عادله مؤیدی پور

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر القای تجارب هیجانی بر پاسخ های فیزیولوژیک و کارکردهای شناختی نوجوانان بر اساس مؤلفه سرسختی روان شناختی است. بدین منظور ابتدا 400 نفر از دانش آموزان دو مدرسه منطقه 2 شهر تهران در مقطع متوسطه دوره دوم پرسشنامه سرسختی اهواز (AHI) را تکمیل کردندکه از میان آن ها بر اساس نمرات انتهایی توزیع (10 درصد)، دو گروه 20 نفری شامل گروهی سخت رو و گروهی با سخت رویی پایین انتخاب شدند. به منظور القای تجارب هیجانی مثبت و منفی از قطعه فیلم هایی به مدت 5 دقیقه استفاده شد. قطعه فیلم ها برای شرکت کنندگان هر گروه به صورت انفرادی نمایش داده شد. پاسخ های فیزیولوژیک شرکت کنندگان (فشارخون سیستولیک، دیاستولیک و ضربان قلب) به وسیله دستگاه فشارسنج دیجیتالی سنجیده شد و عملکرد شناختی شرکت کنندگان انسانی در دو حیطه توجه و حافظه به عنوان کارکردهای شناختی با استفاده از بخش فراخنای اعداد وکسلر-3 -نسخه تجدیدنظر شده بزرگ سالان - قبل و بعد از تماشای فیلم ها، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که تفاوت معنادار بین سه بار اندازه گیری خط پایه، القای هیجان مثبت و القای هیجان منفی (به صورت ترکیبی) برای ضربان قلب، فشارخون سیستولیک و یا فشارخون دیاستولیک در سطح 01/0>P وجود داشت. همچنین وجود تفاوت معنادار بین سه بار اندازه گیری خط پایه، القای هیجان مثبت و القای هیجان منفی (به صورت ترکیبی) برای کارکردهای شناختی در سطح 01/0>P تائید گردید. درمجموع یافته های پژوهش بیانگر این مطالب هستند که افراد با سرسختی بالا به دلیل داشتن ویژگی سخت رویی و خودکنترلی بالا، قدرت جلوگیری از نشان دادن واکنش های هیجانی و تکانشی به شرایط یا رویدادهای بالقوه فشارزا رادارند و به طور مؤثری می توانند شرایط مواجهه با استرس را تسهیل کرده و مانع بروز مشکلات روانی و جسمی گردند.