زهرا فلاحان

زمینه : آموزش حل مسئله ریاضی در تحقیقات پیشین مورد توجه بوده است. اما پیرامون تأثیرگذاری عناصر شناختی پژوهش فلسفی بر بهبود آموز ش حل مسئله ریاضی شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف : تبیین چگونگی تأثیرگذاری عناصر شناختی پژوهش فلسفی بر بهبود آموزش حل مسئله ریاضی بود. روش : پژوهش از نوع کیفی بود. کلیه متون حاوی محتوای پژوهش‌های فلسفی و همچنین آموزش حل مسئله ریاضی در دو دهه اخیر در داخل و خارج از کشور به‌عنوان گفتمان‌ها و علاوه بر آنها متن کتاب‌های پولیا و شونفیلد به‌عنوان آثار اصلی و کلیدی آموزش حل مسئله ریاضی مدنظر بوده‌اند. نمونه‌گیری به روش حداکثر تنوع جهت برخوردار شدن از همه کدهای قابل‌استفاده، انجام‌گرفته است. همه عناصر یافت شده کدگذاری گردیده‌اند و کدهای حاوی عناصر شناختی استخراج و تحلیل گردیده‌اند. داده ­ها با روش تحلیل گفتمان انجام شد. یافته‌ها : روش‌های پژوهش فلسفی حاوی شروح استفاده از عوامل شناختی هستند. انواع مهارت‌های تفکر، استدلال‌های مفهومی، استنتاج، استفاده از مفاهیم انتزاعی، درک و فهم عمیق و روشن مسئله و شروط آن و شرایط پاسخ، بازآرایی و تغییر نحوه قرارگیری شروط و عناصر مسئله ازجمله مشترکات روش‌های پژوهش فلسفی و حل مسئله ریاضی هستند. نتیجه‌گیری : ازآنجاکه مهارت‌های شناختی قابل آموختن و تمرین کردن هستند با آموزش و تمرین آن‌ها می‌توان روند آموزش حل مسئله ریاضی را بهبود بخشید. پژوهش فلسفی به دلیل استفاده گسترده از انواع استدلال و تحلیل مفاهیم انتزاعی، ظرفیت مناسبی برای استفاده در کلاس درس ریاضی دارد.