مسعود یاراحمدی

زمینه و هدف: کشورهای دارای سیاست جنایی پویا، دارای سازمان های پلیسی بر مبنای رویکرد جامعه محور هستند که به جای تکیه بر ابزارهای سرکوبگرانه در برخورد با بزهکاری در سایه برقراری تعامل گسترده و سازنده با همه ارکان جامعه به ویژه مردم و نهادهای اجتماعی از حمایت های جامعه در برقراری نظم عمومی برخوردار می شوند. چنین تعاملی نماد بارزی از مفهوم سیاست جنایی مشارکتی است. شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقاء سیاست جنایی مشارکتی در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران هدف این پژوهش بوده است. روش پژوهش: این مطالعه با رویکرد کیفی و به روش دلفی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل 15 نفر از اساتید دانشگاه علوم انتظامی امین و مسئولین معاونت اجتماعی ناجا و رده های مختلف پلیس های تخصصی ستاد ناجا، با تحصیلات کارشناسی ارشد و دکترا در رشته های حقوق، جامعه شناسی و مدیریت، با مشاغل علمی و عملی مرتبط با پیشگیری از جرم بوده که به صورت هدفمند انتخاب گردیدند و نظرات آنان طی سه مرحله اجرای پنل دلفی جمع آوری و با نرم افزار spss و آزمون آماری t تک نمونه ای تحلیل شد. یافته ها: بر اساس نظریه سه شاخگی میرزایی اهرنجانی 7 عامل زمینه ای 9 عامل رفتاری و 6 عامل ساختاری به عنوان عوامل مؤثر بر ارتقاء سیاست جنایی مشارکتی توسط خبرگان احصاء و مورد توافق قرار گرفت. نتیجه گیری: پلیس برای استفاده حداکثری از ظرفیت مردم و نهادها، در دستیابی به اهداف سیاست جنایی مشارکتی باید تغییراتی را در ساختار، رفتار و زمینه، بر اساس عوامل شناسایی شده در این تحقیق انجام دهد.

زمینه و هدف: با پیچیده تر شدن جرائم، کشف سریع آنها به منظور دستگیری مجرمان برای جلوگیری از تکرار مجدد جرم و دست یابی به عواملی که این امر را محقق می بخشد، امری ضروری است. هدف این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر در جرم یابی با رویکرد پیشگیرانه است.روش: پژوهش از نظر هدف کاربردی، از حیث ماهیت داده ها کیفی-کمی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی - تحلیلی می باشد. جامعه آماری در بخش کیفی نخبگان پلیس در حوزه های جرم یابی و پیشگیری از جرم هستند که با روش نمونه گیری هدفمند و اصل اشباع نظری، 16 نفر به عنوان نمونه انتخاب و ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود، داده های جمع آوری شده نیز در این بخش به روش تحلیل مضمون و با استفاده از نرم افزار"مکس کیودا" مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. در بخش کمی جامعه آماری 96 نفر مشتمل بر کارآگاهان و کارشناسان با تجربه در امر جرم یابی و پیشگیری از جرم هستند، همچنین ابزارگرد آوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود و تحلیل داده ها در این بخش با استفاده از نرم افزار "ایموس"صورت پذیرفت.یافته ها: یافته های پژوهش منجر به شناسایی3 مضمون اصلی و 37 مضمون فرعی مشتمل بر؛ در اختیار گذاردن نیروی کافی، ایجاد انگیزه در کارکنان و ... در قالب بعد انسانی، تعامل با واحدهای تخصصی درون سازمانی، تأمین منابع مالی و... درقالب بعد سازمانی و بهره برداری از سامانه های موجود، سرمایه گذاری در خرید تجهیزات فناورانه مدرن و... در قالب بعد فناورانه می باشد.نتیجه: اجرایی نمودن مؤلفه های شناسایی شده با رویکرد پیشگیرانه و توجه به تسریع در فرآیند های جرم یابی موجبات پیشگیری سومین در وقوع جرم را مهیا ساخته و باعث جلوگیری از تکرار جرم می شود.

زمینه و هدف : یکی از دغدغه های پلیس، کاهش بزهکاری  و بزه دیدگی و پیشگیری از تکرار آن است. تدابیر و فرامین، سیاست ها، اسناد بالادستی و قوانین داخلی و بین الملل و ... می توانند آینده ای روشن برای پیشگیری پیش روی فراجا ترسیم نمایند؛ بنابراین هدف از این پژوهش، تعیین رهنامه فراجا برای رسیدن به پیشگیری از تکرار جرم با رویکردهای ترمیمی بود. روش : این تحقیق از نظر هدف، توسعه ای کاربردی و از حیث ماهیت، توصیفی تحلیلی و از نظر روش، کیفی (تحلیل مضمون) است. جامعه مورد مصاحبه، خبرگان و نخبگان پلیس بودند که با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند و مصاحبه با 19 نفر تا اشباع نظری ادامه داشت. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که روایی و پایایی آن در جلسات خبرگی تأیید شد. برای تحلیل داده ها از روش کدگذاری باز و محوری استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد، پلیس می تواند ضمن ایجاد دسترسی گسترده تر و به موقع تر قربانیان جرم و بزهکاران به عدالت و جبران خسارات؛ جایگزین مناسبی برای دادرسی کیفری فراهم کند و موجب کاهش دفعات و شدّت تکرار مجدد جرم شود، به ویژه هنگامی که رویکرد بازپروری مدنظر باشد؛ از اَنگ زدن بیشتر به مجرمان اجتناب و به ادغام مجدد آن ها در جامعه کمک کند؛ موجب بهبود مشارکت و اعتماد عمومی جامعه شود و اقدامات مؤثرتر محلی برای پیشگیری از جرم انجام دهد. نتیجه گیری: تکرار بزهکاری و بزه دیدگی مجدد بخش زیادی از توان پلیس را می گیرد؛ لذا فراجا برای دستیابی به پیشگیری از جرم باید رویکرد خود را بر پیشگیری ترمیمی متمرکز نماید. برای این منظور باید چشم انداز، مأموریت و ارزش های خود را بر اصول و مبانی عدالت ترمیمی هم نوا کرده و انجام اولویت های راهبردی را امکان پذیر کند.