هما شیخ دارانی

"هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر افزایش آگاهی از آسیبهای ناشی از روابط آسیب زای دختر و پسر بر نگرش دانش آموزان دختر مدارس دوره متوسطه شاهین شهر بود. پژوهش در قالب طرح پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع دو گروهی همراه با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیریِ یکماهه انجام گرفت. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر پایه اول و دوم متوسطه شاخه نظری بودند و نمونه گیری به شیوه تصادفی خوشه ای بر مبنای کلاس انجام گرفت. آزمودنی ها به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. آزمودنی های گروه آزمایش طی یک دوره شش جلسه ای 90 دقیقه ای مداخلات آموزشی را دریافت کردند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته «نگرش نسبت به روابط دختر و پسر» با پنج خرده مقیاس و 41 گویه بود که به بررسی نگرش دانش آموزان دختر نسبت به روابط دختر و پسر می پرداخت. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چند متغیره با کنترل نمرات پیش آزمون نشان داد در مجموع آموزش پیشگیری از روابط آسیب زا باعث ایجاد تغییر نگرش در دانش آموزان در مرحله پس آزمون و پیگیری شده است. همچنین نتایج نشان داد این آموزش ها در دانش آموزان دختر باعث بهبود نگرش آنها در حیطه های «آسیب به زندگی مشترک آینده» و «آسیب به روابط خانوادگی» شده است (05/0P<). این تغییر در حیطه «آسیبهای اجتماعی» فقط در مرحله پس آزمون ایجاد شد. همچنین این مداخله بر نگرش آنان در حیطه های «آسیبهای عاطفی، روانی» و «مشکلات تحصیلی» تاثیر معناداری نداشت. "

"پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر آموزش پیشگیری از روابط آسیب‌زا بر نگرش دانش‌آموزان مدارس متوسطه شاهین‌شهر نسبت به روابط دختر و پسر، انجام شد. روش تحقیق نیمه‌تجربی از نوع دو گروهی همراه پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری یکماهه بود. جامعه آماری را دانش‌آموزان دبیرستانهای پسرانه منطقه شاهین‌شهر در سال تحصیلی 86 ـ 85 تشکیل دادند. نمونه‌گیری به شیوه تصادفی خوشه‌ای بر مبنای کلاس، در دو گروه آزمایش و گواه از سه مدرسه، انجام گرفت. آزمودنیهای گروه آزمایش طی یک دوره شش‌ جلسه‌ای 90 دقیقه‌ای، مداخلات آموزشی را دریافت کرده و گروه گواه هیچ مداخله‌ای را دریافت نکردند. سپس به‌وسیله پرسشنامه محقق‌ساخته «نگرش نسبت به روابط دختر و پسر» که شامل41 سؤال بود، مورد آزمون قرار گرفتند. این پرسشنامه به بررسی نگرش دانش‌آموزان پسر نسبت به روابط دختر و پسر پرداخته و داده‌ها با توجه به فرضیه‌های تحقیق از طریق تحلیل واریانس چند متغیره بررسی شد و این نتیجه حاصل شد که در مرحله پس‌آزمون و پیگیری، آموزشها در نگرش دانش‌آموزان پسر، در حیطه آسیبهای اجتماعی، آسیب به زندگی مشترک آینده و ایجاد مشکلات تحصیلی مؤثر بوده و نگرش آنها را نسبت به اینکه روابط منجر به آسیب در موارد ذکر شده می‌شود، تغییر داده است (05/0 < P). همچنین در مرحله پس‌آزمون، نتایج، تغییر نگرش در زمینه آسیب به روابط با خانواده و ایجاد مشکلات عاطفی ‌ـ روانی را نشان داد، ولی این تغییر در مرحله پیگیری معنادار نبود (05/0 < P). "

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی برنامه آموزش کاهش آسیب های ناشی از روابط با جنس مخالف و برنامه مداخله ماتریکس بر اهمال کاری تحصیلی در دختران دانش آموز آسیب دیده از رابطه با جنس مخالف بوده است. طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش، یک گروه کنترل و در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دوماهه انجام شده است. از میان 60 دختر آسیب دیده از رابطه با جنس مخالف در پائیز 1397، 36 دختر به صورت هدفمند بر مبنای ملاک های ورود انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه مساوی 12 نفری قرارداده شدند و از ابزار پژوهش مقیاس اهمال کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم (1984) استفاده شد. گروه مداخله ماتریکس و گروه مداخله آموزشی کاهش آسیب، هر یک 10 جلسه درمانی دریافت نمودند و گروه کنترل درمانی دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری و آزمون تعقیبی نشان داد بین میزان آمادگی برای امتحانات (68/9=F، 001/0=P) و آمادگی برای انجام تکالیف (47/15=F، 001/0=P) در مرحله پس آزمون بین گروه آموزش کاهش آسیب و مداخله ماتریکس با گروه کنترل تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین در خرده مقیاس تکالیف پایان ترم (83/7=F، 002/0=P) مداخله ماتریکس نسبت به برنامه آموزشیکاهش آسیب و گروه کنترل در مرحله پس آزمون نیز دارای تفاوت معنی دار بود. در مرحله پیگیری مداخله ماتریکس فقط باعث کاهش معنی دار در حیطه آمادگی برای تکالیف (82/4=F، 015/0=P) نسبت به گروه کنترل شد (05/0> p ).