ایمان اکبری

حکمرانی مشارکتی زمینه را برای تصمیم گیری، اجرا و نظارت مردم در مناسبات اجتماعی و سیاسی فراهم می کند و این الگو می تواند منجر به رشد و پیشرفت آحاد جامعه، تقویت سرمایه اجتماعی، افزایش عدالت و انسجام اجتماعی شود. با بررسی های انجام شده می توان شواهد زیادی راجع به اهمیت و ابعاد حکمرانی مشارکتی در آموزه های دینی و سنت اهل بیت (ع) استخراج نمود. یکی از نمونه های موفق حکمرانی مشارکتی در عصر حاضر، پدیده اربعین حسینی است که توجه بسیاری از سیاستمداران و پژوهشگران را به خود جلب کرده است. شناسایی ابعاد و شاخص های این پدیده بی نظیر می تواند مسیر دستیابی به حکمرانی مشارکتی را در ساحات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی روشن کند. از این رو، مصاحبه های مهمی با اندیشمندان شیعه در خصوص ابعاد و شاخص های پدیده اربعین حسینی انجام شده است. این مصاحبه ها با روش کیفی تحلیل مضمون بررسی شده اند و شاخص های شناسایی شده در آن، ذیل مدل سه شاخگی دسته بندی شده اند. این مدل، دلالت هایی از مشارکت در پدیده اربعین را مبتنی بر زمینه، ساختار و محتوا ارائه می کند. با شناسایی ابعاد مختلف این مشارکت عظیم اجتماعی و بررسی دلالت های آن، می توان از این پدیده به عنوان الگوی عملیاتی موفق جهت تحقق حکمرانی مشارکتی در نظام جمهوری اسلامی استفاده نمود.

نهاد آموزش و پرورش یکی از مهم ترین نهادهای هر جامعه ای است که نقش های مهمی چون تعلیم و تربیت، همبستگی اجتماعی، آموزش مهارت ها و علوم، جامعه پذیری  افراد، انتقال فرهنگ و ... را به عهده دارد؛ یکی از مهم ترین ارکان نهاد آموزش و پرورش، معلمان هستند. در این پژوهش تلاش شده است که رابطة مصرف رسانه و میزان سرمایة اجتماعی معلمان مورد مطالعه قرار گیرد. جامعة آماری این تحقیق را کل معلمان شهر سی سخت در استان کهگیلویه و بویراحمد تشکیل می دهند، تعداد 178 نفر از معلمان این شهر، بر اساس نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم، انتخاب و با استفاده از ابزار پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفتند و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارspss   بهره گرفته شد. یافته های تحقیق نشان داد که رابطة معناداری بین سطح استفاده از رسانه های چاپی و ابعاد سرمایة اجتماعی، شامل اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و رعایت هنجارها، وجود دارد و بین سطح استفاده از رسانه های چاپی و عضویت در شبکه های اجتماعی رابطة معناداری وجود ندارد. همچنین یافته ها نشان داد که بین سطح استفاده از رسانه های الکترونیکی و عضویت در شبکه های اجتماعی و مشارکت اجتماعی رابطة معناداری وجود دارد و بین سطح استفاده از رسانه های الکترونیکی و میزان اعتماد اجتماعی و رعایت هنجارها رابطة معناداری مشاهده نشد. درمجموع بین متغیر مستقل یعنی مصرف رسانه ای (چاپی و الکترونیکی) و متغیر وابسته یعنی سرمایه اجتماعی رابطة معناداری مشاهده شده است