زهره مقیسه

هدف: مطالعه حاضر با هدف مطالعه میزان حضور بروندادهای پژوهشی حوزه بازاریابی عصبی در رسانه های اجتماعی صورت گرفته است.روش پژوهش: پژوهش حاضر نوعی مطالعه توصیفی است که با استفاده از شاخص های علم سنجی و آلتمتریکس انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 482 مقاله پژوهشی، مقاله مروری، یاداشت سردبیر، نامه به سردبیر و فصل کتاب است که طی سال-های مختلف در حوزه بازاریابی عصبی منتشر و در پایگاه استنادی وب آو ساینس نمایه شده است. داده های پژوهش از پایگاه های وب آو ساینس و آلتمتریک اکسپلورر استخراج و سپس با استفاده از نرم افزارهای اکسل و اس پی اس اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: بیشترین میزان اشاره به تولیدات علمی حوزه بازاریابی در توییتر، پتنت ها، فیسبوک اتفاق افتاده و میانگین نمره آلتمتریک این بروندادها برابر با 7/35 بوده است. همچنین این تولیدات 23204 بار در مندلی نشانه گذاری و خوانده شده است. ضمن این که نتایج آزمون همبستگی نشان دهنده وجود رابطه آماری معنادار و مثبت بین تعداد استنادهای دریافتی، و تعداد اشاره در توییتر، فیسبوک و تعداد خواننده در مندلی بود. به بیان دیگر بروندادهایی که استناد بیشتری دریافت کرده اند در توییتر، فیسبوک و مندلی نیز بیشتر حضور داشته و مورد توجه قرار گرفته اند.نتیجه گیری: شاخص های آلتمتریکس می توانند در کنار شاخص های سنتی استنادی، جهت مطالعه اثرگذاری بروندادهای پژوهشی حوزه بازاریابی عصبی مورد استفاده قرار گیرد. از این رو آشنایی پژوهشگران این حوزه با سنجه های جایگزین و اهمیت حضور در رسانه های اجتماعی در افزایش رویت پذیری تولیدات علمی حائز اهمیت است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه میزان استناد، دانلود، اشاره و نشانه گذاری کتاب های الکترونیکی منتشر شده از سوی اشپرینگر در چهار حوزه موضوعی علوم پایه، مهندسی، علوم پزشکی و علوم اجتماعی در یک بازه زمانی سه ساله پس از انتشار کتاب ها انجام گرفته است. روش پژوهش: این پژوهش نوعی مطالعه توصیفی - همبستگی است که با استفاده از شاخص های استنادی، دگرسنجی و کاربرد انجام شده است. نمونه پژوهش شامل 1184 کتاب الکترونیکی در چهار حوزه موضوعی علوم پایه، علوم اجتماعی، مهندسی و پزشکی که در سال 2013 توسط مؤسسه انتشاراتی اشپرینگر منتشر شده اند. داده های پژوهش از طریق بوکمتریکس، پلتفرم اختصاصی اشپرینگر جهت نمایش عملکرد کتاب های الکترونیکی، گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین میزان استناد به کتاب های علوم پایه تعلق دارد، بیشترین میزان اشاره در رسانه های اجتماعی به کتاب های علوم پزشکی و بیشترین میزان دانلود و نشانه گذاری به کتاب های مهندسی تعلق داشته است. تمامی کتاب های مورد بررسی حداقل یک بار دانلود شده اند، در حالی که سهم کتاب های نشانه گذاری شده معادل 90/2 درصد، سهم کتاب های استناد شده معادل 67/9 درصد و سهم کتاب های اشاره شده در رسانه های اجتماعی تنها معادل 19/5 درصد بوده است. همچنین بیشترین سهم دانلود کتاب های الکترونیکی در هر چهار حوزه موضوعی، شش ماه تا هجده ماه بعد از انتشار کتاب ها اتفاق افتاده است. نتایج آزمون همبستگی نشان دهنده وجود رابطه آماری معنی دار و مثبت میان تعداد استناد، دانلود، اشاره و نشانه گذاری کتاب های الکترونیکی در هر چهار حوزه موضوعی مورد مطالعه است. نتیجه گیری: شاخص های جایگزین مانند میزان دانلود، اشاره و نشانه گذاری کتاب های علمی می توانند در کنار شاخص های سنتی استنادی، جهت مطالعه اثرگذاری کتاب های الکترونیک مورد استفاده قرار گیرند. از این رو آشنایی کتابداران و جامعه پژوهشی کشور با شاخص های جایگزین حائز اهمیت است.

هدف: شناسایی شاخص های علم سنجی گمراه کننده و گزارش رواج استفاده مجله های ایرانی از آنها.   روش شناسی: تمامی 410 مجله ایرانی نمایه شده در وب سایت 35 شاخص علم سنجی مطالعه شدند. داده ها از وب سایت های شاخص ها و وب سایت مجله ها گردآوری و با استفاده از نرم افزار اکسل تحلیل شد. یافته ها: ویژگی های شاخص های گمراه کننده مانند از دسترس خارج شدن ناگهانی وب سایت، بسیار زیادبودن مجله های استفاده کننده، روش شناسی مبهم و غیرعلمی، ندادن اطلاعات دقیق تماس و نشانی مؤسسه، معرفی نکردن کادر علمی و اجرایی ارزیابی و محاسبه شاخص مجله ها، دریافت هزینه برای محاسبه شاخص مجله، و انجام سریع محاسبه مشخصه آنها شناخته شد. نام 410 مجله ایرانی در وب سایت 23 شاخص گمراه کننده وجود دارد. 49 عنوان مجله معتبر زیرنظر وزارت علوم و 101 عنوان مجله معتبر زیرنظر وزارت بهداشت دست کم یک شاخص گمراه کننده را در وب سایت خود آورده اند. 56% از مجله های استفاده کننده از شاخص های گمراه کننده وابسته به دانشگاه ها/مؤسسات علوم پزشکی هستند. نتیجه گیری: استفاده از شاخص های علم سنجی گمراه کننده برای اعتبار مجلات علمی زیان بار است و می تواند نام آنها را در فهرست مجلات چپاولگر و نامعتبر قرار دهد. لازم است دست اندرکاران این مجلات از نمایه شدن در چنین شاخص هایی بپرهیزند و به پایگاه های اطلاعاتی و استنادی معتبر روآورند.

هدف: امروزه اَبَرمجلات دسترسی آزاد نقش بسیار مهمی در ارتباطات علمی ایفا می کنند. پژوهش حاضر با هدف معرفی هشت اَبَرمجله برجسته جهانی و مطالعه وضعیت آن ها در یک بازه زمانی پنج ساله (2012 تا 2016) انجام شده است. روش شناسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر رویکرد نوعی مطالعه توصیفی است که با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش از 195011 مقاله منتشر شده در هشت اَبَر مجله در بازه زمانی 2016-2012 و نمایه شده در پایگاه وب.آو.ساینس تشکیل شده است. داده های پژوهش با مراجعه به پایگاه های وب.آو.ساینس، جی.سی.آر و این سایتس از محصولات موسسه کلریویت انلیتیکس گردآوری و با استفاده از نرم افزار مایکروسافت اکسل مورد تجزیه و تحیل قرار گرفته است. یافته های پژوهش: تعداد مقاله های منتشر شده در این هشت اَبَر مجله در سال 2016 نسبت به سال 2012 با رشد تقریبا 101 درصدی همراه بوده است. در بازه زمانی پنج ساله مورد مطالعه، در مجموع 195011 مقاله در هشت اَبَر مجله منتشر شده که با در نظر گرفتن هزینه انتشار مقاله در هر مجله، رقمی در حدود 300 میلیون دلار برای انتشار آن پرداخت شده است. مقاله های منتشر شده در اَبَر مجله ها در مقایسه با میانگین کلی پایگاه وب.آو.ساینس از اثرگذاری استنادی بالاتری برخوردار بوده اند. همچنین مطالعه عملکرد هشت اَبَر نشان داد که در مجموع 6/91 درصد مقاله ها و 1/96 درصد استنادهای مجلات مورد مطالعه، به دو مجله PLoS One و Scientific Reports تعلق داشته است. بیشترین سهم مقاله های منتشر شده در این مجله ها به ترتیب به حوزه های موضوعی بیو شیمی و بیولوژی مولکولی، علوم چند رشته ای، علوم اعصاب، سرطان شناسی و ایمن ی شناسی اختصاص داشته است. همچنین کشورهای ایالات متحده، چین، انگلستان، آلمان و ژاپن دارای بیشترین تعداد بروندادهای پژوهشی در هشت اَبَر مجله بوده اند. نتیجه گیری: در سال های اخیر ناشران برجسته دنیا تقاضای بازار جهت انتشار بروندادهای پژوهشی را درک کرده و به ایجاد اَبَرمجلات اقدام نموده اند و پیش بینی می شود که این روند در سال های آتی نیز ادامه داشته باشد.

هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر دریافت جایزه پرایس بر عملکرد پژوهشی دریافت کنندگان این جایزه از طریق مقایسه دستاوردهای علمی آنان در یک بازه زمانی یازده ساله (پنج سال قبل و بعد از دریافت جایزه) است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر رویکرد نوعی مطالعه توصیفی است که با استفاده از شاخص های علم سنجی صورت گرفته است. جامعه پژوهش شامل کلیه بروندادهای پژوهشی تألیف شده توسط 25 نفر از برندگان جایزه پرایس است که تا پایان سال2016 در پایگاه وب علوم نمایه شده اند. داده های پژوهش از پایگاه وب علوم و گزارش استنادی نشریات گردآوری شد. همچنین آزمون های تی تست دوطرفه و ویلکاکسون به منظور مقایسه عملکرد پژوهشی برندگان مدال پرایس در بازه های زمانی پنج سال قبل و بعد از دریافت جایزه، مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد اگرچه در چهار شاخص از پنج شاخص مورد مطالعه در این پژوهش شامل تعداد بروندادهای پژوهشی، استنادهای دریافتی، کیفیت مجله های منتشرکننده مقاله ها و تعداد همکاران، عملکرد برندگان مدال پرایس در بازه زمانی پنج سال بعد از دریافت جایزه در مقایسه با پنج سال قبل با افزایش مواجه بود، اما این افزایش از لحاظ آماری در سطح معناداری قرار نداشته است. از سوی دیگر، گرایش برندگان جایزه پرایس به همکاری های علمی بین المللی، پس از دریافت جایزه به میزان چشم گیری افزایش یافته است. نتیجه گیری: دریافت مدال پرایس در حوزه اطلاع سنجی، تأثیر آماری معناداری بر رفتار تولید، استناد و مشارکت علمی برندگان این جایزه نداشته است.  به بیان دیگر، برندگان این مدال پس از دریافت آن، رفتارهای پژوهشی خود را تغییر نداده اند.