کوروش کیانی

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین جو دانشگاه و نظام ارزشی با گرایش به مهاجرت دانشجویان دانشگاه سمنان انجام شد. روش پژوهش از نوع توصیفی هم بستگی بود. جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه سمنان (13089 نفر) که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و جدول کرجسی و مورگان، تعداد 384 نفر از آن ها به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری شامل سه پرسش نامه استاندارد، گرایش به مهاجرت، پرسش نامه جو دانشگاه و پرسش نامه زمینه یابی ارزشی شوارتز ( SVS ) بود که پایایی آنها با روش ضریب آلفای کرونباخ برآورد شد. یافته های پژوهش میزان گرایش به مهاجرت در بین دانشجویان را متوسط به بالا نشان داد. همچنین، تمامی ابعاد جو دانشگاه و نظام ارزشی، ضمن داشتن رابطه، توانایی پیش بینی گرایش به مهاجرت دانشجویان را داشتند. بنابراین با بررسی تأثیر زوایای گوناگون جو دانشگاه و نظام ارزشی دانشجویان، می توان به چگونگی رفتار، احساسات، دیدگاه ها و نگرش آنان درخصوص گرایش به مهاجرت پی برد و واکنش احتمالی آنان را ارزیابی، پیش بینی و حتی هدایت کرد.

پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر میزان رضایت دانشجویان، نگرش نسبت به تصویر دانشگاه و جو دانشگاه بر گرایش به مهاجرت از کشور دانشجویان نخبه دانشگاه سمنان انجام شد. بدین منظور بر اساس روش پژوهش توصیفی- همبستگی و با استفاده از پرسشنامه های، گرایش به مهاجرت، جانعلیزاده و همکاران (2014)، رضایت دانشجویان، ایزدی و همکاران (2008)، نگرش دانشجویان از تصویر دانشگاه، لورا و همکاران (2003) و جو دانشگاه، نصرتی و همکاران (2015)، داده های پژوهش از 163 دانشجوی نخبه دانشگاه سمنان جمع آوری شد. تحلیل دادها در خصوص متغیرهای جمعیت شناختی پژوهش نشان داد که دانشجویان پسر، دانشجویان مجرد و دانشجویان کارشناسی ارشد، نسبت به سایر دانشجویان، گرایش بیشتری به مهاجرت از کشور داشتند. همچنین نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه متغیرهای میزان رضایت، نگرش دانشجویان به تصویر دانشگاه و تمامی ابعاد جو دانشگاه با گرایش به مهاجرت دانشجویان، منفی و معنادار بود؛ در ضمن متغیرهای پژوهش، به میزان 16 درصد، توانایی پیش بینی گرایش به مهاجرت دانشجویان را از کشور داشتند. همچنین در خصوص وضعیت گرایش، یافته ها نشان داد که 2/51 درصد گرایش متوسط و 6/33 درصد از دانشجویان نخبه گرایش بالایی برای مهاجرت از کشور اعلام کردند. نتیجه به دست آمده نشان داد که با بررسی میزان رضایت دانشجویان نخبه و نوع نگرش آنان نسبت به تصویر دانشگاه و تحلیل زوایای گوناگون جو دانشگاه، می توان به چگونگی رفتار، احساسات، دیدگاه ها و نگرش دانشجویان نخبه در خصوص گرایش به مهاجرت پی برد و واکنش احتمالی آنان را، ارزیابی، پیش بینی و حتی هدایت کرد؛ چراکه مسئله مهاجرت نخبگان از کشور، یک معلول تک علتی نیست و دارای ابعاد گسترده و درهم تنیده ای است که نادیده گرفتن هر عامل از آن سبب درک نادرست و غیرواقعی از این پدیده می گردد.

پژوهش حاضر باهدف ارائه مدل ساختاری از عوامل مؤثر بر گرایش به مهاجرت دانشجویان نخبه در دانشگاه سمنان اجرا شد. روش پژوهش، توصیفی - همبستگی و مبتنی بر معادلات ساختاری بود. جامعه و نمونه آماری، شامل دانشجویان (دختر و پسر) استعداد درخشان دانشگاه سمنان (114 نفر) در نیمسال دوم تحصیلی 96-95 بود. ابزارهای اندازه گیری شامل پرسشنامه محقق ساخته (1396) و پرسشنامه گرایش به مهاجرت (جانعلی زاده و همکاران، 1393) بود. یافته های پژوهش، 7 عامل اصلی به عنوان عوامل مؤثر بر گرایش به مهاجرت دانشجویان نخبه از دانشگاه سمنان را نشان داد که در این میان، عوامل علمی آموزشی و روان شناختی به ترتیب بالاترین میانگین را به خود اختصاص دادند؛ همچنین نتایج آزمون های نیکویی برازش مدل های کمی، نیز برازش مناسب مدل نهایی عوامل مؤثر بر گرایش به مهاجرت دانشجویان نخبه را از دانشگاه سمنان تأیید کرد. نتایج نشان داد که مسئله مهاجرت دانشجویان نخبه از دانشگاه مطابق با یافته های پژوهش، تنها بر اساس یک متغیر، مورد بررسی و تحقیق قرار نمی گیرد بلکه متغیرهای متعددی همچون عوامل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، سازمانی، روان شناختی و علمی آموزشی در ارتباط با یکدیگر و به طور هم زمان در نظر گرفته می شوند.