پرمه زورار

علی رغم افزایش میزان یارانه ها طی سال های گذشته (از 4888 میلیارد ریال در سال 1374 به 23035 میلیارد ریال در سال 1384)، میزان برخورداری خانوارهای فقیر از یارانه ها افزایش نیافته و حتی در مورد حامل های انرژی از جمله بنزین میزان برخورداری دهک های بالا 15 برابر دهک های پایین می باشد. این امر به ماهیت پرداخت فراگیر یارانه ها در ایران برمی گردد. بنابراین برخورداری اندک خانوارهای فقیر از یارانه ها، فشار هزینه های جاری و وجود کسری بودجه دولت اهمیت هدفمندی یارانه ها را نشان می دهد. از سوی دیگر هدفمندی یارانه ها مستلزم تعیین خانوارهای فقیر و ثروتمند با استفاده از روش های موجود است. بررسی روش های هدفمندی یارانه در 30 کشور (بویژه کشورهای آمریکای لاتین) نشان می دهد که در بین مکانیسم های مختلف، استفاده از آزمون تقریب میانگین نتایج بهتری به دنبال داشته است. در این مقاله به آزمون این روش در ایران پرداخته شده است. نتایج بیانگر آن است این مدل 0/79 درصد خانوارهای فقیر را درست پیش بینی می کند و 0/21 درصد را نادرست در زمره خانوارهای ثروتمند قرار می دهد. همچنین با این مدل 0/83 درصد خانوارهای ثروتمند درست پیش بینی می شوند و 0/17 درصد نیز به نادرست در زمره خانوارهای فقیر قرار می گیرند.

تحقیق حاضر با هدف تعیین نوع ساختار بازار تجارت جهانی فرش دستباف، ساختار صادرات فرش ایران با شرکای تجاری و شناسایی بازارهای هدف آن تدوین یافته است. این تحقیق از هفت قسمت شامل مقدمه، مبانی نظری و روش شناسی تحقیق (در دو محور ساختار بازار و بازارهای هدف)، ساختار تجارت (واردات و صادرات) جهانی آن کالا، ساختار صادرات فرش دستباف ایران با شرکای تجاری، رابطه مبادله خالص و درآمدی فرش صادراتی ایران، بازارهای هدف فرش صادراتی ایران، نتیجه گیری و پیشنهادات تشکیل شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد ساختار تجارت جهانی فرش دستباف از انحصار چند جانبه با نوساناتی طی دوره 2000-1975 مواجه بوده است. بررسی طرف عرضه ساختار تجارت جهانی نیز گویای آن است که ساختار انحصار چند جانبه صادرات متحول شده و از قدرت انحصاری صادرکنندگان آن کاسته شده است، درمقابل ساختار واردات فرش از انحصار چند جانبه پیروی نموده است. مقایسه صادرات و واردات جهانی فرش دستباف گویای آن است که انحصار از آن واردکنندگان است تا صادرکنندگان. ساختار صادرات فرش ایران با شرکای تجاری نشان می دهد که وارد کنندگان فرش از ایران از ثبات نسبی برخوردار نبودند بگونه ای که طی سالهای 67-1358 پیوسته از قدرت چانه زنی ایران در میان وارد کنندگان کاسته شده، اما طی سالهای 80-1368 بویژه برنامه اول توسعه، با ورود تعداد زیادی کشور به جمع واردکنندگان از قدرت انحصاری آن کشورها کاسته شده است. شایان توجه است غالبا کشورهای اصلی وارد کننده فرش دستباف از ایران، به صادرات مجدد به بازارهای مصرف نهایی مبادرت می ورزند و هم اینک علی رغم مرکز مهم تولید جهانی فرش دستباف در خاور نزدیک، کشورهایی از اروپا (آلمان)، شرق آسیا (هنگ کنگ)، خلیج فارس (امارات متحده عربی) مراکز مهم تجارت جهانی فرش دستباف (بورس کالایی تخصصی بین المللی) به شمار می آیند. رابطه مبادله پایاپای خالص فرش دستباف صادراتی ایران طی سالهای 80-1358 با نوسان، رو به کاهش نهاده است و افزایش حجم صادرات آن کالا موجب شده که رابطه مبادله درآمدی آن رو به بهبود گذارد. در پایان 33 کشور که ویژگی های بازار هدف فرش دستباف صادراتی را دارا هستند، به عنوان بازارهای هدف فرش دستباف صادراتی ایران شناسایی شده اند. تحقیق حاضر با جمع بندی، توصیه های سیاستی، پیشنهادات و ملاحظات پایانی خاتمه یافته است.