سجاد برندک

جود یا عدم وجود وجه نقد در داخل شرکت برای امور متفاوت سرمایه گذاری، هزینه و غیره از تصمیمات مهم مدیران ارشد به حساب می آید. حسابرسان عموماً با بررسی دلایل نگهداشت وجه نقد مازاد برای شرکت ها، لزوم نگهداری وجه نقد را به هیئت مدیره اعلام کرده و موجب نگرانی مدیریت خواهند شد. هدف تحقیق بررسی تاثیر هزینه غیرعادی حسابرسی بر رابطه بین سوابق تحصیلی مدیرعامل و ارزش مازاد وجه نقد است. جامعه آماری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۸ و با استفاده از اطلاعات ۱۲۰ شرکت و روش رگرسیون خطی چند متغیره به آزمون فرضیه پرداخته شد. نتایج نشان داد سوابق تحصیلی مدیرعامل رابطه معناداری با ارزش مازاد وجه نقد دارد همچنین در دیگر فرضیه تحقیق مشاهده شد که هزینه غیرعادی حسابرسی رابطه بین سوابق تحصیلی مدیرعامل و ارزش مازاد وجه نقد را تعدیل می کند.

یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر سلامت فرآیند حسابداری و گزارشگری مالی، ترکیب اعضای هیئت مدیره است. مسئولیت هیئت مدیره، فراهم کردن نظارت مستقل بر عملکرد مدیران اجرایی و الزام مدیران به پاسخگویی در قبال سهامداران است. باور عمومی بر این است که هیئت مدیره زمانی که از استقلال بیشتری برخوردار است، نظارت مؤثرتری بر مدیران اجرایی اعمال می کند. و از آنجایی که ارزش یک دارایی، واقعی یا مالی، بستگی به میزان حصول خواستهها و نیازهای افراد دارد. کلید موفقیت در سرمایه گذاری و مدیریت دارایی ها درک ارزش و منابعی است که بر ارزش آن دارایی تأثیر می گذارد از این رو هدف پژوهش بررسی این موضوع است که آیا تغییر مدیریت بر ارزش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تأثیر دارد؟ جامعه آماری پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین بازه زمانی 1395 تا 1399 هست که بعد از اعمال محدودیت ها 136 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد که نتایج تحلیل فرضیه تحقیق نشان داد که تغییر مدیریت بر ارزش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تأثیر معنادار و مثبتی دارد.

وجه نقد مهم ترین دارایی یک شرکت محسوب می شود. همواره وجود یا عدم وجود وجه نقد در داخل شرکت برای امور متفاوت سرمایه گذاری، هزینه و غیره از تصمیمات مهم مدیران ارشد به حساب می آید. حسابرسان عموماً با بررسی دلایل نگهداشت وجه نقد مازاد برای شرکت ها، لزوم نگهداری وجه نقد را به هیئت مدیره اعلام کرده و موجب نگرانی مدیریت خواهند شد. لذا مدیر باید دلایل قوی، معقول و منطقی برای نگهداری وجوه نقد و عدم سرمایه گذاری آن ها در موقعیت های رشد و سرمایه گذاری داشته باشد. در نتیجه مدیریت در مواجهه با حسابرس مستقلی که کیفیت حسابرسی بالایی دارد، وجوه نقد کمتری نگهداری می کند از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر هزینه غیرعادی حسابرسی و اندازه شرکت حسابرسی بر ارزش گذاری بازار از نگهداشت وجه نقد در بازه زمانی 1390 تا 1397 و با نمونه مشتمل بر 120 شرکت هست. جهت آزمون فرضیه های پژوهش مدل رگرسیونی چند متغیره ارائه و از داده های ترکیبی برای تجزیه وتحلیل استفاده گردید. یافته های نشان می دهد بین هزینه غیرعادی حسابرسی و ارزش بازار نگهداشت وجه نقد رابطه مثبت و معناداری وجود دارد اما بین اندازه شرکت حسابرسی و ارزش بازار از نگهداشت وجه نقد رابطه ای وجود ندارد.

اهداف: پیامدهای منفی اقلام تعهدی به جریان نقد عملیاتی بستگی دارد و هدف این پژوهش تعیین تأثیر جریان نقد عملیاتی بر اقلام تعهدی غیرعادی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با تأکید بر نوع صنعت است. روش: برای محاسبه اقلام تعهدی غیرعادی از الگوی جونز تعدیل شده استفاده شده است. فرضیه ها براساس داده های 118 شرکت بورس اوراق بهادار تهران طی دوره شش ساله (1390 تا 1395) با استفاده از الگوی رگرسیون چندمتغیره و داده های ترکیبی، آزمون و تجزیه و تحلیل شد. نتایج: یافته ها نشان می دهد بین جریان نقد عملیاتی و اقلام تعهدی غیرعادی رابطه معکوس معناداری وجود دارد. جریان نقد عملیاتی در صنایع خودرو و قطعات، صنعت دارویی و صنعت سیمان، آهک و گچ نیز رابطه معکوس و معناداری با اقلام تعهدی غیرعادی دارد و با کاهش جریان نقد عملیاتی، اقلام تعهدی غیرعادی افزایش می یابد. به طور کلی، پیامدهای منفی اقلام تعهدی به میزان جریان نقد عملیاتی بستگی دارد و شرکت های دارای جریان نقد عملیاتی منفی، ممکن است نتایج آزمون اقلام تعهدی غیرعادی را تحریف کنند.

خوانایی، تصمیمات سرمایه گذاران را تحت تاثیر قرار می دهد. و خوانایی کم، احتمالا مانع از درک سرمایه گذاران نسبت به گزارش های مالی می شود. استفاده کنندگان صورت های مالی، به خصوص سرمایه گذاران، برای تأمین نیازهای اطلاعاتی و تصمیم گیری صحیح، اطلاعات ارائه شده توسط شرکت ها را ارزیابی می کنند. اگر قرار باشد این اطلاعات در تصمیم گیری مفید واقع شود، آنان باید قادر به درک آن باشند. ارزش اطلاعات موجود در متن، تنها زمانی به طور کامل تشخیص داده می شود که قابلیت خوانایی متن، بالا باشد. صورت های مالی حسابرسی شده می تواند این اطمینان را برای سرمایه گذاران و اعتباردهندگان فراهم کند که اطلاعاتی معتبر و قابل اتکا در اختیار آن ها قرار می گیرد؛ بنابراین، حسابرسی صورت های مالی می تواند ارزش افزوده اقتصادی را برای یک شرکت به وجود آورد. از این رو هدف پژوهش بررسی تأثیر خوانایی گزارشگری مالی بر هزینه های حسابرسی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1390 تا 1397 است. برای آزمون فرضیه از رگرسیون خطی چند متغیر و داده های ترکیبی استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیه نشان داد که خوانایی گزارشگری مالی رابطه معنادار و معکوسی با هزینه های حسابرسی دارد. به عبارت دیگر هر چقدر خوانایی گزارشگری مالی بالاتر باشد هزینه های حسابرسی کمتر خواهد بود، و خوانایی کمتر گزارشگری مالی باعث افزایش هزینه حسابرسی می گردد.

مطالعات عمدتاً پیامدهای اقتصادی ضعف کنترل داخلی را از منظر کاربران خارجی اطلاعات حسابداری مورد بررسی قرار داده اند، آنها کمتر از تأثیر ضعف کنترل داخلی از منظر کاربران داخلی توجه کمتری کرده اند. اینکه کیفیت کنترل داخلی یک شرکت بر تصمیمات عملی مدیران (کاربران داخلی) تأثیر بگذارد، همانطور که در عدم تقارن هزینه های اداری، عمومی و فروش توجه به تغییرات در فعالیت های فروش منعکس شده است از این رو این پژوهش به دنبال بررسی این رابطه و پاسخ به این سوال است که آیا ضعف کنترل داخلی بر رفتار نامتقارن هزینه های اداری، عمومی و فروش تأثیر دارد. جامعه آماری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1388 تا 1397 و با نمونه مشتمل بر 118 شرکت هست. جهت آزمون فرضیه های پژوهش مدل رگرسیونی چند متغیره ارائه و از داده های ترکیبی برای تجزیه وتحلیل استفاده گردید. نتایج یافته های نشان داد که ضعف کنترل داخلی تاثیر معناداری بر رفتار نامتقارن هزینه های اداری، عمومی و فروش دارد. در نتیجه، نتایج نشان می دهد که کیفیت کنترل داخلی فاکتور مهمی است که رفتار هزینه های اداری، عمومی و فروش را تعیین می کند. به طور کلی، نتایج مطابق با پیش بینی تئوری گزینه های واقعی است که در آن کیفیت ضعیف اطلاعات داخلی و مرتبط با مدیران برای به تعویق انداختن تعدیل های نزولی منابع هزینه های اداری، عمومی و فروش تا عدم قطعیت اطلاعات تا حدی برطرف می شود سازگاری دارد.

مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت و افشاگری های مرتبط با آن، عامل مهمی است که به تداوم فعالیت شرکت منجر می شود. زیرا شرکت ها در ارتباط با جامعه هستند و جامعه امکان بقای شرکت را در دراز مدت فراهم می آورد و جامعه از فعالیت و رفتار شرکت بهره می گیرد. گسترش مسئولیت پذیری شرکت ها بر این موضوع دلالت دارد که مسئولیت های شرکت از آنچه در گذشته بوده یعنی فراهم کردن پول برای سهامداران، فراتر رفته است. اگر چه از مدیریت ارشد به خصوص مدیرعامل انتظار می رود وظابف خود را بی طرفانه انجام دهد. اما میزان تجربه و نوع دانشی که دارند، می تواند بر استراتژی شرکت تاثیر پذیر باشد. از این رو هدف پژوهش بررسی تأثیر کارایی هیئت مدیره بر عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1393 تا 1397 است. برای آزمون فرضیه از رگرسیون خطی چند متغیر و داده های ترکیبی استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیه اول نشان داد که کارایی هیئت مدیره رابطه معنادار با عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت دارد. هرچقدر هیئت مدیره ها از کارایی بیشتری برخوردار باشند شرکت های نیز در همان جهت عملکرد مسئولیت اجتماعی بهتری از خود نشان می دهند. از این رو پیشنهاد می شود شرکت ها برای داشتن عملکرد بهتر در زمینه مسئولیت اجتماعی از هیئت مدیره هایی با کارایی بالا انتخاب کنند نتایج فرضیه دوم نشان داد پیشینه مالی مدیرعامل رابطه بین کارایی هیئت مدیره و عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت را تعدیل می کند از این رو می توان پیشنهاد نمود شرکت ها برای مطلوبیت در گزارش دهی عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت از داشتن مدیرعامل هایی با پیشینه دانش مالی غافل نشوند.

افزایش مالکیت خانوادگی می تواند نظارت داخلی را بهتر کند و تضاد منافع در ترکیب مدیر و مالک را کمتر کند و باعث ایجاد هماهنگی و ایجاد انگیزه برای جلوگیری از مشکلات بیش سرمایه گذاری شود. بودن اعضای خانواده در هیئت مدیره و گروه مدیریتی و شهرت شرکت می تواند بر روی شرکت اثر مثبتی داشته باشد. مالکیت خانوادگی در یک شرکت باعث بهبود عملکرد و افزایش ارزش شرکت می شود از این رو هدف پژوهش بررسی رابطه مالکیت خانوادگی و پاداش هیئت مدیره از یک سو و از سوی دیگر تأثیرپذیری این رابطه از رتبه بندی موسسات حسابرسی است که با استفاده از داده های 120 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1392 تا 1397 مورد بررسی قرار گرفت. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از مدل رگرسیونی چند متغیره ارائه و از داده های ترکیبی برای تجزیه وتحلیل استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین مالکیت خانوادگی و پاداش هیئت مدیره رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد و هرقدر شرکت ها دارای مالکیت خانوادکی بیشتری باشند پاداش هیئت مدیره بیشتری در آن شرکت ها پرداخت می شود اما فرضیه دیگر پژوهش نشان داد که رتبه بندی موسسات حسابرسی بر رابطه بین مالکیت خانوادگی و پاداش هیئت مدیره تأثیر معناداری ندارد.

فعالیت های کوتاه بینانه دارای نتایج موقت مطلوبی هستند و پیامدهای منفی آن در بلندمدت نمایان می شود؛ زیرا بازارهای سرمایه قادر به درک صحیح پیامدهای کوتاه بینی در زمان وقوع نیستند. مدیران با نگرش کوتاه بین، زمانی که با سود کمتر از سود مورد انتظار مواجه می شوند ممکن است با قطع مخارج تحقیق و توسعه و بازاریابی این نقص را به طور موقت مرتفع سازند ولی در بلندمدت این نوع دست کاری ها مؤثر نخواهد بود. مدل های نظری نشان می دهد که کوته بینی مدیران می تواند اشکال مختلفی داشته و با توجه به شرایط و موقعیت های مختلف ایجاد شود. این پدیده می تواند در یک سرمایه گذاری کمتر از واقع در دارایی های بلندمدت، ارائه سرمایه گذاری بیشتر از واقع دارایی های کوتاه مدت و یا انتخاب پژوهش های خاص جهت انطباق با وضعیت بازار تظاهر یابد. از این رو هدف پژوهش حاضر تأثیر فاکتورهای مالی بر کوته بینی مدیران در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1390 تا 1397 و با نمونه مشتمل بر 120 شرکت هست. جهت آزمون فرضیه های پژوهش مدل رگرسیونی لجستیک و از داده های ترکیبی برای تجزیه وتحلیل استفاده گردید. یافته های نشان می دهد که بین فاکتور های مالی و کوته بینی مدیران رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. یعنی هرچقدر فاکتورهای مالی مثبت و قابل توجه باشند مدیران کمتر دیدکوتاه مدت دارند که این می تواند برای برنامه ریزی آتی شرکت نیز مثمر ثمر واقع شود.