح طراحی و در نهایت به اجرای شبیه سازی و بررسی سناریوها در محیط شبیه سازی پرداخته شد. نتایج پژوهش بیانگر آن می باشد که سطح مناسب هریک از عامل های رشد و توسعه پلتفرم در عامل نقدینگی، کیفیت ایجاد ارتباط و اعتماد در سطح چهارم می باشد. در ضمن پس از پیاده سازی سناریوی مطلوب در محیط شبیه سازی مشخص گردید، درصد ارزش ایجاد شده در پلتفرم اینستاگرام به واسطه اجرای سناریوی مطلوب، برابر با 0.934 می باشد.

در این پژوهش، انتخاب سبد سهام چند دوره ای درحالت عدم قطعیت و با درنظرگرفتن هزینه های معاملاتی، مدل سازی و حل شد. به منظور انتخاب سبد سهام چنددوره ای با چهار معیار بازده، ریسک، درجه تنوع بخشی سبد سهام و هزینه معاملاتی، یک مدل میانگین-نیم واریانس-آنتروپی امکانی معرفی شد. در این مدل سطح بازده با مقدار میانگین امکانی بازده، سطح ریسک با نیم واریانس امکانی پایینی بازده و درجه تنوع پذیری سبد سهام به وسیله آنتروپی امکانی محاسبه شد. برای درنظرگرفتن عدم قطعیت در مدل پیشنهادی، از نظریه فازی استفاده شده و بازده سهام، عدد فازی ذوزنقه ای درنظرگرفته شد. باتوجه به پیچیدگی محاسباتی مسئله، الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات چندهدفه برای حل مدل به کار رفت. به منظور ارزیابی عملکرد مدل پیشنهادشده، مدلی مشابه، مشتمل بر آنتروپی تناسبی، مدل سازی و حل شد و نتایج آن با مدل آنتروپی امکانی مقایسه شد. نتایج نشان داد که مدل آنتروپی امکانی از مدل آنتروپی تناسبی بهتر است؛ زیرا مرز کارایی بهتری ارائه می دهد. با توجه به پرتفوهای بهینه به دست آمده از یک بار اجرای الگوریتم روی مدل آنتروپی امکانی در دوره ی زمانی سوم، بیشترین درصد سهام انتخاب شده در سبد بهینه سرمایه گذار ریسک پذیر، ریسک گریز و بی تفاوت نسبت به ریسک، به ترتیب کگل، حکشتی و شخارک هستند.