محبوبه کاوه

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه باورهای شناختی و خودکارآمدی با اضطراب امتحان، در دانش آموزان دختر سال چهارم متوسطه مدارس دولتی شهر تنکابن در سال تحصیلی 92-91 صورت گرفته است. جامعه آماری مورد نظر شامل کلیه دانش آموزان دختر سال چهارم مدارس دولتی شهر تنکابن به تعداد 342 بوده که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایی 180 نفر به عنوان تعداد نمونه انتخاب شدند. ابزارهای این تحقیق عبارتست از پرسشنامه های باورهای شناختی، خودکارآمدی و اضطراب امتحان که با توجه به روایی مناسب، ضریب پایایی آنها به ترتیب 75/0 ، 85/0 و 94/0 بدست آمد. روش تحقیق به صورت توصیفی از نوع همبستگی می باشد و جهت تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون و معادله رگرسیون استفاده گردید. نتایج نشان داد که که بین باورهای مثبت در مورد نگرانی و اضطراب امتحان در دانش آموزان و بین خودآگاهی شناختی و اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه وجود ندارد؛ بین اعتماد شناختی و اضطراب امتحان در دانش آموزان؛ بین باورهای منفی در مورد کنترل ناپذیری افکار و اضطراب امتحان در دانش آموزان؛ بین باورهایی در مورد نیاز به افکار کنترل و اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه مثبت و بین خودکارآمدی و اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه منفی وجود دارد. بر این اساس بین باورهای فراشناختی و خودکارآمدی با اضطراب امتحان در دانش آموزان دختر سال چهارم شهر تنکابن رابطه معنی داری وجود دارد. از این رو هر چه قدر باورهای فراشناختی ، میزان آگاهی از یادگیری موارد درسی امتحانی و خودکار آمدی تحصیلی فرد به طور فزاینده ایی در جهت مثبت ارتقاء یابد بالطبع ، اضطراب و تشویش های امتحانی نیز کاهش می یابد و حتی فرد با آرامش لازم به پاسخ گویی امتحان می پردازد و نتیجه خوبی نیز دریافت می کند.

پژوهش حاضر با دو هدف، یکی ارزیابی محتوای کتاب زیست شناسی سال دوم نظام جدید متوسطه، از دیدگاه الگوی آموزش خلاقیت پلسک، و دیگری شناسایی عواملی که می تواند در تدوین محتوای درسی زمینه تفکر و خلاقیت و ابداع را فراهم نماید صورت گرفته است. روش تحقیق از نوع تحلیل محتواست. جامعه آماری پژوهش کتاب زیست شناسی سال دوم متوسطه و ابزار پژوهش برای تحلیل، با توجه به یک طرح کدگذاری در چک لیستِ وارسی محتوا بود. این طرح کدگذاری بر مبنای شاخص های چرخه خلاقیت هدایت شده «پلسک» تنظیم شد. در بررسیِ رواییِ صوری و محتوای چک لیست وارسی محتوا، از نظرات مدرسان علوم تربیتی و معلمان استفاده گردید و جهت پایایی ابزار از فرمول «ویلیام اسکات» استفاده شد. ضریب پایایی محاسبه شده 80/0 بود که مورد تأیید واقع شد. نتایج و تحلیل کمّی محتوای زیست شناسی سال دوم متوسطه با توجه به داده ها نشان می دهد که این محتوا بر بعد آمادگی ذهنی تأکید دارد و برخی از مؤلفه های بعد تخیّل و کاربرد مورد توجه و عنایت قرار گرفته است، به طوری که میزان رعایت مؤلفه ها بسیار اندک بوده و هماهنگی لازم در رعایت اکثر مؤلفه ها در همه ابعاد وجود ندارد. لذا پیشنهاد می گردد که با رعایت برخی مؤلفه ها در سازمان دهی و تدوین کتاب علوم زیستی دوره متوسطه فرایند آموزش خلاقیت و رشد آن را فراهم ساخت.