سید علی شریف زاده

سنجش ویژگی های روانشناختی در جذب و انتخاب معلمان یکی از مسائل مهم آموزش و پرورش بوده و نقش مهمی در کیفیت نظام آموزشی و سلامت ذهنی و روانی دانش آموزان دارد. روش پژوهش، کیفی بوده و از تحلیل محتوای کیفی برای تحلیل داده ها استفاده شد.این پژوهش با هدف بررسی ساختار عاملی مقیاس ویژگی های روان شناختی در جذب معلمان ابتدایی انجام گرفته است. روش این پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل معلمان ابتدایی شهر تهران به تعداد 17787 نفر بود. از این جامعه آماری تعداد 377 نفر به شیوه نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شد. ابزار پژوهش، مقیاس محقق ساخته ویژگی های روان شناختی گزینش معلمان ابتدایی بود. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی و پایایی به شیوه کرونباخ، تنصیف و بازآزمایی استفاده گردید. نتایج نشان داد که مقیاس ویژگی های روان شناختی گزینش معلمان ابتدایی از پایایی و روایی مناسبی برای استفاده در معلمان ابتدایی برخوردار است.

این پژوهش با هدف شناسایی ویژگی های روانشناختی در جذب معلمان ابتدایی انجام گرفته است، از آنجائی که آموزش وپرورش دوره ابتدایی در تکوین رشد شناختی، عاطفی، و اجتماعی کودکان، نقش مهمی بعهده دارد، بدیهی است که معلمان دوره ابتدیی هم به جهت دانش و هم به لحاظ مهارت های فنی باید سرآمد معلمان دوره های دیگر تحصیلی باشند. تحقیق حاضر به روش کیفی انجام شده، و از فرایند کد گذاری برای دسته بندی داده ها استفاده شده است، جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 12 نفر از صاحب نظران تعلیم وتربیت کشور بوده است، نمونه گیری بصورت هدفمند، ابزار پرسشنامه نیمه ساختارمند، گردآوری داده ها در مصاحبه با 12 نفر از صاحب نظران در نظام تعلیم وتربیت کشور که مسلط به دانش روانشناختی بودند، به اشباع نظری رسید. یافته های این پژوهش را می توان در سه دسته بیان کرد، دسته اول ویژگی های شناختی شامل: قدرت تحلیل، درایت، خلاقیت و نوآوری، تفکر انتقادی، هوش بالا و حافظه قوی. دسته دوم ویژگی های عاطفی شامل: خوش رویی و خوش خلقی، علاقه به معلمی، ثبات عاطفی، فروتنی و انصاف. و دسته سوم ویژگی های شخصیتی شامل: صداقت، مسئولیت پذیری، سعه صدر، آراستگی، مدیریت کلاس، وارستگی، تعامل اجتماعی بالا، مثبت اندیشی و عزت نفس است. مهم ترین نتایج این تحقیق بیانگر تاثیر ویژگی روانشناختی معلمان، در ارتقای کفایت و صلاحیت حرفه ای آنان بوده و به کارائی و اثریخشی نظام آموزشی منجر خواهد شد، و لذا توجه به این ویژگی ها معلمان شایسته تری را جذب نظام تعلیم وتربیت می نماید.