ایراندخت طلوعی هریس

کنکور کارشناسی ارشد از سرنوشت سازترین آزمون هایی است که هرساله در کشور به گزینش داوطلبان در مقطع تحصیلات تکمیلی می پردازد. درواقع، این آزمون باید معیار سنجشی برای گزینش داوطلبانی باشد که درصورت قبولی اقبال موفقیت بیش تری در رشته مربوط خواهند داشت. از این رو، آزمون باید با معیارهای استاندارد عدالت را تضمین کند و نقش سلیقه و اقبال را به حداقل برساند. در مقاله حاضر پس از تعریف و تبیین ویژگی های عینی بودگی، پایایی، روایی، و غیره در آزمون، به بررسی این ویژگی ها در سؤال های ترجمه آلمانی به فارسی کنکور کارشناسی ارشد 1390-1394 پرداخته شده است. بررسی این ویژگی ها نشان داد که سؤال های ترجمه به علت ماهیت سلیقه ای خود متناسب این آزمون نیستند و غالباً تاحد سنجش واژگان و درک مطلب تنزل می یابند. مهم تر آن که سؤال های ترجمه باید ابزار سنجش مهارت ترجمه باشند و نمی توانند در کنکور، که آزمون دانش زبانی است، کاربردی داشته باشند.

ترجمه دارای نکات ظریفی است که بی توجهی به آن ها ممکن است باعث آسیب دیدن متن و مفهوم آن شود. یکی از این نکات اساسی گویش های اجتماعی است که شایسته است مانند گویش های جغرافیایی در ترجمه دیده شود. گویش های اجتماعی که گاه پیکره اصلی داستان را می سازد، معرف شخصیت ها و حاوی اطلاعاتی در ارتباط با گویشوران است. جستار حاضر به تبیین اهمیت و کارکرد این نوع گویش ها در متون ادبی می پردازد و انتقال آن ها را در ترجمه بررسی می کند، با استناد به ترجمه فرشته آبی ، رمانی اجتماعی از هاینریش مان، به دست محمود حدادی از زبان آلمانی به فارسی که در سال 1373 نشر آویشن منتشر کرده است. این جستار علاوه بر تجزیه و تحلیل راهبردهای مترجم برای انتقال گویش های اجتماعی سه شخصیت داستانی این اثر، به دنبال بررسی این نکته است که باید به چه عواملی در ترجمه این نوع گویش ها توجه کرد.