عباس اصغری شربیانی

زمینه و هدف: نارساخوانی رایج ترین نوع ناتوانی های یادگیری خاص است. کودک نارساخوان با وجود هوش طبیعی در یادگیری خواندن و نوشتن مشکل دارد. هدف پژوهش حاضر تأثیر خودگویی های مثبت در کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان ابتدایی مبتلا به نارساخوانی بود. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان پسر دوره دوم ابتدایی شهرستان بستان آباد (آذرب ا یجان شرقی) در سال تحصیلی 94-1395 بود که با نمونه گیری تصادفی خوشه ای و با استفاده از ابزارهای فهرست نارساخوانی (عزیزیان، 1385) و پرسشنامه اضطراب امتحان (فیلیپس، 1979) تعداد 32 دانش آموز نارساخوان دچار اضطراب امتحان به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای دهی شدند. گروه آزمایش هشت جلسه در کلاس های آموزش خودگویی های مثبت شرکت کردند و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. پس از اتمام جلسات پرسشنامه اضطراب امتحان روی هر دو گروه اجرا شد و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد اجرای جلسات خودگویی مثبت به طور معناداری اضطراب امتحان دانش آموزان گروه آزمایشی را نسبت به گروه کنترل کاهش داده است (0/001 p< ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش روش خودگویی های مثبت راهکاری مناسب برای کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان نارساخوان است.

هدف پژوهش حاضر، مقایسه عملکرد خانواده در دانش آموزان دارای اختلال نافرمانی مقابله ای و عادی بود. روش پژوهش از نوع علی - مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مادران دانش آموزان پسر مشغول به تحصیل در مقطع ابتدایی شهرستان بستان آباد در سالتحصیلی 95-1394 بودند. نمونه پژوهش شامل 122 مادر بود. بدین منظور با استفاده از نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای تعداد 300 نفر از مادران دانشآموزان به عنوان نمونه اولیه انتخاب شدند و پس از تکمیل پرسشنامه علایم مرضی کودک CSI-4 ، توسط آنها تعداد 61 مادر با دانشآموز اختلال نافرمانی مقابله ای تشخیص داده شد و سپس 61 مادر با دانش آموز عادی بر اساس سن، میزان تحصیلات و تعداد فرزندان با این گروه همتاسازی شدند. همچنین جهت اطمینان کامل از تمونه دانش آموزان دارای اختلال نافرمانی مقابله ای مصاحبه ساختاری براساس DSM-5 نیز اجرا شد. سپس پرسشنامه عملکرد خانواده ( FAD ) توسط مادران هر دو گروه تکمیل گردید. برای تحلیل داده های پژوهش از آزمون لوین و t-test برای دو گروه مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد که بین عملکرد کلی خانواده ی دو گروه به جزء در بعد آمیزش عاطفی تفاوت معناداری وجود دارد . نتایج بیان می دارد عملکرد خانواده در دانش آموزان دارای اختلال نافرمانی مقابله ای ناسالم و ناکارآمد می باشد.

 مقدمه: اختلال ارتباط اجتماعی اختلالی عصبی رشدی است که در همسایگی اختلال اتیسم قرار داشته و مشکلاتی را در زمینه تعاملات مناسب اجتماعی به وجود می آورد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش نظریه ذهن در بهبود نظریه ذهن و مهارت های اجتماعی دانش آموزان مبتلا به اختلال ارتباط اجتماعی بود. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه های پنجم و ششم (1319نفر) مدارس شهرستان بستان آباد در سالتحصیلی 97 1396بودند. جهت انتخاب نمونه پژوهش از نمونه گیری هدفمند استفاده شد. بدین ترتیب ملاک های اختلال ارتباط اجتماعی به معلمان مربوطه توضیح داده شد و دانش آموزان مشکوک از طرف آن ها معرفی شدند و برای اطمینان بیشتر از طریق مصاحبه تشخیصی بر اساس DSM-5غربالگری صورت گرفت و تعداد 26 دانش آموز مبتلا انتخاب و به صورت تصادفی و برابر در دو گروه آزمایش و کنترل جای دهی شدند. جهت جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه مهارت های اجتماعی دانش آموزان الیوت و گرشام و آزمون نظریه ذهن قمرانی و همکاران استفاده شد. گروه آزمایش به مدت هشت جلسه یک ساعته در طی چهار هفته تحت آموزش تئوری ذهن قرار گرفت. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس در سطح معناداری 5/0 نشان داد گروه آزمایش بهبودی معناداری در نظریه ذهن و مهارت های اجتماعی نسبت به گروه کنترل پیدا کرده است. نتیجه گیری: به نظر می رسد بهبود نظریه ذهن می تواند نویدبخش بهبود مهارت های اجتماعی و کاهش پیامدهای نامناسب اجتماعی در افراد مبتلا به این اختلال شود.

زمینه: مطالعات زیادی به نقص در نظم جویی هیجانات در اختلال فزون کنشی/کمبود توجه اشاره کرده اند، اما مسأله اصلی این است که آیا ضعف نظم جویی هیجان در این اختلال می تواند متأثر از تئوری ذهن و فراشناخت باشد؟ هدف: هدف از این پژوهش پیش بینی ضعف نظم جویی هیجان بر اساس تئوری ذهن و فراشناخت در دانش آموزان پسر مبتلا به اختلال فزون کنشی/کمبود توجه بود. روش: روش پژوهش توصیفی - همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان پسر پایه ششم مقطع ابتدایی (2567 نفر) شهرستان بستان آباد و سراب در سال تحصیلی 96-1397 بود. نمونه پژوهش شامل 90 دانش آموز مبتلا به اختلال فزون کنشی/کمبود توجه بود که از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه کانرز معلمان (1998)، پرسشنامه نظم جویی هیجان گراس و جان (2003)، مقیاس فراشناخت کودکان اسپرلینگ و همکاران (2002)، و آزمون نظریه ذهن قمرانی و همکاران (1385) جمع آوری شدند. یافته ها: نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد فراشناخت و تئوری ذهن با هم 34 درصد از تغییرات متغیر ارزیابی مجدد شناختی و 42 درصد از تغییرات متغیر بازداری هیجانی را به طور معناداری پیش بینی کردند (0/05 p< ). نتیجه گیری: براساس نتایج تحقیق نظریه ذهن و فراشناخت در ضعف نظم جویی هیجان کودکان مبتلا به اختلال فزون کنشی/کمبود توجه نقش مهمی دارند.

سابقه و هدف: امروزه دانشمندان حوزه های مختلف علوم به معنویت که جنبه ی متعالی از زندگی هر شخص محسوب می شود، توجه ویژه یی دارند. پژوهش های متعدد نشان داده است که ویژگی های شخصیتی و هوش معنوی دو سازه ی اثرگذار در یکدیگرند. هدف پژوهش حاضر پیش بینی هوش معنوی دانش آموزان دوره ی متوسطه ی دوم شهرستان بستان آباد از روی ویژگی های شخصیتی است. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی - مقطعی است. جامعه ی آماری آن شامل کلیه ی دانش آموزان دوره ی متوسطه ی دوم شهرستان بستان آباد در سال تحصیلی 95-96 است که 180 دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی خوشه یی چندمرحله یی انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسش نامه ی هوش معنوی کینگ و پرسش نامه ی شخصیتی نئو استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آماری توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه) استفاده شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد چهار عامل برون گرایی، گشودگی به تجربه، خوشایندی و وجدانی بودن با هوش معنوی همبستگی مثبت و معنادار؛ و عامل روان رنجورخویی با هوش معنوی همبستگی منفی و معنادار داشت (001/0p < ). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد وجدانی بودن، گشودگی به تجربه و خوشایندی به طور معناداری می توانند هوش معنوی دانش آموزان را پیش بینی کنند (001/0p < ). نتیجه گیری: نتایج پژوهش ارتباط تنگاتنگ بین شخصیت و هوش معنوی را نشان می دهد. بر این اساس مسئولان آموزش و پرورش، روان شناسان و مشاوران می توانند از این نتایج برای تعالی بهتر شخصیتی و معنوی دانش آموزان استفاده کنند.