مژگان اکبری ابتکار

پیش زمینه و هدف: نشخوار فکری، تصوری که افراد در مورد خود دارند می تواند بر تعاملات، هیجانات و پیشرفت ها و موفقیت هایشان اثرگذار باشد. و با توجه به این که قشر دانش آموزان متوسطه به عنوان سازندگان کشور می باشند و میزان رضایتمندی آن ها از خود و پندارشان از جسم خود، ممکن است با میزان نشخواری که احتمال دارد منجر به افسردگی و تخریب آن ها شود در ارتباط باشد. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر تصویر تن و نشخوار افسرده کننده می باشد. مواد و روش کار: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم در حال تحصیل شهرستان بابل در سال 1395-1394، به تعداد 2878 نفر بوده است. از بین مدارس دخترانه متوسطه دوم سه مدرسه و در هر مدرسه دو کلاس و در مجموع 6 کلاس به طور تصادفی انتخاب شدند، از این جامعه آماری، نمونه ای به تعداد30 نفر از افرادی که نمره بالا دریافت کردند به عنوان نمونه انتخاب شدند و در دو گروه (15 نفر آزمایشی) و (15 نفر کنترل) قرار گرفتند. نمونه پژوهشی به صورت روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه های روابط چندبعدی بدن توسط کش و مقیاس پاسخ نشخواری نولن هوکسیما و مارو مورد استفاده شده است. سپس دوره آموزش مهارت های زندگی برای گروه آزمایشی طی 8 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد ولی در مورد گروه کنترل هیچ آموزشی صورت نگرفت. پس از اتمام برنامه آموزشی از هر 2 گروه پس آزمون به عمل آمد. جهت تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (نتایج تحلیل کوواریانس ANCOVA) در سطح معنی داری (0/05> P) استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس (ANCOVA) نشان داد آموزش مهارت های زندگی با توجه ب ه می انگین مؤلفه تصویر تن و نشخوار افسرده کننده گروه آزمایشی در پس آزمون نسبت به میانگین گروه کنترل، موجب افزایش تصویر تن و کاهش نشخوار افسرده کننده گروه آزمایشی شده است، بنابراین آموزش مهارت های زندگی، تصویر تن و نشخوار افسرده کننده دانش آموزان را به طور مثبت و معنی داری در گروه آزمایشی بهبود داده، در حالی که در گروه کنترل هیچ تغییر معنی داری را در پس آزمون نشان ندادند. بحث و نتیجه گیری: آموزش مهارت های زندگی موجب شده است تا از میزان درگیری ذهنی دانش آموزان دختر مورد مطالعه درمورد بدن وجسم خود و همچنین از میزان نشخوار فکری که موجب کاهش خلق وافزایش خلق منفی شده کاسته شود. بر اساس یافته های پژوهش، می توان نتیجه گرفت که برای بهبود تصویر تن و نشخوار افسرده کننده دانش آموزان می توان از مداخله آموزش مهارت های زندگی استفاده نمود