مینا چراغ زاده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش فلسفه بر احساس تنهایی و ناامیدی دانش آموزان دختر پایه سوم دبستان بود. روش این پژوهش نیمه آزمایشی بوده و با استفاده از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر پایه سوم دبستان مدارس ناحیه یک شهر همدان در سال تحصیلی 1397-1396 تشکیل دادند که از بین آن ها نمونه ای به حجم 50 نفر (25 نفر گروه آزمایش و 25 نفر گروه کنترل) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. گروه آزمایش به مدت 12 جلسه تحت آموزش فلسفه به کودکان قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش شامل مقیاس احساس تنهایی آشر و مقیاس ناامیدی کازدین و همکاران بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و همچنین به منظور بررسی فرضیه های پژوهش از روش تحلیل کوواریانس تک متغیره استفاده شد. یافته ها حاکی از این بود که آموزش فلسفه به کودکان، کاهش احساس تنهایی و نا امیدی را برای دانش آموزان به همراه داشته است، بنابراین با توجه به اثربخش بودن این آموزش بر کاهش احساس تنهایی و ناامیدی توصیه می شود نسبت به ارائه ی این آموزش برای دانش آموزان اقدام شود.

مقدمه: خرد به عنوان بالاترین مرحله تحول شناختی و عالی ترین سطح تحول شخصیت فرد شناخته شده است. عوامل مختلفی از جمله، ذهنیت فلسفی به عنوان نوعی تفکر عمیق در امور زندگی، دیدگاه گیری اجتماعی به عنوان درک نقطه نظرات دیگران و همچنین خودبازداری که شامل کنترل شخصی در خصوص هیجانات بر خردورزی تأثیرگذار هستند. هدف از پژوهش حاضر تببین خرد بر اساس ذهنیت فلسفی، دیدگاه گیری اجتماعی و خودبازداری در دانشجویان بود. روش کار: روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. بدین منظور 384 نفر از دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا در سال تحصیلی 97-96 به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های خرد Ardelt (2003)، ذهنیت فلسفی سلطانی (1375)، دیدگاه گیری اجتماعی محققی و همکاران (1395) و خودبازداری Weinberger و Schwartz (1990) بود. داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه به شیوه هم زمان به وسیله از نرم افزار SPSS -22 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد ذهنیت فلسفی، دیدگاه گیری اجتماعی و خودبازداری به طور مثبت و معنادار به ترتیب با ضریب بتای 35/0، 21/0 و 13/0 قادر به پیش بینی خرد می باشند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود در محیط های آموزشی با تأکید بر اهمیت و آموزش ذهنیت فلسفی، دیدگاه گیری اجتماعی و خودبازداری بتوان افراد خردمند را وارد بازار کار و جامعه کرد.