محمدجواد کلهری

امروزه اینستاگرام نقش اساسی و مهمی در چگونگی ادراک ما نسبت به دنیای پیرامون ایفا می کند و با نمایش حوزه های گوناگون روابط اجتماعی می تواند شرایط و ضرورت های جدیدی از شیوه های زندگی اجتماعی را برای مخاطبان خود به تصویر بکشد و آنان را به الگوها و سبک های زندگی مدرن دعوت کند. این پژوهش درصدد بررسی رابطه اینستاگرام با گرایش جوانان تهرانی به سبک زندگی مدرن است. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته با 384 نفر از جوانان 18 تا 30 ساله ساکن در مناطق 2 و 16 تهران که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و در سال 1397 جمع آوری شده است. نتایج نشان می دهد که بین سبک زندگی مدرن و استفاده از اینستاگرام (45/0=r)، مدت عضویت در اینستاگرام (40/0=r) و خود ابرازی در اینستاگرام (42/0=r) رابطه معنادار وجود دارد. به طورکلی، پاسخگویان ساکن در منطقه 2، گرایش زیادی به سبک زندگی مدرن (مصرف گرایی، زندگی کم تحرک و خاص، مدگرایی، برند و شیک پوشی، تناسب ظاهر و سلامت بدن) داشته اند.

هدف این تحقیق بررسی نقش سبک مصرفی شبکه های اجتماعی مجازی بر انزوای اجتماعی است. انزوای اجتماعی به عنوان متغیر وابسته بر اساس مدل سیمن(احساس تنهایی، احساس یاس و بی طاقتی) عملیاتی گردیده است. چارچوب نظری مبتنی بر نظریه شبکه ولمن و نظریه انزوا دریفوس روش تحقیق مورد استفاده کمی- پیمایشی و ابزار پژوهش پرسشنامه است. شیوه نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای و حجم نمونه برابر با 384 نفر است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین انزوای اجتماعی و میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی(0.501=r)، میزان حمایت دریافتی از شبکه های اجتماعی مجازی(0.441=r) و وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی(0.408=r) رابطه معناداری وجود دارد. به عبارتی میزان انزوای اجتماعی بستگی به سبک مصرفی(میزان، نحوه و تعلق خاطر به این فضا) دارد و استفاده افراطی و بیمارگونه از این فضا زمینه ساز یا تشدید کننده انزوای اجتماعی هستند و با نتایج آزمون تحلیل واریانس با 0.000=Sig و 6.32=F ،کاربرانی که به منظور کسب ارتباط با جنس مخالف و سرگرمی از شبکه های اجتماعی مجازی استفاده می کنند بیشتر دچار احساس تنهایی، یاس و کم طاقتی(انزوا) هستند.