علی سرمد

دکترین نظامی مبتنی بر اصول به کارگیری منابع نظامی به منظور پیشبرد مستمر امور، طراحی و با توجه به تغییر دائمی شرایط محیطی به خصوص در جنگ های آینده، بسیار پویا می باشد. بر همین مبنا تدوین آن فرآیندی، با رصد دائمی و بازخوردگیری از مراحل اجرا، صورت می پذیرد. بنابراین با توجه به پیچیدگی های محیطی در جنگ های آینده، نیاز به الگویی جامع وجود دارد تا تدوین گران بتوانند با این الگو از پراکندگی اقدام پرهیز و با حرکت منظم و منسجم، فرآیند تدوین دکترین نوین را طی کنند. دکترین عملیات مشترک که نتیجه ی تبدیل سازماندهی عملیات رزمی از تک نیرویی به نیروهای چندگانه است و با توجه به پیچیدگی های پیشِ رو در جنگ های آینده و مزیت های آن، پیش بینی می شود که محوریت عملیات رزمی در جنگ های آینده را نیز تشکیل دهد. این پژوهش از نوع کاربردی- توسعه ای و به روش توصیفی با رویکرد آمیخته بوده و جامعه ی آماری تحقیق آن، اسناد و مدارک و نشریات مرتبط و مصاحبه با خبرگان و صاحب نظران این حوزه است. جامعه ی آماری این تحقیق، از مسؤلین سطوح بالای نظامی انتخاب شده اند که به علت ویژگی خاص موضوع تحقیق، حجم نمونه بر حجم جامعه ی آماری منطبق بوده و لذا نیاز به نمونه گیری نبوده است. همچنین در جمع آوری اطلاعات، از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. یافته های این تحقیق از جمله ابعاد الگوی پیشنهادی شامل محیط داخلی/ملّی، محیط خارجی/فراملی، محیط سازمانی و ماهیت عملیات مشترک می باشد.

هدف از این پژوهش، تبیین و شناسایی مؤلفه ها وشاخص های ماهیت عملیات مشترک در تدوین دکترین عملیات مشترک در یکی از سازمان های نظامی می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی- توسعه ای و به روش توصیفی با رویکرد آمیخته (کمی/ کیفی) بوده و جامعه مورد مطالعه این تحقیق، اسناد و مدارک و نشریات مرتبط و مصاحبه با خبرگان و صاحب نظران این حوزه می باشد. جامعه آماری این تحقیق از مسئولین سطوح بالای نظامی انتخاب که به علت ویژگی خاص موضوع تحقیق، حجم نمونه بر حجم جامعه منطبق بوده، بنابراین نمونه گیری هدفمند و تمام شمار صورت گرفت. همچنین به منظور جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای- اسنادی و روش میدانی استفاده شده که ابزار گرد آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای- اسنادی، فیش برداری و در روش میدانی از پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. یافته های این تحقیق نشان داد که عوامل ماهیتی عملیات مشترکِ مؤثر بر الگوی تدوین دکترین عملیات مشترک (شامل یک بُعد، سه مؤلفه و نُه شاخص)، حاکی از این است که ابزار تحقیق به نحو مناسبی مؤلفه ها و شاخص های لازم برای بُعد «ماهیت عملیات مشترک» الگوی تدوین دکترین عملیات مشترک یک سازمان نظامی ج.ا.ا را تعیین و نتایج حاصل از مصاحبه با صاحب نظران و نیز جلسات خبرگی صحت آن را تأیید و به این ترتیب هدف پژوهش حاصل گردیده است.