حمیدرضا فرهمند اصل

زمینه و هدف: هوش هیجانی و سبک های مقابله ای متغیرهایی هستند که در ایجاد رضایت شغلی و افزایش بهره وری نیروی پلیس اثرگذار هستند و خود این متغیرها تحت تأثیر عوامل دیگری هستند. این پژوهش باهدف سنجش اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی برافزایش هوش هیجانی و سبک های مقابله ای کارکنان کلانتری های تهران بزرگ صورت پذیرفت. روش پژوهش: این پژوهش برحسب هدف کاربردی و ازلحاظ روش نیمه آزمایشی (به صورت پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل) است. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از کلیه کارکنان کلانتری شهر تهران مشتمل بر 2000 نفر که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 70 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 35 نفری آزمایشی و کنترل گمارش شدند. ابزار گردآوری داده های پژوهش شامل پرسشنامه هوش هیجانی بار- آن (1988) و سبک های مقابله ای اندلر و پارکر (1995) بودند. گروه آزمایش تحت آموزش مهارت های ارتباطی (مربوط به بسته آموزشی مهارت های زندگی) به صورت 12 جلسه هفتگی (هر جلسه 60 دقیقه) قرار گرفتند. بعد از اتمام دوره به منظور سنجش میزان تغییر متغیر وابسته (سبک های مقابله ای و هوش هیجانی)، مجدداً آزمون مذکور به عنوان پس آزمون در هر دو گروه اجرا شد. داده های پژوهش با استفاده از روش های آمار توصیفی (شامل جدول و نمودار فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (کوواریانس چند راهه مانکوا (MANCOVA) با بهره گیری از نرم افزار آماری SPSS تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها فرضیه های پژوهش را تائید می کند و نشان می دهد که آموزش مهارت های ارتباطی موجب افزایش نمرات هوش هیجانی، افزایش راهبرد مقابله ای هیجان مثبت و مسئله مدار و کاهش نمرات راهبرد مقابله ای هیجان منفی گردیده است.

زمینه و هدف: سازمان هایی نظیر مراکز انتظامی و پلیس پیشگیری که مسئول امنیت مردم هستند، برای حفظ پایدار عملکرد افسران با توجه به فشار کاری آن ها ضرورت دارد به ابعاد سلامت و کامیابی شغلی آن ها توجه داشته باشند. پژوهش حاضر باهدف طراحی بسته آموزشی ارتقای سلامت کار و تأثیر ارزشیابی آن بر فرسودگی شغلی، تعارض کار خانواده و سلامت اجتماعی پلیس پیشگیری تهران انجام شد. روش:  پژوهش حاضر به لحاظ فرایند یک پژوهش اکتشافی دو مرحله ای کیفی و کمی است که مرحله اول روش کیفی در مرحله تدوین بسته آموزشی ارتقا سلامت در کار مبتنی بر تحلیل مضمون استقرایی نیازمحور بود و در مرحله کمی از نوع طرح های نیمه آزمایشی با مدل پیش آزمون پس آزمون و پیگیری همراه باگروه کنترل بود که 30 نفر از کارکنان پلیس پیشگیری دارای الگوی رفتار کار نوروتیک به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و فرسودگی شغلی آن ها مورد تأیید قرار گرفت. سپس با پرسش نامه های فرسودگی شغلی ماسلاچ (1981)، سلامت اجتماعی کیبز (1998) و تعارض کار خانواده کارلسون (2000) که روایی و پایایی آن تأیید گردیده است، موردآزمون قرار گرفتند. سپس بسته آموزشی تدوین شده ارتقاء سلامت کار برای گروه آزمایش اجرا شد و در مرحله نهایی پس آزمون انجام شد و دوماه بعد پیگیری صورت گرفت.    یافته ها: اعتبار بسته آموزشی طراحی شده با 7 گام و 13 هدف آموزشی با ضریب توافق مطلوب توسط متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. همچنین بسته طراحی شده مبتنی بر ارتقای سلامت کار برتعارض کار خانواده، فرسودگی شغلی و سلامت اجتماعی افسران پلیس پیشگیری اثربخش ارزیابی شد.  نتیجه گیری: بسته آموزشی ارتقا سلامت کار مبتنی بر الگوهای رفتاری کار از اعتبار کافی برخوردار بوده و می تواند با کاهش تعارض کار خانواده به واسطه فرسودگی شغلی بر سلامت اجتماعی پلیس پیشگیری مؤثر باشد.