اقلیمه نصیری سقرلو

موضوع پژوهش حاضر بررسی مهم ترین مسئولیت های حقوقی دایه با توجه به مبانی فقهی و حقوقی آن می باشد. دایه، زنی که به جای مادر، نگهداری و پرورش نوزاد را بر عهده می گیرد و معمولاً او را با شیر خود تغذیه می کند. با آنکه نگهداری از نوزاد و شیردهی به او عملاً و نیز به لحاظ حقوق دو کار مجزا تلقی می شده، همواره ترجیح این بوده است که دایه، مرِضعه نوزاد نیز باشد. امروزه به شخصی که در نگهداری کودک به مادر کمک میکند پرستار کودک می گویند. همان طور که در تحقیق حاضر بیان شد، استخدام دایه از گذشتههای دور و پیش از اسلام در جوامع اسلامی معمول بوده و انگیزههای متعددی برای استخدام دایه وجود داشته است. در دوران جدید، اما همراه با تغییر شرایط اجتماعی، امور نگهداری، حضانت و شیردهی نوزادان و کودکان، ساختار حقوقی و فرهنگی متفاوتی یافت. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که عملکرد حقوقی پرستاران کودک (یا همان دایه گان قدیم) را می توان در چارچوب مسئولیت مدنی و کیفری پرستاران متخصص ارزیابی نمود. به این ترتیب، چنانچه نوزاد یا کودکی به واسطه تخلفات و خطاهای تشخیصی، درمانی و مراقبتی و ... یک پرستار کودک، دچار آسیب جسمی یا روانی شود، فرد پرستار، به طور مستقیم و غیر مستقیم مسئول تقصیرات خواهند بود. همچنین اگر در صورت غفلت، عدم مهارت و سهل انگاری در فرآیند نگهداری و مراقبت از نوزاد یا کودک، خسارت و آسیبی ایجاد شود، فرد پرستار، ملزم به جبران خسارات وارده خواهد بود.