ملیحه نعمتی

شناسایی وضعیت اقلیمی یک محل و تحلیل نیازهای اقلیمی از نظر آسایش انسان و کاربرد مصالح ساختمانی یکی از مقدمات طراحی همساز با اقلیم است.توجه به اهداف عمده طراحی اقلیمی در هر منطقه ی آب و هوایی و پیش بینی مواردی در جهت تحقق بخشیدن به این اهداف موجب سازگاری و هماهنگی ساختمان ها با شرایط اقلیمی و موجب صرفه جویی در مصرف انرژی و هویت یافتن معماری در هر اقلیم خواهد شد. هدف از این مقاله بررسی تأثیر عناصر اقلیمی بر آسایش حرارتی و شیوه طراحی مساکن شهر سمنان و ارائه راهنمای طرح واحدهای مسکونی همساز با اقلیم جهت فراهم آوردن شرایط آسایش حرارتی در داخل ساختمان می باشد. در این مقاله با استفاده از نمودارها و روش های اقلیمی به تجزیه و تحلیل اقلیم سمنان پرداخته شده است. برای انجام این کار از آمار سازمان هواشناسی در یک دوره25ساله (ازسال1990لغایت2016) استفاده شده است. با توجه به نتایج بدست آمده اقلیم سمنان براساس روش دمارتن خشک، روش کوپن خشک و گرم و براساس روش آمبرژه خشک و سرد تعیین شد. جهت تعیین آسایش حرارتی و طراحی معماری همساز با اقلیم از چهار مدل سنجش آسایش حرارتی شامل شاخص نمودار زیست – اقلیم اولگی , شاخص ماهانی ، نمودار زیست - اقلیم ساختمانی گیونی و روش زوکولای استفاده شده که هر یک از مدلها علاوه بر تعیین مواقع گرم و سرد و راحت، رهنمودهای لازم جهت دستیابی به طراحی اقلیمی مناسب با آب و هوای شهر سمنان را ارائه دادند. نتیجه کلی پژوهش شامل استفاده از مصالح بومی با ظرفیت حرارتی بالا, تعیین جهت مناسب استقرار ساختمانها با توجه به جهت باد و تابش آفتاب، تعبیه مناسب بازشوها جهت حفظ انرژی داخل ساختمان بطوریکه در تابستان حداقل و در زمستان حداکثر انرژی خورشیدی دریافت شود، می باشد. در صورت اجرای احکام معماری که از معیارهای تعیین آسایش حرارتی بدست آمده است

زمینه و هدف: در اکثر شهرهای ایران بافت کهن و تاریخی وجود دارد که در برنامه ریزی شهری مؤثر است. بررسی عوامل مؤثر در بروزرفتارهای وندالیسمی شهروندان در بافت فرسوده شهر سمنان از اهداف اصلی پژوهش حاضر می باشد.<br /> روش شناسی: روش ﺗﺤﻘﯿﻖ در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻧﻮع ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ و اﺑﺰار ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﺮﺳﺸ ﻨﺎﻣﻪ اﺳ ﺘﺎﻧﺪارد ﺑ ﻮده است، ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری شامل اﻓﺮاد بالای 18 سال ساکن در بافت تاریخی شهر سمنان می باشد که ﻧﻤﻮﻧﻪ ای 130 ﻧﻔﺮه از ﻃﺮﯾﻖ ﻓﺮﻣﻮل ﮐﻮﮐﺮان اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﻧﺪ و با استفاده از نرم افزار spss و تکنیک معادلات ساختاری مورد سنجش قرار گرفت.<br /> یافته ها: در بافت فرسوده شهر سمنان با احتمال (اطمینان) 95 درصد از بین کلیه عوامل مؤثر، بین «میزان رفتارهای وندالیسم شهروندان» و «عوامل کالبدی» رابطه معنی داری مثبت وجود دارد و وزن رگرسیونی استاندارد شده بین متغیرها برای مدل نظری تحقیق 081/1 است که بالاترین عدد بین عوامل دیگر می باشد.<br /> نتیجه گیری: تغییرات عملکرد میزان رفتارهای وندالیسمی بیشترین وابستگی را به عوامل کالبدی شامل بافت متروکه شهری، قرارگیری دور از انظار عمومی، عدم پیوند ارتباطی با فضاهای نمایان، فاقد نورگیری مناسب و همسایگی محل های تردد و کمترین وابستگی را به عوامل اقتصادی دارد.

اهمیت نگهداری از مبلمان شهری در بسیاری از شهرهای کشور به عنوان یکی از موضوعات مهم برنامه ریزان و زیبا سازان شهری موردتوجه است. توجه کافی به عناصری همانند طراحی مناسب، ابعاد، جایابی و نظارت های مناسب می تواند در کاهش رفتارهای مخرب اثرگذار باشد. به همین منظور این تحقیق باهدف شناسایی بهتر این عناصر تلاش کرده است تا مدل مناسبی را دراین خصوص طراحی و در اختیار برنامه ریزان و زیبا سازان شهری قرار دهد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی – همبستگی است. جامعه آماری تحقیق افراد بالای 18 سال ساکن در شهر سمنان در سال 1401 بود و نمونه آماری در بخش دلفی، تعداد 11 نفر خبره از بین خبرگان دانشگاهی و مسئولان سازمان زیباسازی شهری سمنان است. برای آزمون مدل در نمونه آماری بزرگ تر افراد بالای 18 سال ساکن در شهر سمنان به تعداد 386 نفر انتخاب شدند. داده های لازم از طریق ابزار پرسش نامه محقق ساخته گردآوری شد. تجزیه وتحلیل دادهها از طریق نرم افزار SPSS و  تکنیک های دلفی و مدل سازی ساختاری تفسیری انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که عناصر مؤثر بر تقویت و نگهداری از تجهیزات مبلمان شهری شامل 4 بعد اصلی طراحی، نظارت، عوامل روانی و جایابی مناسب با 16 مؤلفه است. در بخش مدل سازی ساختاری تفسیری نیز مشخص شد، القای حس تعلق تأثیرگذارترین عامل و عوامل شکل، تناسب با نیازها، علائم هشداردهنده، رفع سریع عیوب، همخوانی با محیط، پاسخ به نیازها و سهولت استفاده تأثیرپذیرترین هستند. همچنین نتایج نشان داد هر 4 بعد شناسایی شده توانایی کاهش رفتارهای وندالیسمی را دارد و دراین بین بیشترین تأثیر را عوامل روانی با میزان تأثیر  37/0 بر کاهش رفتارهای وندالیسمی دارد.

مقدمه: اهمیت مبلمان شهری در اغلب شهرهای کشور به عنوان یکی از موضوعات مهم برنامه ریزان و زیبا سازان شهری است. توجه به عناصری همانند طراحی مناسب، ابعاد، جایابی و نظارت های مناسب و ...، توانایی کاهش رفتارهای خرابکارانه را دارد.هدف: این تحقیق با هدف شناسایی بهتر این عناصر تلاش کرده است تا مدل مناسبی را در این خصوص در اختیار برنامه ریزان و زیباسازان شهری با هدف کاهش رفتارهای وندالیسمی قرار دهد.روش شناسی تحقیق: این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری تحقیق در بخش دلفی و به منظور دستیابی به اشباع نظری لازم تعداد 11 خبره از بین خبرگان دانشگاهی و مسئولان سازمان زیبا سازی شهری سمنان بود و برای آزمون مدل در نمونه آماری بزرگتر نیز افراد بالای 18 سال ساکن در شهر سمنان به تعداد 386 نفر انتخاب شدند. داده های لازم از طریق ابزار پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل های رگرسیونی در قالب تکنیک معادلات ساختاری و سیستم استنتاج فازی استفاده شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر سمنان می باشد.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد مدل طراحی شده دارای برازش مناسب است و در بین ابعاد اصلی، بعد "عوامل روانی" با بار عاملی 96/0 دارای بیشترین همبستگی با مفهوم اصلی تحقیق است. ترکیب بندی عوامل اصلی مدل نیز مشخص کرد که در بهترین میزان کاهش رفتارهای وندالیسم شهری زمانی محقق خواهد شد که میزان توجه به بعد جایابی 68/1، بعد عوامل روانی 83/2، نظارت 59/2 و طراحی 62/2 باشد.نتایج: کاهش رفتارهای وندالیسم شهری تحت تاثیر عناصر مبلمان شهری است و مدل طراحی شده تا 39 درصد رفتارهای وندالیسم شهری را کاهش خواهد داد.