مسعود کریمی وردنجانی

جامعه، از خانواده ها تشکیل یافته است ؛ از این رو سرنوشت جامعه، با سرنوشت خانواده، در پیوند است. بدون شک اگر زوجین در روش های ارتباطی مهارت داشته باشند ، می توانند خیلی از مسائل زندگی را حل کنند و از زندگی لذت ببرند و سازگاری بیشتری داشته باشند. قرآن کتاب هدایت است و کارکرد اصلی اش هدایت مردمان به سوی کمال است. این کارکرد قرآن و نیز سایر آموزه های دین اسلام ویژه مومنان نیست ، زیرا قرآن و آموزه های اسلام برای هدایت عموم مردمان است. بنابراین در بهره گیری از آموزه های دینی و کتاب قرآن و اثر گذاری آن تفاوتی میان مسلمان و پرهیزگار و غیر مسلمان نیست. اسلام تمام جنبه های زندگی اجتماعی انسان را مورد بررسی دقیق قرار داده است و دستورات آن میتواند راهگشای مشکلات انسان در جوامع مدرن باشد. نظر به اهمیت روابط اجتماعی و آموزش مهارت های ارتباطی برای آماده سازی افراد جهت رویارویی با دیگران و موقعیت های دشوار خصوصاً در بطن خانواده ، بر آن شدیم تا با تدوین مقاله ی مروری و مطالعه تحقیقات صورت گرفته در مورد الگوهای ارتباطی سالم وناسالم در خانواده از رویکردهای روانشناسی بپردازیم.

هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای تحقق انتظارات زناشویی در تاثیر رضایت زناشوئی بر انتظارات زناشویی بالا، خوش بینی و خودکارآمدی ارتباطی در کارمندان متأهل دانشگاه شهید چمران اهواز و دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی کارکنان متأهل دانشگاه شهید چمران اهواز و دانشگاه جندی شاپور اهواز بودند که از بین آن ها، 200 نفر به شیوه ی در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان این پژوهش پرسشنامه ی استانداردهای رابطه ی خاص (ISRS)، مقیاس رضایت زناشویی کانزاس (KMS)، پرسشنامه جهت گیری زندگی- تجدیدنظرشده و پرسشنامه خودکارآمدی ارتباطی (RSES) را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین انتظارات زناشویی بالا، خودکارآمدی ارتباطی، خوش بینی و تحقق انتظارات با رضایت زناشویی رابطه ی مثبت معنادار وجود دارد. پس از حذف سه مسیر غیرمعنادار، مدل نهایی برازندگی مناسبی را نشان داد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که خوش بینی هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم و از طریق تحقق انتظارات زناشویی بر رضایت زناشویی اثر مثبت معنادار دارد. همچنین انتظارات زناشویی بالا و خودکارآمدی ارتباطی به صورت غیرمستقیم و از طریق تحقق انتظارات زناشویی پیش بین رضایت زناشویی بودند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که علی رغم اهمیت خوش بینی و خودکارآمدی، تحقق انتظارات زناشویی نقش مهم تری در رضایت زناشویی دارد.

امروزه شادی به عنوان یک معیار اصلی در تشخیص سلامت روانی محسوب می شودشادی و نشاط از مهمترین نیازهای روانی بشر و نیز عاملی برای رشد و موفقیت است و به دلیل تأثیرات عمده ای که بر زندگی افراد دارد، همواره مورد توجه بوده است.آدمی از دیرباز به دنبال این بوده که چگونه می تواند بهتر زندگی کند، چه چیزی بیشتر رضایتش را فراهم میکند و با چه سازوکارهایی می تواند از زندگی در این دنیا لذت ببرد(دیکی ، 1999).<br />علوم روانشناختی به عنوان یکی از شاخه های اصلی علوم انسانی در صورتی می تواند کارآیی خود را نشان دهد که بتواند با نظریه های فرهنگی و بومی به سوالات اساسی در رابطه با مسائل روانی مردم کشورمان پاسخ گوید و در رشد و ارتقای فرهنگی، معنوی و روانی مردم این مرزو بوم کارا و موثر باشد. مسائل روانشناختی مردم جدا از مسائل فرهنگی، وضعیت اقتصادی سیاسی، باورهای مذهبی آنان نمی تواند، مطالعه شود . با توجه به اینکه بومی سازی علوم روانشناختی و رفتاری یکی از اصول مهم در حوزه ی علم و دانش است ، تدوین گر این مقاله در صدد است تا مبانی و اصول نشاط و شادمانی را در آموزه های دین مبین اسلام را مرور کرده و خلاصه ای از آن را به رشته ی تحریر در آورد.