سمیرا سیف

هدف: تئوری موج الیوت، از ابزارهای تحلیل تکنیکال و مبتنی بر روان شناسی افراد است که در سال های اخیر به ابزار مهمی برای تحلیلگران و سرمایه گذاران تبدیل شده است. این تئوری، در تمام بازارهای مالی، به خصوص بازار سهام، وجود دارد که از آن استقبال عمومی شده و با حرکت توده ای همراه است. این پژوهش، برگرفته از این نظریه، در پی این هدف است که آیا از طریق نوسان نمای موج الیوت و الگوریتم های یادگیری ماشین از نوع دارای نظارت و طبقه بندی، می توان روند آتی بازار سهام ایران را پیش بینی کرد؟ روش: در این پژوهش، ابتدا داده های شاخص کل، به عنوان دماسنج اقتصاد و نمایانگر وضعیت کلی بازار سهام ایران از تاریخ 25/02/1387 تا 05/09/1399 به طور روزانه بررسی شد و با استفاده از نوسان نمای موج الیوت و شاخص قدرت حرکت، حرکات جنبشی و اصلاحی شناسایی و به سه دسته خرید، فروش و نگهداری برچسب گذاری شدند. سپس، خروجی این مرحله به سه الگوریتم یادگیری ماشین شامل درخت تصمیم، بیز ساده و ماشین بردار پشتیبان داده شد تا برای یادگیری و پس از آن، پیش بینی روند روی داده های آزمون، آزمایش شوند. یافته ها: نتایج نشان داد که در شاخص بورس اوراق بهادار تهران، شناسایی امواج الیوت امکان پذیر است و الگوریتم های ماشین بردار پشتیبان و درخت تصمیم، قادرند، روند شاخص کل را برای آینده با دقت بالای 90 درصد پیش بینی کنند. نتیجه گیری: در بازار سرمایه ایران نمودار شاخص کل رفتار الیوتی رعایت شده و تمامی افراد فعال در بورس تهران، می توانند از روش پیشنهادی برای سیستم معاملاتی خود بهره ببرند.

   نوسان پذیری بازده سهام که به تغییرات در قیمت سهام گفته می شود تحت تأثیر عوامل متعددی در بازار است. از عوامل اثر گذار بر نوسان پذیری بازده سهام، عدم تقارن اطلاعاتی است (آینفوس، 2015) عدم تقارن اطلاعاتی نیز می تواند تحت تأثیر کیفیت افشای اطلاعات باشد (هرمالین و ویس بچ، 2007). بر این اساس تبیین ارتباط بین این متغیرها و چگونگی ارتباط بین آن ها در بازار سرمایه ایران نیر می تواند قابل توجه باشد. برای این منظور 520 سال شرکت (104 شرکت طی سال های 1392 تا 1396) انتخاب شده و تأثیر همزمان کیفیت افشا و عدم تقارن اطلاعاتی بر نوسان پذیری بازده سهام را با روش معادلات همزمان عطفی و تأثیر مستقیم کیفیت افشا بر نوسان پذیری را با استفاده از رگرسیون مقطعی مورد آزمون قرار گرفته شده است. در این پژوهش کیفیت افشای اطلاعات شرکتی با استفاده از نمره افشای شرکت های بورسی، عدم تقارن اطلاعاتی نیز با استفاده از دامنه تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش و در نهایت نوسان پذیری بازده سهام با استفاده از لگاریتم طبیعی یک به علاوه انحراف معیار بازده روزانه سهام کمی شده است. یافته ها نشان می دهد که کیفیت بالای افشای اطلاعات، عدم تقارن اطلاعاتی را کاهش داده و بدین ترتیب عدم تقارن اطلاعاتی پایین نیز منجر به کاهش نوسان پذیری بازده سهام می شود. این یافته ها می تواند برای سرمایه گذاران، تحلیلگران و مشاوران مالی، مدیران واحدهای تجاری و بورس اوراق بهادار از جهت تبیین چگونگی ارتباط بین این متغیرها مفید باشد. Stock returns volatility said to changes in the market price of the stock. Stock returns Volatility is be influenced by several factors. One of the factors that affect   onstock return volatility. is information asymmetry. Information asymmetry is also influenced by the quality of information disclosed. The effect of each of these variables simultaneously over another is investigation. Therefore, in this study, we examine the impact of the direct and simultaneous impact the quality of information disclosure (of information asymmetry) on the volatility of stock returns. For this purpose 520 years (104 companies during 2013-2017) were selected and simultaneous impact the quality of information disclosure on stock return volatility with combined simultaneous equation method and the direct impact of its cross-sectional regression tested. In this research to quantify the quality of corporate information disclosure of listed companies to disclose score, Information asymmetry using the difference between bid and offer prices were quantify and calculated the volatility of stock returns with the natural logarithm one plus of a standard deviation of daily stock returns. The results show that high-quality disclosure of information reduce information asymmetry and thus also leads to lower information asymmetry down Volatility of return on the stock. The findings could is useful for investors, analysts and financial advisors, managers of business units and Stock Exchange to explain the relationship between these variables. Keywords: Disclosure Quality, Information Asymmetry, Stock Return Volatility, Simultaneous Equation System.  

یکی از مهم ترین مباحث در اقتصاد جهان، استفاده از سرمایه های راکد برای توسعه اقتصادی هر کشور است و این نیازمند یک سیاست راهبردی جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی جهت تقویت بازار سرمایه کشور است. هدف کلی این پژوهش، بررسی انطباقپذیری رفتار بازار سهام ایران با سایر بازار های مالی خارجی طبق مدل تئوری موج الیوت از ابزارهای تحلیل تکنیکال و با استفاده از الگوریتم های طبقه بندی است. لذا در این پژوهش، روند حرکتی قیمت در شاخص کل و شاخص کل هم وزن بورس اوراق بهادار ایران بهعنوان دماسنج اقتصاد و نشانگر وضعیت کلی بازار سهام ایران، مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا، متغیرهای نوسان نمای موج الیوت و شاخص قدرت حرکت و تغییرات قیمت، بطور روزانه برای شاخص کل از تاریخ 25/02/1387 تا 05/09/1399 و شاخص کل هم وزن از تاریخ 14/02/1394 تا 11/09/1399 محاسبه شد و بر اساس این سه متغیر، روند حرکتی به سه دسته خرید، فروش و نگهداری برچسب گذاری شد. سپس، الگوریتم های طبقه بندی مانند درخت تصمیم، نزدیک ترین K همسایه، ماشین بردار پشتیبان خطی برای پیش بینی روند آینده استفاده شد. نتایج نشان داد دقت الگوریتم های درخت تصمیم و نزدیک ترین K همسایه در پیش بینی برچسب خرید، فروش و نگهداری بالای 90 % بوده است. بنابراین، استفاده از روش های تکنیکی و الگوریتم های پیشنهادی می تواند به سرمایه گذاران در تشخیص روند آتی شاخص کل و شاخص کل هم وزن کمک کند.

انتخاب پرتفوی بهینه، یکی از موضوعات مهم در ادبیات مالی محسوب می شود که هدف های حداکثر کردن بازده آتی و حداقل نمودن ریسک سرمایه گذاری را به همراه دارد.اساساً سرمایه گذاران برای انتخاب پرتفوی بهینه وکارا شرکت هایی را انتخاب می کنند که جزء شرکت های برتر بورس باشند و همچنین شرکت های که در رده های بالای این رتبه بندی قراردارند. رتبه بندی می تواند برحسب معیارهای مختلفی انجام گیرد. یکی از سودمندترین رتبه بندی ها،می تواند استفاده از نسبت های سودآوری واقلام کلیدی ترازنامه ای باشد.  دراین تحقیق نسبت های سودآوری و اقلام کلیدی ترازنامه ای 150شرکت برتر بورس طی 3 سال استخراج شده است و درهرسال50 شرکت با توجه نسبت های مالی بالاتر به دو دسته موفق و برتر تقسیم بندی شده اند. سپس با استفاده از 4 مدل مبتنی بر تکنیک داده کاوی و همچنین توان یادگیری هریک از مدل ها به بررسی ترتیب اهمیت این اقلام و نسبت ها جهت انتخاب پرتفوی بهینه پرداخته شده است. نتایج حاکی از آن است که اقلام کلیدی ترازنامه ای و نسبت های سودآوری هر دو برای ارائه پرتفوی حائز اهمیت بوده اما ارجحیت تاثیر گذاری آنان در هر مدل ترتیبی متفاوت است ؛ اما برخی از این اقلام مانند جمع کل دارایی ها، درصد سود به درآمد ، درصد سود عملیاتی به درآمد و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) در تمام مدل ها به عنوان یک فصل مشترک از ارجحیت بالاتری برخوردارند که می تواند به عنوان مبنایی مناسب مورد توجه سرمایه گذاران قرار گیرد