قادر عزیزی

پژوهش حاضر با هدف تحلیل فرصت ها و چالش های آموزش مجازی در دوران کرونا و رهیافت توسعه آموزش مجازی در پساکرونا انجام شد. روش تحقیق، کیفی از نوع پدیدارشناسی و با استفاده از راهبرد اکتشافی انجام شده است. جامعه پژوهشی شامل تمامی معلمان مقطع ابتدایی مهاباد در سالتحصیلی ۱۴۰۰/۹۹ بوده که 31 نفر به صورت هدفمند و با رعایت قاعده اشباع نظری داده ها انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. و بعد از کسب رضایت معلمان مصاحبه ها به صورت ناشناس ضبط و پیاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس تحلیل مضمون و با رویکرد تفسیری انجام گردید. برای اعتباریابی اطلاعات جمع آوری شده از تکنیک بازخورد به مصاحبه شوندگان، بازنگری پژوهشگر، هم راستایی با منابع پژوهشی و اسناد مکتوب استفاده گردید. یافته های تحلیل مضامین نشان داد که 262 مضمون پایه، 37 مضمون سازمان دهنده و 4 مضمون فراگیر شناسایی شد، در این راستا مشکلات موجود و چالش های آموزش مجازی شامل 18 مضمون، فرصت های آن شامل 4 مضمون، پیامدها شامل 5 مضمون و راهکارهای توسعه آموزش مجازی شامل 10 مضمون سازمان دهنده می باشد. با توجه به نتایج تحقیق می توان گفت پاندمی کرونا از یک طرف باعث افزایش مهارت و تجربه آموزشی کلیه ذینفعان شده و از طرفی دیگر آسیب های جسمانی، روانی، افت تحصیلی، فرسودگی شغلی را به بار آورده است، اما با پیش بینی الزامات و نیازها، برنامه ریزی و سیاست گذاری وبازنگری جدی در منابع انسانی، مالی و پشتیبانی می توان آموزش مجازی را توسعه داد و در آینده به عنوان مکمل آموزش حضوری بنحو احسن از آن بهره جست.

هدف این پژوهش تبیین تأثیر تدریس مبتنی بر زیبایی شناسی بر نگرش دانش آموزان نسبت به مدرسه بوده است. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری پژوهش را 1314 نفر از دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول شهر مهاباد که در سال تحصیلی 96-95 در پایه هشتم مشغول به تحصیل بودند، تشکیل می داد. از این تعداد 52 نفر به صورت هدفمند انتخاب شدند. در مرحله اول گردآوری داده (پیش آزمون) پرسش نامه نگرش نسبت به مدرسه در بین دانش آموزان هر دو گروه اجرا گردید. سپس گروه آزمایش به مدت 14 جلسه، با روش تدریس مبتنی بر زیبایی شناسی، شامل (استفاده از ادراک چندحسی، استفاده از ریتم و موسیقی، زبان بدن، تحریک قوه تخیل دانش آموزان، توجه به حوزه عاطفی، استفاده از رنگ و شکل تصویر و تلفیق هنر و تدریس) آموزش دیدند ولی گروه گواه به صورت مرسوم آموزش دیدند. بعد از پایان آموزش از دو گروه پس آزمون گرفته شد. جهت اطلاع از وضعیت نگرش دانش آموزان به مدرسه از پرسش نامه نگرش به مدرسه مک کوچ و سیگل (2003) بهره گرفته شد. داده های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های تحلیل کوواریانس و کوواریانس چندمتغیره تجزیه وتحلیل گردید. نتایج نشان داد سطح نگرش به مدرسه، در دانش آموزانی که درس علوم تجربی پایه هشتم را با رویکرد تدریس مبتنی بر زیبایی شناسی فراگرفته بودند، متفاوت از دانش آموزانی بود که این درس را با شیوه های تدریس مرسوم در مدارس یاد گرفته بودند. لذا می توان نتیجه گرفت که هر اندازه عناصر و مؤلفه های تدریس مبتنی بر زیبایی شناسی (عناصر بصری، رنگ، موسیقی، تخیل و تصورات دانش آموزان، هنر، عواطف دانش آموزان، محیط یادگیری شاد، خلاقیت و احساس لذت از یادگیری) در فرایند تدریس تلفیق گردند و معلم تلاش نماید تا اهداف حوزه شناختی را به واسطه توجه و برجسته کردن حوزه عاطفی دانش آموزان مورد توجه قرار دهد، به همان نسبت نگرش دانش آموزان به مدرسه و مؤلفه های موجود در آن بهبود پیدا می کند.