محمد آتش دست

افغانستان، همسایه چین است و با جایگیری در قلب آسیا، برای بازیگران جهانی از جمله چین مهم است. افغانستان به همراه پاکستان در طرح ابتکار-راه مشارکت دارد. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که اهداف چین از عبور طرح ابتکار کمربند- راه از مسیر افغانستان چیست؟ این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از رویکردهای نظری موازنه سازی، نظریه رژیم های بین المللی و نظریه وابستگی متقابل به تبیین اهداف و اقدامات قدرت های جهانی و به ویژه چین در صحنه سیاسی افغانستان پرداخته و نقش رسانه های برون مرزی صدا و سیما در بازتاب این موضوع را مدنظر قرار داده است. بر اساس نتایج، بهبود اوضاع اقتصادی منطقه ناآرام سین کیانگ در شمال غرب چین، تثبیت جایگاه اقتصادی و تجاری چین در آسیای مرکزی، توسعه نفوذ اقتصادی چین در افغانستان و پاکستان و احیای جایگاه سنتی چین در مسیر راه ابریشم در چارچوب یک کریدور وسیع زمینی و دریایی با غرب آسیا و اروپا از جمله انگیزه ها و دلایل شکل گیری طرح چین محسوب می شود. همچنین چین به دلیل رقابت با قدرت های بزرگ، خواهان به حداقل رساندن نقش آنها در افغانستان و رسیدن به توازن قدرت با آنهاست؛ بنابراین درصدد جلب اعتماد افغانستان برآمده و خواستار عبور این طرح از افغانستان است.