طیبه خواجه افضلی

هدف این پژوهش، بررسی اثر بخشی آموزش نظریه انتخاب بر کیفیت زندگی، مسئولیت پذیری و خودکارآمدی دانشجو معلمان سال سوم و چهارم پردیس دخترانه دانشگاه فرهنگیان تهران (پردیس نسیبه) است. روش تحقیق این پژوهش از نوع آزمایشی و طرح آن شبه آزمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانشجومعلمان سال سوم و چهارم پردیس دخترانه دانشگاه فرهنگیان تهران (پردیس نسیبه) که در سال تحصیلی 1400- 1399 مشغول به تحصیل هستند. از بین دانشجویان، با روش نمونه گیری تصادفی در دسترس، دانشجو معلمان سال سوم و چهارم رشته های آموزش ابتدایی و مشاوره انتخاب گردید. ابتدا آزمون کیفیت زندگی به منظور سنجش غربالگری روی همه جامعه آماری اجرا شد و سپس بر اثر نتایج حاصله 50 نفری که کمترین نمره را داشتند به صورت تصادفی در دوگروه 25 نفره، گروه کنترل و آزمایش قرارگرفتند. سپس بسته آموزشی مبتنی بر نظریه انتخاب در 8 جلسه 50 دقیقه ای به گروه آزمایشی ارائه شد. آنگاه پس از پایان مداخله آموزشی، پرسشنامه ها برای هر دو گروه ارائه شد. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از: پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی – فرم کوتاه (WHOQOL-BREF)، مقیاس مسئولیت پذیری گاف (CPI_RE)، مقیاس خودکارآمدی معلم اسچانن، موران و وولفولک. تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری شده، به دو روش توصیفی و استنباطی انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده های آمار استنباطی از آزمون های ناپارامتری من ویتنی و ویلکاکسون استفاده شد. نتایج نشان می دهد که میانگین تفاوت نمره قبل و بعد از مداخله روی سه متغیر پژوهش (کیفیت زندگی، مسئولیت پذیری و خودکارآمدی) در هر دو گروه، تفاوت معنی دار نشان داده است.

زمینه و هدف : تعهد زناشویی متغیر مهمی در حفظ و تداوم زندگی زناشویی به شمار می رود. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی رویکرد زوج درمانی تلفیقی هیجان مدار (Emotionally Focused Therapy یا EFT) بر تعهد زناشویی زوج های دانشجو بود. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون، همراه با گروه شاهد انجام شد. جامعه آماری تحقیق را کلیه زوجین دانشجوی دانشگاه فرهنگیان شهر تهران که در سال 1396 به مرکز مشاوره دانشگاه مراجعه کرده بودند، تشکیل داد (50 زوج و 100 نفر). از این تعداد، 32 زوج به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و شاهد (هر کدام 16 زوج) قرار گرفتند و پرسش نامه تعهد زناشویی (Dimensions of Commitment Inventory یا DCI) را تکمیل نمودند. رویکرد EFT به مدت 10 جلسه 2 ساعته در هفته برای گروه آزمایش اجرا شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس چند متغیره در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: آزمون تحلیل کواریانس چند متغیره نشان داد که با کنترل اثر نمرات پیش آزمون، میانگین نمره کل تعهد و مؤلفه های آن شامل شخصی، اخلاقی و ساختاری گروه آزمایش در مرحله پس آزمون به طور معنی داری بیشتر از میانگین نمرات تعهد زناشویی و مؤلفه های آن در گروه شاهد بود (001/0 > P). نتیجه گیری: با توجه به تأثیرات روش EFT بر تعهد زوجین دانشجو، مشاوران خانواده و روان درمانگران حرفه ای در مراکز مشاوره می توانند از این رویکرد در جهت کمک به بهبود تعاملات زوجین استفاده کنند.