هاله ایماندوست

هدف: یکی از جنبه های شناختی اختلال وسواسی- جبری، ویژگی های ادراک زمان در افراد مبتلاست. هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های ادراک زمان در این افراد و مقایسه آن با افراد فاقد اختلال با به کارگیری استعاره های زمان بود. روش: در این پژوهش به روش علّی- مقایسه ای، از میان جامعه 70 نفری دانشجویان مبتلا به اختلال وسواسی- جبری مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه مراغه در سالهای 1394 تا 1397، 40 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و 40 نفر فاقد اختلال روانپزشکی با گروه نمونه همتا شد. کلیه شرکت کنندگان به پرسشنامه وسواسی- جبری ونکوور و پرسشنامه استعاره های زمان پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس۲۳ انجام شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل واریانس چندمتغیّره حاکی از وجود تفاوت معنادار بین افراد مبتلا به اختلال وسواسی- جبری و افراد فاقد اختلال در ادراک زمان بود؛ به این ترتیب که افراد وسواسی در سه عامل «زمان خصمانه، گذر تند زمان و زمان وحشی»، نمره بالاتری کسب کردند. نتیجه گیری: ادراک زمان در افراد مبتلا به اختلال وسواسی- جبری دارای ویژگی های خاصی است که اطلاع از آنها می تواند در طرح ریزی درمان های جدید مفید واقع شود و چارچوب گسترده تری از ویژگی های شناختی افراد مبتلا به اختلال وسواسی جبری را در اختیار درمانگران قرار دهد.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین ویژگی های روان سنجی پرسشنامه وسواسی-جبری ونکووردر شمال غرب ایران، با مشارکت نمونه غیر بالینیِ وسیع تر و مقایسه نتایج حاصل با مطالعه ایزدی، عابدی و معین (1391) بود. روش: روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری کلیه بزرگسالان ساکن استان آذربایجان شرقی و غربی (3437411 نفر) با 200 نفر نمونه غیر بالینی (نمونه گیری خوشه ای) و 40 بیمار مبتلا به اختلال وسواسی-جبری (نمونه گیری هدفمند) بود. کلیه افراد به پرسشنامه وسواسی-جبری ونکوور تورداسون و همکاران (2004) و پرسشنامه وسواس مرگ عبدالخالق (1998) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج حاکی از هماهنگی ساختار عاملی پرسشنامه وسواسی-جبری ونکوور با ساختار عاملی مفروض مؤلفان اصلی پرسشنامه است. ضریب همبستگی معنادار با پرسشنامه وسواس مرگ (56/0= r، 0001/0=P) نشان از روایی ملاکی این ابزار داشته و اعتبار به روش همسانی درونی با محاسبه آلفای کرونباخ برای نمره کل مقیاس در گروه غیر وسواسی، وسواسی و کل به ترتیب برابر با 946/0، 938/0 و 952/0 است که حاکی از همسانی درونی مطلوب این ابزار می باشد. نتایج آزمون تی دو گروهی مستقل حاکی از تفاوت آماری معنادار بین میانگین دو گروه بالینی و غیر بالینی است (23/2T=، 278df= و 02/=0P نمونه غیر بالینی) و (53/6T=، 118df= و 0001/0P= نمونه بالینی). با استفاده از منحنی  ROC نقطه برش جدیدی برابر با 91 برای این ابزار در شمال غرب ایران پیشنهاد شد. نتیجه گیری: پرسشنامه وسواسی-جبری ونکوور در نمونه غیر بالینی نیز از اعتبار و روایی مطلوبی برخوردار بوده و ابزار مناسبی برای سنجش این سازه تلقی می شود اما در شمال غرب ایران بنا به دلایل فرهنگی نمره برش بالاتری دارد.