محمدامین خلیلی

در این تحقیق به موضوع بازدهی کوتاه مدت عرضه اولیه سهام شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. موضوع بازدهی همواره مورد اقبال فعالان بازارهای سرمایه در سراسر دنیا بوده است و تحقیقات بسیاری در همین راستا انجام پذیرفته است. قیمت گذاری زیر ارزش می تواند منشأهای متفاوتی داشته باشد که در این تحقیق به صورت خلاصه به آن ها پرداخته می شود. در ادامه، متغیرهای تحقیق به صورت عملیات تعریف می گردتد. با بررسی عرضه های اولیه سهام در بازه زمانی سال های 1387 تا 1396 و محاسبه بازدهی های مازاد یک، سه و پنج روزه و همچنین یک ماهه پس از عرضه های اولیه، متغیرهای تأثیرگذار مورد آزمون قرارگرفته شدند. با بررسی نتایج حاصل از رگرسیون های مقطعی، می توان دریافت که دو عامل سود هر سهم و صنعتی که شرکت عرضه شده در آن حضور دارد، بیشترین تأثیر را بر بازدهی مازاد یک ماهه پس از عرضه های اولیه دارند. به این معنی که هر چه سود هر سهم شرکت عرضه شده بیشتر باشد، بازدهی کوتاه مدت آن نیز بیشتر خواهد بود. همچنین سایر متغیرهای مالی و غیرمالی حاضر در مدل های رگرسیونی معناداری قابل قبولی را ارائه نمی دهند.

اقلام تعهدی بخش غیرنقدی سود را تشکیل می دهد. با خارج کردن اقلام تعهدی از سودآوری عملیاتی، به معیاری دست می یابیم که سودآوری عملیاتی بر مبنای نقد است. حال با استفاده از این معیار، به پیش بینی بازدهی سهام می پردازیم. تحقیق حاضر در ادامه تحقیقات پیشین و در راستای مدل های قیمت گذاری دارایی ها انجام شده است. با بررسی نمونه ای از بورس اوراق بهادار تهران از سال 1385 تا 1394 که شامل 164 شرکت می شود، رابطه اقلام تعهدی، سودآوری عملیاتی و سودآوری عملیاتی بر مبنای نقد با بازدهی سهام بررسی شد و این نتیجه به دست آمد که سودآوری عملیاتی بر مبنای نقد، معیار بهتری برای توضیح بازدهی سهام است. همچنین با واردکردن این سه عامل به مدل قیمت گذاری سه عاملی فاما و فرنچ و بررسی توان توضیحی مدل از طریق آزمون های مختلف از جمله GRS، مشاهده شد که مدل ترکیبی سه عاملی فاما و فرنچ به علاوه عامل سودآوری عملیاتی بر مبنای نقد، بالاترین توان توضیحی را نسبت به سایر مدل های آزمون شده دارد.