پیام نوری دوآبی

گزارشگری و نظارت مالی حلقه اصلی زنجیره نظام مالی و نقطه آغاز حرکت در مسیر پیاده سازی توسعه اقتصادی به شمار می رود. این موضوع در بند نهم و نوزدهم ابلاغیه سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی مورد تأکید ویژه ای قرار گرفته است. نظر به اهمیت این موضوع، پژوهش حاضر به بررسی نقش حسابداری و حسابرسی در پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی به عنوان مهم ترین مسأله حال حاضر که موجب عزت ملی و گره گشای فعلی هست، پرداخته است. در ابتدا موضوع را به عنوان یک الگو و سبک زندگی مطرح و سپس در جایگاه نظریه و یک مکتب اقتصادی مورد مطالعه و به تشریح آن پرداخته می شود ؛ در نهایت نقش و جایگاه حسابداری و حسابرسی در اقتصاد مقاومتی مورد توجه قرار گرفته است. مقاله حاضر در زمره تحقیقات نظری و از نوع تحلیل محتوا است و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و آرشیوی با استناد به بیانات و رهنمودهای رهبر انقلاب اسلامی ایران و با هدف ارتقای سطح آگاهی از اقتصاد مقاومتی و نقش حسابداری و حسابرسی در تحقق الگوی اقتصاد مقاومتی است. بررسی ها حاکی از آن است که تمامی ویژگی ها، اهداف، شاخصه ها، مؤلفه ها، تنگناها و محدودیت های مطرح در الگوی اقتصاد مقاومتی در اقدام و عمل، در حیطه ی کار و فعالیت حسابداری و حسابرسی قرار می گیرد؛ چنانکه بدون این دو دستیابی به این مهم غیرممکن است؛ علاوه بر این یافته ها نشان داد که با به کارگیری حسابداری می توان در راستای تقویت نظام مالی کشور (بند نهم ابلاغیه سیاست های کلی اقتصاد مقاومی) زمینه های لازم برای ارتقای شفاف سازی اقتصادی (نوزدهم ابلاغیه سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی) را فراهم کرد.

دین و ایمان همواره در تمامی اعصار به عنوان پشتوانه ی اخلاق، صداقت، عدالت، مسئولیت پذیری و پاسخگویی در تمام جوامع و ملل دنیا، تعیین و تبیین کننده ایدئولوژی، جهان بینی، اعمال و رفتار بشر در همه ی سطوح و الگوهای زندگی بوده است. ضرورت و هدف زندگی و نیاز آدمی به تعالی و رسیدن به تکامل و خود عالی انسان موجب شده تا دین و مذهب به عنوان یکی از مهم ترین ارکان فرهنگی و سبک زندگی، تعیین کننده ی قوانین، اصول، چارچوب ها و خط مشی های بشر در حوزه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی گردد. در این رابطه، حسابداری به عنوان دانشی از این حوزه، که متأثر از محیط و فرهنگ پیرامون است، چندان مورد اقبال پژوهشگران واقع نشده. لذا این پژوهش با هدف شناخت و درک فلسفه و ماهیت حسابداری با استفاده از رویکرد توصیفی و بر اساس روش استنادی و کتابخانه ای، و با نگاهی به دین و جایگاه آن، به تبیین حسابداری به مثابه دین و مذهب می پردازد؛ و نشان می دهد که حسابداری از چشمه ی باورهای دینی و مذهبی و جهان بینی های مادی و معنوی سرچشمه گرفته؛ و به عنوان یک حرفه که دارای آیین رفتار حرفه ایست، بر اساس ارزش ها و باورها و با هدف خدمت و پاسخگویی به جامعه در راستای نعمت و قوه ی خدا دادی تفکر، اراده و اختیار با به ثبت رسانیدن و مستندسازی اعمال و رویدادها در جهت کمک به انتخاب و تصمیم گیری صحیح آدمی، به منصه ظهور رسیده است.

هدف: این پژوهش با هدف فهم و تحلیل دقیق وضعیت فعلی، شناسایی عوامل استراتژیک توسعه، عملکرد و تغییرات آینده به بررسی ویژگی ها، قابلیت ها و عوامل پلتفرم بلاک چین و تعیین احتمال وقوع و تاثیر آن بر حسابداری و حسابرسی به عنوان یک سیستم اطلاعاتی خودکار پرداخته است.روش شناسی پژوهش: این پژوهش بین رشته ای مبتنی بر رویکرد رویدادی در آینده پژوهی فناوری محور است که با دیدگاه نوین برآمده از مبانی نظری و مولفه های موثر و متاثر ساختاربندی شده و به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی نظر 35 خبره بین المللی در سال 1402 را با استفاده از پرسشنامه نیمه ساختاریافته اینترنتی در خصوص موضوع پژوهش، جمع آوری و به روش دلفی فازی مورد تحلیل قرار داده است.یافته ها: نتایج این بررسی نشان می دهد که حسابداری و حسابرسی در بستر بلاک چین خودکار می شود. خودکارشدن به عنوان تکامل در رشته حسابداری و حسابرسی است که با توجه به نارضایتی های ناشی از رسوایی های مالی، تقلب ها، ورشکستگی ها و شکست های گذشته؛ وضعیت و مشکلات موجود در حرفه، صنایع و کسب وکارها؛ حجم، نوع و تاثیر قوانین، مقررات و استانداردهای موجود؛ فشارهای اجتماعی و سیاسی با توجه به وضعیت موجود؛ خواسته ها، انتظارات، نیازها و الزامات مشتریان، پیشرفت های روزافزون فناوری و قابلیت های پلتفرم بلاک چین به عنوان یک ضرورت انکارناپذیر و بسیار بااهمیت است که شرایط لازم برای آن آماده و مهیاست. از سوی دیگر، حرفه حسابداری و حسابرسی نیز بسیار مستعد خودکار شدن و آماده پذیرش آن است.اصالت/ارزش افزوده علمی: موضوع موردبررسی به عنوان یکی از مباحث نوین در آینده پژوهشی و آینده نگری است. ویژگی ها، تغییرات و امکاناتی که حسابداری و حسابرسی خودکار در بستر بلاک چین به ارمغان می آورد، همگی به اهمیت و ضرورت انجام پژوهش می افزاید.