افسانه رفیعی

زمینه: هدف اصلی این مقاله بررسی لزوم گنجاندن درس اخلاق حسابداری در برنامه درسی رشته حسابداری است. هر چند که بخشی از اصول اخلاقی حرفه حسابداری در درس حسابرسی مطرح می شود، اما با توجه به اهمیت آن به نظر می رسد که این موضوع از حساسیت زیادی برخوردار و نیازمند توجه بیشتری است و لذا باید در قالب یک عنوان درسی جدید که معادل سه واحد درسی محسوب می شود، در برنامه درسی رشته حسابداری گنجانده شود.روش کار: در این مقاله، نخست یافته های حاصل از پرسشنامه ای که میان صاحبنظران آموزش حسابداری توزیع شده است، برای بررسی لزوم قرار گرفتن این درس در برنامه درسی دوره کارشناسی رشته حسابداری مورد استفاده قرار گرفت. سپس با روش توصیفی پیمایشی ارایه درس اخلاق حسابداری در دوره کارشناسی دانشگاههایی که دوره کارشناسی حسابداری را برگزار می کنند و جزء 150 دانشگاه برتر جهان هستند، بررسی و بر این اساس طرح درس نمونه ارایه شد.یافته ها: یافته های این تحقیق بیانگر آن است که ارایه درس اخلاق حرفه ای در مقطع کارشناسی یک ضرورت است و مطالب آن از طریق سایر دروس حسابداری پوشش داده نمی شود.نتیجه گیری: از آنجا که جلب اعتماد عمومی برای حرفه حسابداری بسیار با اهمیت است، و با توجه به این که صاحبنظران و استادان حسابداری مورد پرسش در این تحقیق، آموزش مفاهیم و اصول اخلاقی به حسابداران را ضروری قلمداد نموده اند، توصیه می شود که این واحد درسی به مجموعه دروس مقطع کارشناسی حسابداری افزوده شود.

اسلامی، حاوی اهداف و وظایف و اختیارات دیوان محاسبات و سازمان و تشکیلات و نحوه کار هیاتهای مستشاری و مقررات متفرقه دیگری راجع به این موسسه می‌باشد. در ماده «33» قانون فوق در خصوص اجرای آراء و احکام قطعی صادره صحبت شده که ممکن است در مقایسه آن با سایر مواد قانونی مربوط به اجرای احکام و آراء صادره از جمله ماده «48» قانون محاسبات عمومی، تردیدات و ابهاماتی بوجود آید که در این مقاله سعی میشود به نحو اختصار جایگاه و محل کاربرد هریک از موارد فوق روشن و باب بحث و بررسی پیرامون آن گشوده شود.

این تحقیق محتوای افزاینده و نسبی اطلاعاتی سود، جریانات نقدی عملیاتی و اقلام تعهدی‏ را در بازار سرمایه ایران بررسی می‌کند. این موضوع از طریق بررسی ارتباط بازده سهام با سود و اجزای آن آزمون می‌شود. بر اساس یک نمونه متشکل از 400 سال - شرکت از میان شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1379 تا 1382، نتایج حاکی از آن بود که سود نسبت به جریانات نقدی عملیاتی دارای محتوای اطلاعاتی بیشتری است. نتایج یاد شده بر وجود محتوای افزاینده اطلاعاتی سود نسبت به جریانات نقدی عملیاتی تاکید دارد. از سوی دیگر بررسی‌های انجام گرفته در این مطالعه، حاکی از محتوای افزاینده اطلاعاتی اقلام تعهدی نسبت به جریانات نقدی عملیاتی است، که این مسئله با تفکیک کل اقلام تعهدی به اجزای اختیاری و غیراختیاری آن، نمود بیشتری می‌یابد. این موضوع با این بحث که اقلام تعهدی، مربوط بودن سود را در انعکاس ارزش بنیادی شرکت افزایش می‏دهد، سازگار است. نتایج تحقیق حاکی از بار اطلاعاتی فزاینده اقلام تعهدی اختیاری نسبت به اقلام تعهدی غیر اختیاری است.

این مقاله به بررسی ارتباط بین رقابت در بازار محصول (به عنوان یکی از سازوکارهای خارجی راهبری شرکتی) و راهبری شرکتی می پردازد. نمونة این تحقیق را 212 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دورة زمانی 1391-1386 تشکیل می دهد. متغیر حاکمیت شرکتی با استفاده از رویکردی چند بُعدی و ترکیبی اندازه گیری شده است؛ همچنین، برای سنجش رقابت در بازار محصول از دو شاخص (هرفیندال و لِرنِر) استفاده گردیده است. نتیجة پژوهش نشان می دهد که ساختارهای راهبری شرکتی در صنایع رقابتی (صنایع دارای قدرت اندک در بازار) ضعیف تر هستند. این یافته در حضور متغیرهای کنترلی و با استفاده از هر دو شاخص سنجش رقابت در بازار محصول صادق می باشد. شواهد حاکی از آن است که رقابت در بازار محصول تاثیر قابل ملاحظه ای بر راهبری شرکتی داشته و به عنوان یک جایگزین برای راهبری شرکتی محسوب می شود. علاوه بر این، نتایج بیانگر آن است که با تفکیک شاخص ترکیبی راهبری شرکتی به اجزای بیشتر، اکثر الگوها غیرمعنادار شده و توان توضیح دهندگی آن ها کاهش می یابد.

شرکتها هنگام اصلاح اشتباهات دوره های گذشته یا تغییر رویه های حسابداری باید صورتهای مالی مقایسه ای را تجدید ارائه کنند. تجدیدارائه صورتهای مالی بر مربوط بودن و توان اتکای اطلاعات صورتهای مالی اثر منفی دارد با این حال، طی سالهای اخیر تجدیدارائه صورتهای مالی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس رواج زیادی داشته است. این تحقیق در پی یافتن الگوی عوامل مؤثر بر تجدیدارائه صورتهای مالی در ایران است. بدین منظور نخست از طریق مصاحبه با 50 نفر از خبرگان عوامل مؤثر بر تجدیدارائه صورتهای مالی شناسایی، و سپس با روش رگرسیون لجستیک الگوی مورد نظر تخمین زده شد. به منظور تخمین الگو، داده های مربوط به 202 شرکت بورسی طی سالهای 1384 تا 1388 مورد استفاده قرار گرفت. یافته های این تحقیق نشان می دهد که سوداوری، اهرم مالی، طول دوره تصدی مدیریت، تغییر مدیریت، تغییر حسابرس و اندازه مؤسسه حسابرسی بر وقوع تجدیدارائه صورتهای مالی مؤثر است.

یکی از اهداف اساسی آموزش عالی ، پرورش مهارتهای جست و جوگری و ساختن دانش برای پیشبرد مرزهای علمی در رشته تخصصی است؛ از این رو، از دانشجویان تحصیلات تکمیلی به طور اعم و دانشجویان حسابداری و مدیریت مالی به طور اخص، میرود که در دوره تحصیل به مهارت های پژوهشی کافی دست یابند از آن جا که در این باره تاکنون در ایران پژوهشی انجام نگرفته است، یک طرح تحقیق تدوین و اجراء شد . هدف این تحقیق، بررسی میزان آشنایی دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته های حسابداری و مدیریت مالی با منابع چاپی و الکترونیکی پژوهش های تخصصی و عوامل مرتبط با میزان آشنایی آنان بود . این پژوهش، بر یک گروه نمونه از دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاه های تهران و علامه طباطبایی انجام شد. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه به عمل آمد . نتایج این تحقیق ، بیانگرآن است که سطح آشنایی دانشجویان تحصیلات تکمیلی این دو رشته با منابع پژوهشی بسیار پایین است، با این حال، دانشگاه محل تحصیل، مقطع، و رشته تحصیلی، برمیزان آشنایی اثرگذاراست .