رویا مرسلی

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین بازارگرایی و عملکرد صادراتی در شرکتهای تولیدی صادراتی انجام شده است. بهمنظور دستیابی به هدف تحقیق و تبیین ضرورت توجه به مشتریان و رقبا در رسیدن به عملکرد مطلوب، ادبیات پژوهش با رویکرد اکتشافی و تطبیقی مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین، با روش تحقیق پیمایشی، دادههای میدانی برای آزمون فرضیات با استفاده از ابزار پرسشنامه و با مراجعه به 129 نفر از مدیران، کارشناسان، خبرگان و صاحبان شرکتهای تولیدی صادراتی استان زنجان جمعآوری شد. متغیر بازارگرایی در سه بُعد مشتریگرایی، رقیبگرایی و هماهنگی بینبخشی و عملکرد صادراتی در بُعد مالی و غیرمالی موردسنجش و اندازهگیری قرار گرفت. نتایج تحلیل دادهها با آزمون همبستگی پیرسون، بیانگر رابطه مستقیم و همبستگی مثبت و معنیدار بین بازارگرایی و عملکرد صادراتی را در شرکتهای موردمطالعه است (51/0=r). محاسبه ضریب تعیین؛ یعنی توان دوم ضریب همبستگی(R2) و بررسی تأثیر بازارگرایی بر عملکرد صادراتی، نشان داد که 5/25 درصد تغییرات در عملکرد صادراتی در شرکتهای مذکور به بازارگرایی بستگی دارد. همچنین، بررسی تأثیر اندازه و عمر شرکت در رابطه بین بازارگرایی و عملکرد صادراتی در سه سطح شرکتهای کوچک، متوسط و بزرگ با طول عمر کم، متوسط و زیاد نشان داد که اندازه شرکت و عمر شرکت رابطه بین بازارگرایی و عملکرد صادراتی را بهطور مثبت تعدیل میکند؛ به اینصورت که در شرکتهای کوچک، نقش و تأثیر بازارگرایی بر عملکرد صادراتی ضعیف است و این نتیجه با شرایط و الزامات ورود شرکتها به بازارهای بینالمللی تناسب و همخوانی کامل دارد.