اسماعیل صایمی

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر دست برتری و دشواری تکلیف بر مؤلفه های رفتاری و عصبی تکلیف مبادله سرعت- دقت بود. پژوهش ازنوع نیمه تجربی و به لحاظ هدف، بنیادی بود. شرکت کنندگان 20 دانش آموز ۱۴ و 15 ساله بودند. ابزارها شامل EEG چهارکاناله، قلم نوری و حسگر، لپتاپ، مترونوم و نرم افزارTarget-Tapping-Test  بود.شرکت کنندگان براساس نمراتپرسش نامه دست برتریادینبررگ، به دو گروهچپ برترو راست برتر تقسیم شدند و در مدت زمان ۳۰ ثانیه تکالیف سرعت- دقت ساده و دشوار را با دست برتر و غیربرتر انجام دادند؛ به طوری که خروجی رفتاری از قلم نوری و پد لمسی (خطاهای فضایی و زمانی) و داده های EEG از نواحی مغزی ثبت شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری های تکراری در سطح معناداری 05/0 استفاده شد.نتایج نشان داد که دست غیربرتر بیش از دست برتر تحت تأثیر دشواری تکلیف قرار گرفت و خطای فضایی بیشتری داشت. دست برتری و دشواری تکلیف بر پهنای مؤثر هدف تأثیر معناداری نداشت. میانگین وقفه زمانی در اندام غیربرتر برای تکلیف دشوار بیش از تکلیف آسان بود. در ناحیه C3، توان موج گاما در تکلیف دشوار بیشتر و در افراد راست دست در دست غیربرتر بالاتر بود. در ناحیه F4 ، توان موج آلفا برای افراد چپ دست درهنگام انجام حرکت دشوار بالاتر از تکلیف آسان بود.به نظر می رسد که در تکالیف نیازمند دقت و سرعت، خطاهای فضایی و زمانی تحت تأثیر دشواری تکلیف قرار می گیرند؛ ولی خطای زمانی بیش از خطای فضایی تحت تأثیر دشواری تکلیف است تا دست برتری. همچنین، نواحی حرکتی نیمکره چپ و فورنتال نیمکره راست مهم تر از سایر نواحی در اجرای تکلیف هستند.

تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر آرایش تمرینی و فراوانی بازخورد بر یادگیری حرکتی پرتاب از بالای شانه کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی طراحی شد. به همین منظور، ابتدا توسط غربالگری از پرسش نامه رشدی ویلسون و همچنین سیاهه مشاهده حرکتی آموزگاران، از میان 330 دانش آموز پسر، تعداد 40 کودک دارای اختلال هماهنگی رشدی شناسایی و در این تحقیق نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس-آزمون، همراه با آزمون های یادداری و انتقال شرکت کردند. پس از اجرای پیش آزمون، شرکت کنندگان در 4 گروه همگن با عنوان های (گروه آرایش تمرینی تصادفی و بازخورد33%، آرایش تمرین تمرین تصادفی و بازخورد 100%، آرایش تمرین مسدود و بازخورد 33%، آرایش تمرین مسدود و بازخورد100%) قرارگرفتند، تکلیف مورد نظر آزمون دقت پرتاب از بالای شانه و مدت زمان انجام تمرینات پنج جلسه بود. داده ها از طریق تحلیل کواریانس مرکب و همچنین آزمون های تعقیبی بونفرونی در سطح معنی داری 0/05 تحلیل شدند. نتایج در مرحله اکتساب حاکی از برتری گروه مسدود نسبت به گروه تصادفی بود، اما بین تواترهای بازخورد 100% و 33% در این مرحله تفاوت معناداری مشاهده نشد، در دو مرحله یادداری و انتقال، گروه آرایش تمرینی تصادفی با بازخورد 33% عملکرد بهتری نسبت به سه گروه دیگر داشت. بطور خلاصه، نتایج تحقیق حاضر با تأیید فرضیه نقطه چالش پیشنهاد می کند برای بهبود یادگیری حرکتی کودکان با اختلال هماهنگی رشدی از روش های مبتنی بر نقطه چالش استفاده شود.