شهرام نوروزانی

آینده پژوهی مشتمل بر مجموعه تلاش هایی است که با استفاده از تجزیه و تحلیل منابع، الگوها و عوامل تغییر و یا ثبات، به تجسم آینده های بالقوه و برنامه ریزی برای آن ها می پردازد. آینده پژوهی منعکس می کند که چگونه از دل تغییرات (یا تغییر نکردن) "امروز"، واقعیت "فردا" تولد می یابد. رویکرد آینده نگاری در رابطه با نیروی دریایی راهبردی در واقع ترسیم آینده ای برای ایجاد زمینه ها و زیرساخت های سیادت دریایی ج.ا.ا. در منطقه ی ژئواستراتژیک خلیج فارس می باشد. این مقاله تلاش دارد با استفاده از روش سناریونویسی ضمن بیان آینده های بدیل به بیان آینده های باورکردنی و در نهایت آینده های مطلوب فراروی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در بازه ی زمانی ایران 1404 بپردازد. چهار آینده ی پیش روی نداجا متکی بر عدم قطعیت ها شامل نیروی دریایی خاکستری(در حالت وجود محیط منازعه و عدم برخورداری از توانمندی فناوری دفاعی دریایی داخلی)، نیروی دریایی سبز1(در حالت وجود محیط منازعه و برخورداری از توانمندی فناوری دفاعی دریایی داخلی)، نیروی دریایی سبز2(در حالت وجود محیط رقابت و عدم برخورداری از توانمندی فناوری دفاعی دریایی داخلی) و نیروی دریایی آبی(در حالت وجود محیط رقابت و برخورداری از توانمندی فناوری دفاعی دریایی داخلی) فراروی نیروی دریایی آجا خواهد بود.

وقوع حادثه 11 سپتامبر و اثرات شگرف آن بر سیاست خارجی و هژمونی قدرت ایالات متحده نقش غیر قابل انکاری در ترسیم تفکرات نظامی و استفاده از نیروهای مسلح جهت حفظ امنیت و منافع جهان غرب و به ویژه ایالات متحده در منطقه خاورمیانه داشته است، این امکان وجود دارد که میان ایران و ایالات متحده درگیری نظامی به وقوع بپیوندد. مقاله حاضر تلاش می نماید با بررسی برخی وقایع تاریخی به تحلیل نقش فرهنگ نظامی ایران در ایجاد اعتبار در بازدارندگی از تهاجم نظامی ایالات متحده بپردازد.