سیده زهرا اصغری

فراگوییِ درستِ واکه ها، از عواملِ مهم ارتباطِ کلامی موفق است و مشخصات موجِ صوتی، به بهترین وجه نحوه فراگویی را نشان می دهد. این بررسی، به تأثیر زمانِ جراحیِ کاشتِ حلزون، بر نخستین و دومین سازه واکه های فارسی و فضای واکه ای در تولید کودکان ناشنوای کاشت حلزون (کودکان کاشت) می پردازد. سازه اول و دومِ واکه های فارسی، در تولید کودکانِ کاشتِ پیش و پس از سه سالگی و گروه کنترلِ شنوای هم سن، استخراج گشته و با هم مقایسه شدند. برای مقایسه گروه ها، از آزمون کراسکال-والیس با سطح معنا داری 05/0 استفاده شد. تفاوت معنا داری میانِ گروه ها در سازه اول و دوم واکه ها، به استثنای هر دو سازه /a/ و سازه دوم /i/ و /e/ دیده شد. بر پایه آزمون های تعقیبی من ویتنی، کودکان شنوا و کاشت پیش از سه سال، تفاوت معناداری در سازه اول/i/ ، /e/ و /u/ و سازه اول و دوم /o/ و /ɑ/ داشتند. کودکان شنوا و کاشت پس از سه سال تفاوت معناداری در هشت مورد اولیه نشان دادند. کودکان کاشت پیش و پس از سه سال نیز در سازه اول /i/ و /e/ و دوم /u/ و /o/ تفاوت آماری معنا داری داشتند. فراوانیِ سازه اول کودکان کاشت بیشتر از شنوایان بود؛ به این معنا که آن ها واکه ها را افتاده تر تولید کردند که احتمال دارد به دلیل آموزش با دهان باز مربیان برای مشاهده پذیری جایگاه تولید باشد. هر چند فراوانی سازه دوم آن ها تأییدکننده تأثیر مطلوب جراحی زودهنگام بر شناسایی محل تولید واکه بود. زیرا اگرچه همه کودکان کاشت واکه های پسین را جلوتر از محل طبیعی تولید کردند، اما این ویژگی در کودکان کاشت پس از سه سالگی آشکارتر بود.

بررسی و مطالعه ادبیّات از دیدگاههای مختلف مثل زبان شناسی و نشانه شناسی انجام می شود و نتایج متفاوتی در بردارد. کسانی که از دریچه زبان شناسی به مطالعه ادبیّات می پردازند، معتقدند که ادبیّات نوعی زبان هنجار گریخته است و بنابراین در دل زبان قرار دارد و خود نظام مستقلی نیست. امّا آنها که از دریچه نشانه شناسی به مطالعه ادبیّات می پردازند، معتقدندکه نظام نشانه ای ادبیات مستقل از زبان است، اگر چه از نظام زبان تأثیر می گیرد و بر آن اثر می گذارد. نگارنده در دو بخش اوّل مقاله نظرات کوروش صفوی و علی محمّد حق شناس، نمایندگان دو باور فوق، را به اجمال مطرح کرده است و در بخش سوم با ارائه و بررسی ساختار نشانه های سازنده زبان و ادبیّات و تأکید بر نقطه تمایز بین این دو نوع نشانه، یعنی ثبات رابطه دلالت در نشانه های زبانی و بی ثباتی آن در نشانه های ادبی، شواهد و دلایلی ارایه می کند که نظریه نشانه شناسانه حق شناس مبنی بر استقلال ادبیات از زبان را تایید می کند و اشکالات مطرح شده در نگاه زبان شناسانه صفوی را پاسخ می دهد.