محمدعلی یوسفی قلعه رودخانی

نظام بازنشستگی، در مقررات استخدامی بخش خصوصی و دولتی تمام کشورهای دنیا جایگاه ویژه ای دارد. در سه دهه آخر قرن بیستم، جهان شاهد تحولی در سیستم های بازنشستگی از طریق ایجاد صندوق های بازنشستگی برای تامین و اداره دارایی های بازنشستگی و نیز پرداخت مزایای بازنشستگی از محل این دارایی ها بود که صندوق های کشور ایران نیز از این رویه مستثنی نبوده و نیستند. عملکرد و وضعیت مالی صندوقهای بازنشستگی بر آینده میلیون ها نفر تاثیر دارد. بنابراین، عملکرد صندوق ها می تواند پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی زیادی دربر داشته باشد. اداره موثر این صندوق ها، تعیین خط مشی های مناسب بازنشستگی و نظارت بر فعالیت آنان به اطلاعات اتکاپذیر، مربوط و شفاف نیاز دارد. در این مقاله به بررسی چالش های موجود در صندوق بازنشستگی پرداخته می شود، نتایج نشان می دهد که عوامل سیستماتیک وپارامتریک متعددی برعملکردصندوق های بازنشستگی تاثیرگذارند، این صندوق ها باتوجه به تعهدات آتی،دروضعیت مطلوب ومناسبی قرارندارند وباچالش های متعددی مواجه هستند. لذاراه حل ها و پیشنهاداتی برای رفع این چالش ها و مشکلات ارائه می گردد.

بانک ها به عنوان یکی از نهادهای مالی تأثیرگذار در اقتصاد، عملکرد مالی و پایداری مالی آنها مورد توجه بسیاری از دولت ها است. همچنین اینکه در شرایط بحران مالی رابطه عملکرد مالی و پایداری مالی بانک ها چگونه عمل می کند بسیار حائز اهمیت است. لذا بنا به ضرورت این تحقیق با هدف بررسی تأثیر معیارهای عملکرد مالی بر پایداری مالی بانک ها در شرایط بحران مالی در میان بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به انجام رسید. نمونه مورد مطالعه در این تحقیق شامل 11 بانک (کلیه بانک ها) پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای یک دوره شش ساله از 1392 تا 1397 بود. تجزیه و تحلیل اطلاعات و فرضیه های پژوهش با استفاده از رگرسیون ترکیبی توسط نرم افزار EViews10 انجام گرفت. تجزیه و تحلیل فرضیه ها با استفاده از روش حداقل مربعات تعمیم یافته ( EGLS ) در سطح اطمینان 95 درصد نشان داد که بازده دارایی ها و بازده حقوق صاحبان سهام تأثیر مثبت و معناداری بر پایداری مالی بانک ها دارند. همچنین در شرایط بحران مالی بازده حقوق صاحبان سهام منجر به افزایش پایداری مالی بانک ها می گردد.

عوامل تعیین کننده سوددهی و عملکرد بانک ها در ادبیات موضوع به میزان زیاد و بطور تفصیلی در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. در حالی که در مورد بخش بانکی و در بازارهای نوظهورکمتر مطالعه ای انجام شده است. در این مقاله، برای تعیین عوامل داخلی موثر بر عملکرد بانک ها در ایران یک تجزیه و تحلیل با استفاده از داده های ترکیبی در طی سالهای 1390 الی 1395 صورت گرفته است. در این تحقیق رابطه عملکرد بانک و استحکام مالی در بانک در یازده بانک پذیرفته شده در بورس و فرابورس ایران با استفاده از رگرسیون پانل دیتا بررسی شده است.نتایج نشان می دهد که متغیر کفایت سرمایه تاثیر معنی داری بر روی شاخص بازدهی حقوق صاحبان سهام ندارد. در مورد متغیر نسبت وامهای معوق، مشاهده میشود که این متغیر دارای ارتباط منفی با نرخ بازده صاحبان سهام میباشد. همچنین سطح نقدینگی بانک و حاشیه بهره به درآمد ناخالص نیز دارای رابطه منفی می باشند. در نتیجه، به منظور افزایش سودآوری، بانک ها باید مراقب کیفیت وام هایی که آنها اعطا می کنند باشند.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اثر کیفیت حسابرسی و کیفیت سود بر هزینه های بدهی و حقوق صاحبان سهام است جامعه آماری پژوهش شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بر این اساس تعداد 137 شرکت در دوره زمانی 1391 تا 1400 از بین جامعه آماری به واسطه اعمال برخی محدودیت ها انتخاب شده و روابط بین متغیرهای پژوهش با استفاده از داده های تلفیقی ایستا و روش حداقل مربعات تعمیم یافته مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد که بسیاری از معیارهای مربوط به کیفیت سود در کاهش هزینه حقوق صاحبان سهام تاثیرگذار می باشند. با این وجود به نظر می رسد که کیفیت سود در کاهش هزینه بدهی شرکت ها نقش چندان با اهمیتی ایفا نمی کند. از سوی دیگر نتایج این مطالعه نشان می دهد که کیفیت حسابرسی در کاهش هزینه بدهی می تواند موثر باشد، اما میزان اثرگذاری آن در مقایسه با اثر و نقش کاهنده ای که بر هزینه حقوق صاحبان سهام دارد، ضعیف تر می باشد.