افشین امیری

یکی از راهکارهای مهم برای کاهش خسارت های ناشی از وقوع زمین لغزش ها، شناسایی این مناطق به منظور رعایت فاصله مجاز از آنها است. به این منظور باید نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش دقیقی برای این مناطق تهیه شود.  برای انجام این پژوهش، به وسیله نقشه های زمین شناسی موجود و بررسی های میدانی، نقشه پراکنش زمین لغزش ها در حوضه نصرآباد استان گلستان تهیه شد.  در تحقیق حاضر از ترکیب روش تحلیل شبکه ای (ANP) و روش وزنی، پهنه بندی مناطق مستعد زمین لغزش و شناسایی عوامل مؤثر بر آن انجام گرفت.  بدین منظور از معیارهای اصلی شامل شیب، جهت شیب، انحنای زمین، ارتفاع، سنگ شناسی، خاک شناسی، کاربری زمین، تراکم پوشش گیاهی، فاصله از جاده، فاصله از سکونتگاه ها، تراکم رودخانه و آبراهه، بارش برای تعیین مناطق دارای پتانسیل لغزش استفاده گردید.  با مقایسه زوجی میان خوشه ها و عناصر آن، وزن هریک از عناصر محاسبه شد.  سپس با اعمال وزن و ضرایب هر عنصر در لایه مربوط به خودش و همپوشانی لایه ها، نقشه نهایی پتانسیل زمین لغزش تهیه گردید.  نتایج نشان داد که عامل توپوگرافی  (با وزن  0/662) بیشترین تأثیر، و عامل هیدروگرافی  (با وزن  0/009)  کمترین تأثیر را در میان سایر عوامل دارند.  نتایج مدل نشان داد حدود  50 درصد از منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل بالای زمین لغزه است و بیشتر زمین لغزش ها در مناطق با دامنه های پرشیب  یا واحدهای سنگی نفوذناپذیر نزدیک به سطح زمین رخداده است.  همچنین به کارگیری روش همپوشانی وزنی به همراه تحلیل شبکه توانسته است به عنوان ابزاری کارآمد در پهنه بندی خطر زمین لغزه مورد استفاده قرار گیرد و به خوبی قابلیت و توانایی مدل تحلیلی  پژوهش را به اثبات برساند.

پژوهش حاضر با هدف دستیابی به مدل وزنی ارزیابی مسجد طراز انقلاب به انجام رسید. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ رویکرد پیمایشی و از نوع مطالعات اکتشافی می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر، گروهی از خبرگان دانشگاهی و اجرایی بودند که وجه مشترک آن ها تسلط و آگاهی کامل به مفهوم مسجد طراز انقلاب بود. گفتنی است که در فرآیند انتخاب این گروه خبره، از روش "نمونه برداری قضاوتی" استفاده شد. بر این اساس، گروهی 15 نفره از خبرگان انتخاب و در تحقیق مشارکت داده شدند. ابزار اصلی جمع آوری داده ها در این تحقیق، پرسشنامه هایی بود که بنا به اهداف مختلف طراحی گردید و در میان جامعه آماری مورد نظر توزیع شد. گفتنی است که در این تحقیق، پرسشنامه اول با هدف شناسایی شاخص های مسجد طراز انقلاب به صورت باز طراحی گردید، پرسشنامه دوم با هدف غربالگری و دسته بندی شاخص های شناسایی شده به صورت بسته و بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت تنظیم شد، و نهایتاً پرسشنامه سوم با هدف تعیین اوزان شاخص ها و به صورت مقایسات زوجی طراحی گردید. بعد از توزیع و جمع آوری پرسشنامه ها و جمع آوری داده ها، انجام تجزیه و تحلیل های لازمه از طریق نرم افزارهای اس. پی. اس. اس، متلب و اکسل در دستور کار قرار گرفت. در این فرآیند، آنالیزهایی همچون آزمون تی (t)، آزمون کولموگراف-اسمیرنوف، تحلیل عاملی اکتشافی، و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی به انجام رسید. نتایج تحقیق منجر به شناسایی 3 دسته شاخص اصلی (شاخص های استراتژیک، شاخص های مربوط به ارتباطات بیرونی و حمایت های اجتماعی، و نهایتاً شاخص های مربوط به منابع انسانی و ارتباطات داخلی) و 20 شاخص فرعی گردید و وزن آن ها تعیین شد. در پایان تحقیق نیز، بر اساس نتایج حاصله، ابزار ارزیابی مسجد طراز انقلاب پیشنهاد گردید.